Uniwersytet Przyrodniczy

w Lublinie

Wydział Inżynierii Produkcji

Projekt rozlewni wody gazowanej.
Wydajność 5000l/h

Data: Lublin, 04.01.2013 Wykonał:

ETI, grupa 2

PLAN PROJEKTU

1. Analiza bazy surowcowej.

2. Program produkcyjny.

3. Bilans surowców i materiałów pomocniczych.

4. Opracowanie technologii produkcji.

5. Schemat blokowy technologii produkcji.

6. Schemat ideowy technologii produkcji.

7. Dobór maszyn i urządzeń.

8. Obliczanie powierzchni magazynowych i pomocniczych.

9. Obliczanie zatrudnienia.

10. Obliczanie pomieszczeń socjalnych.

11. Rozmieszczenie maszyn, urządzeń i wydziałów produkcyjnych i pomieszczeń socjalnych(rys.1).

12. Bilans energetyczny.

13. Godzinowy i uporządkowany wykres obciążeń.

14. Obliczanie zapotrzebowania na wodę i ścieki

15. Obciążenie ogniowe obiektu.

16. Wytyczne technologiczne dla branży.

17. Ogólny plan zagospodarowania terenu (rys.2).

1. Analiza bazy surowcowej.

Naturalna woda mineralna „Lubelski Kryształ” wydobywana jest z ujęcia o tej samej nazwie, położonego w warstwie wodonośnej poziomu paleoceńsko - górnokredowego. Ogólna zawartość minerałów: 624 mg/l. Lubelski Kryształ jest wodą niskosodową, średniozmineralizowaną, z przewagą wodorowęglanów wapnia i magnezu. Jest wodą o prawie zerowej zawartości azotanów i azotynów, co świadczy o czystości chemicznej Lubelskiego Kryształu. Jakość i stabilność składników mineralnych oraz ich wzajemne proporcje, brak związków toksycznych, czystość chemiczna i mikrobiologiczna kwalifikuje Lubelski Kryształ do ścisłej czołówki najlepszych wód mineralnych w Polsce. Wysoką klasę i doskonałą jakość gwarantują liczne analizy i badania przeprowadzane w laboratoriach na terenie Polski i Francji. Jej walory smakowe sprawiły, że jest chętnie spożywana tak w Polsce, jak i poza jej granicami.

Rozlewnia znajduje się w Polsce na Wyżynie Lubelskiej, w Kazimierskim Parku Krajobrazowym. Zakład zlokalizowany jest na przedmieściach Nałęczowa, uzdrowiska położonego w centralnej części woj. lubelskim. Pod względem fizjograficznym należy do zachodniej części Wyżyny Lubelskiej.

Ujęcie uniemożliwia zanieczyszczenie ujmowanej wody przez wszelkie czynniki powierzchniowe, przez nieczystości przenikające z urządzeń kanalizacyjnych. Woda jest dodatkowo oczyszczana z zanieczyszczeń fizycznych i chemicznych za pomocą mikrofiltru świecowego.

Naturalne wody mineralne to wody wydobywane z izolowanych od środowiska zewnętrznego podziemnych złóż o udokumentowanych zasobach, charakteryzujące się stałym składem chemicznym i naturalną czystością pod względem chemiczny i mikrobiologicznym.

Naturalna woda mineralna to woda, którą wyróżnia:

• stała zawartość naturalnych składników mineralnych i określony stosunek ilościowy pomiędzy tymi składnikami, a także niezmienne właściwości fizyczne;

• obecność pierwiastków śladowych;

• sposób pozyskiwania: bezpośrednio z naturalnego lub odwierconego źródła zasilanego przez podziemną warstwę wodonośną;

• sposób pobierania wody gwarantujący jej niezmienny skład i czystość mikrobiologiczna.

Rozlewanie i butelkowanie naturalnych wód mineralnych powinno odbywać się w pobliżu ujęcia wody, tak, aby maksymalnie ograniczyć drogę przekazywania wody i jej kontakt z powietrzem. Do rozlewu woda doprowadzana jest rurociągiem ze szczególnym uwzględnieniem zachowania warunkach higienicznych. Nie dopuszcza się transportowania wody cysternami.

Uzdatnianie wód mineralnych może być prowadzone jedynie w zakresie usuwania barwy, mętności, zapachu, siarkowodoru i nadmiaru żelaza. Zabiegi te prowadzi się wyłącznie metodami fizycznymi, stosując filtrację mechaniczną, sedymentach i napowietrzanie, jeżeli zachodzi konieczność stosowania tych procesów. W przypadku stosowania napowietrzania dopuszcza się możliwość stosowania światła UV, co zapobiega wtórnemu namnażaniu się mikroorganizmów. Niedopuszczone jest natomiast stosowanie dezynfekcji wody metodami chemicznymi. Wśród butelkowanych wód mineralnych prócz naturalnych wód mineralnych na rynku występują również mineralne wody mieszane, naturalne wody źródlane oraz wody stołowe mineralizowane. Mineralne wody mieszane pochodzą z dwóch lub więcej różnych naturalnych wód mineralnych zmieszanych w stałym stosunku ilościowym. Tego rodzaju produkcje podejmuje się w wypadku, gdy wydajność pojedynczego źródła jest niewystarczająca do indywidualnej eksploatacji i źródła sąsiadują ze sobą. Naturalne wody źródlane w porównaniu do naturalnych wód mineralnych pochodzą z płytszych i gorzej izolowanych od środowiska zewnętrznego warstw wodonośnych są to wody najczęściej niskozmineralizowane, zawierające głównie wodorowęglany lub siarczany wapnia i magnezu. Zalicza się je również do wód niskosodowych z tego względu polecane są do bezpośredniego spożycia przez dzieci, jak również do przygotowania pokarmów, zarówno w gospodarstwie domowym jak i przemyśle spożywczym.

