4. Hermeneutyka Schleiermachera (M).
Schleiermacher wprowadził w obręb hermeneutyki figurę koła hermeneutycznego, w nawiązaniu do patrystycznej tradycji egzegetycznej. Mówiła ona o tym, że można zrozumieć części tekstu bez odwołania do całości i odwrotnie: całość pozostanie niezrozumiała, jeśli nie odwołamy się do poszczególnych części. Interpretator musi krążyć nieustannie między częściami i całością i stąd figura rozumienia kolistego. Sam proces rozumienia jest względny i niezakańczalny. W procesie rozumienia musimy zacząć od pobieżnego oglądu całego dzieła, które jest przedmiotem wykładni (rozumienia). Wstępne rozumienie pozwala nam zgodnie z prawem koła hermeneutycznego na lepsze zapoznanie się z interpretowanym dziełem i dalszą jego interpretacje. W procesie rozumienia posługujemy się wykładnią gramatyczną i psychologiczną, pomijając inne takie jak historyczną, estetyczną i rzeczową. Inną wykładnię koła hermeneutycznego zaproponował Martin Heidegger.
Zdaniem Schleiermachera wszystkie teksty mogą stać się przedmiotem zainteresowania dla sztuki interpretacji (hermeneutyki).
Z wykładu:
twórczość romantyczna to ekspresja indywidualnej jednostki
znaczenie tekstu ulokowane w genezie jest ekspresją wybitnej jednostki, którą rekonstruuje się w procesie interpretacji
rozumienie to nawiązanie kontaktu z autorem
dwa etapy interpretacji :
gramatyczna – właściwości językowe naprowadzające na daną kulturę
psychologiczna (techniczna) – rekonstrukcja niepowtarzalności twórcy
czyli to co ogólne, a potem to co indywidualne. Ten pomysł uruchamia w momencie interpretacji, próba odtworzenia przeżyć autora ( możliwość utożsamienia z autorem podczas lektury). Rozumienie tekstu jako rzeczywistości tworzonej w trakcie interpretacji (odtworzenie procesów mentalnych autora)