Ocena jakościowa butelkowanych wód mineralnych.

Woda przeznaczona do produkcji butelkowanej wody mineralnej powinna być bezbarwna, przezroczysta, wolna od obcych zapachów i posmaków, powinna charakteryzować się przyjemnym naturalnym smakiem.

Wody przeznaczone do spożycia muszą spełniać wymagania organoleptyczne, fizyko-chemiczne oraz mikrobiologiczne.

Wymagania fizykochemiczne wody:

Nazwa	Zawartość	Jednostka
Smak	Brak
Zapach	Brak
Barwa	Brak
Zmętnienie	Brak
Żelazo	0,2	Mg/l
Mangan	0,05	Mg/l
Twardość	4	° N
Alkaliczność	50	Ppm
Substancje organiczne	Brak
pH	6,5-9,5
Azotany	50	Mg/l

Wymagania mikrobiologiczne:

woda surowa	bakterie grupy Coli zero na 100 ml
ogólna liczba bakterii	mniej niż 100 na 1 ml
po stacji uzdatniona	bakterie grupy Coli zero na 100 ml
ogólna liczba bakterii	mniej niż 10 na 1 ml
woda gazowana	bakterie grupy Coli zero na 100 ml
ogólna liczba bakterii	mniej niż 10 na 1 ml
Ogólna liczba drożdży i pleśni	Zero na 10 ml

II Substancje niepożądane w nadmiernych stężeniach i toksyczne.

Lp.	Wskaźnik jakości	Jednostka	Najwyższa dopuszczalna wartość
1.	Amon	mg/l	2,0
2.	Antymon	mg/l	0,005
3.	Azotany (III)	mg/l	0,02
4.	Azotany (V)	mg/l	10,00b)/20,00a)
5.	Arsen	mg/l	0,01
6.	Bar	mg/l	1,00
7.	Bor	mg/l	5,00
8.	Chlorki	mg/l	300,0a)
9.	Cyjanki	mg/l	0,01
10.	Cynk	mg/l	1,00
11.	Chrom (og.)	mg/l	0,01
12.	Fluorki	mg/l	1,5a)/2,5b)
13.	Glin	mg/l	0,10
14.	Kadm	mg/l	0,003
15.	Mangan	mg/l	0,5a)/2,00b)
16.	Miedź	mg/l	1,00
17.	Nikiel	mg/l	0,02
18.	Ołów	mg/l	0,01
19.	Rtęć	mg/l	0,001
20.	Selen	mg/l	0,01
21.	Siarczki (II)	mg/l	0,05
22.	Siarczany(VI)	mg/l	250,0a)
23.	Sód	mg/l	200,0a)
24.	Żelazo (II)	mg/l	0,5c)
25.	Fenole	mg/l	0,002
26.	Detergenty anionowe reagujące z błękitem metylenowym	mg/l	0,1
27.	DDT i jego metabolity	mg/l	0,0002
28.	Benzo(a)piren	ng/l	10
29.	Suma WWA*	ng/l	100

a) dla naturalnych wód źródlanych;

b) dla naturalnych wód mineralnych i wód stołowych;

c) dla wód odżelazionych.

* wielopierścieniowe węglowodory aromatyczne: benzo(a) piren, benzo(k) fluotanten, benzo(b) fluoranten, benzo(g, h, i) terylen, indeno(1, 2, 3) –c, d piren.

III Wymagania mikrobiologiczne.

Najwyższa dopuszczalna liczba bakterii.

		Woda w opakowaniu jednostkowym
		do 12h od napełnienia
1.	Bakterie grupy coli w 250ml wody	0
2.	Bakterie coli typu kołowego w 250ml wody	0
3.	Bakterie Pseudomonas aeruginosa w 250ml wody	0
4.	Paciorkowce kałowe w 250ml wody	0
5.	Clostridia redukujące siarczyny w 50ml wody	0
6.	Ogólna liczba bakterii wyhodowanych w 1ml wody na ogarze odżywczym: - w temp. po 24h - w temp. po 72h	20 100

IV Kryteria chemiczne kwalifikacji wody jako naturalnej wody mineralnej.

A.

Lp.	Rodzaj składnika mineralnego	Minimalne stężenie mg/l	Rodzaj wody
1.	Suma rozpuszczonych składników mineralnych	1000	naturalna woda mineralna
2.	Dwutlenek węgla naturalnego pochodzenia	250	naturalna woda mineralna z naturalną zawartością CO2
3.	Magnez	50	naturalna woda mineralna zawierająca magnez
4.	Wapń	150	naturalna woda mineralna zawierająca wapń
5.	Wodorowęglany	600	naturalna woda mineralna zawierająca wodorowęglany (alkaliczne)
6.	Siarczany (VI)1	250	naturalna woda mineralna zawierająca siarczany
7.	Fluorki	1,5	naturalna woda mineralna zawierająca fluorki
8.	Jodki	0,5	naturalna woda mineralna zawierająca jodki
9.	Żelazo (II)	5,0	naturalna woda mineralna zawierająca żelazo przyswajalne
10.	Chlorki sodu	1000	naturalna woda mineralna zawierająca chlorki sodu

B.

Lp.	Rodzaj składnika mineralnego	Minimalne stężenie mg/l	Rodzaj wody
11.	Sód	20	naturalna woda mineralna niskosodowa*

* - do tej grupy zalicza się wyłącznie wody o mineralizacji ogólnej powyżej 500mg/l.

2. Program produkcyjny.

Wydajność rozlewni wynosi 5000 litrów na godzinę. Produkcja wody trwa przez 57 dni, produkcja została podzielona na jeden okres sezonowy, po dwie zmiany.

Produkowane jest jeden asortyment:

- woda mineralna gazowana w opakowaniach 1,5l PET.

1.Czas nominalny.
TN = Tk – (Tsob + TN + Tśw)
TN = 365 - 16 = 349dni

Tk – czas kalendarzowy,
Tsob – soboty w ciągu roku,
TN – niedziele w ciągu roku,
Tśw – święta w ciągu roku.

2. Czas rzeczywisty.
TRZ = TN – TA
TRZ = 349 - 13 = 336 dni

TN – czas nominalny,
TA – czas przeznaczony na awarie, remonty i przestoje.
TA = 10 ÷14

3. Czas efektywny.
Dla jednej zmiany:
TE = 8 – (Tr +Tp +Tz)
TE = 8 – (15 +30 +15) = 7 h

Dla dwóch zmian:
TEII = 16 – (Tr +2 ∙ Tp +Tr+z)
TEII = 16 – (15min + 2 ∙ 30min + 15min) = 14,5 h

Tr – czas rozpoczęcia pracy,
Tp – czas przerw,
Tr+z ­– czas przeprowadzenia zmiany,
Tz – czas zakończenia pracy.


4. Czas roboczo godzin.
TRG = TRZ ∙ TE
TRG = 336 ∙ 14, 5 = 4 872 h

TRZ – czas rzeczywisty;
TE – czas efektywny.

3. Bilans surowców i materiałów pomocniczych.

Zapotrzebowanie surowców na 7 dni płynnej produkcji.

Potrzebnymi surowcami do produkcji jest woda i CO₂.

Wydajność
Na dzień pracy 14,5h ­­· 5 000­ l/h =72 500 l/dzień Na tydzień 72 500 l/dzień · 7 dni =507 500 l/tydz
Butelki 72 500 l/dzień ÷ 1,5l PET=48334 but/dzień
Zapotrzebowanie na butelki PET 1,5l Na dzień 72 500l/dzień ÷ 1,5l PET= 48 334 but/dzień Na 7 dni 48334 · 7dni = 338 338but/tydzień
Zapotrzebowanie na zamknięcia do butelek Na dzień 72 500l/dzień ÷ 1,5l PET= 48 334 but/dzień 48 334 korków/dzień Na 7 dni 48334 · 7dni = 338 338but/tydzień 338 338 korków/na tydzień
Zapotrzebowanie na wodę w rocznym okresie produkcji Na dzień 14,5h · 5000l/h = 72 500l/dzień Na 7 dni 72 500l · 7dni = 507 500 l/tydz
Zapotrzebowanie na CO2 Na dzień 29 000 g/dziennie Na 7 dni 203 000g=203 kg CO2/tydzień
Zapas na klej (2g kleju/1etykietę) Na dzień 48334 · 2g = 96 668 g/dzien Na 7dni 338 338 · 2g= 676 676 g/tydz
Zapas etykiet Na dzień 48334 but/dzień · 1g = 48334szt/but Waga 1 etykiety 1g Zapas etykiet Na 7 dni 338 338 · 1g = 338 338g = 339kg
Zapas palet 1paleta = 504szt butelek Na dzień 48 334÷ 504 = 96szt/dzień Na 7 dni 338 338szt butek ÷ 504 = 672szt/7 dni
Zapotrzebowanie folii do owijania palet Na dzień 96szt palet/dzień · 16m folii = 1536 m folii/dzień Na 7 dni 672szt palet/tydzień · 16m folii = 10752 m folii/tydzień Zapotrzebowanie folii do owijania zgrzewek Na dzień 2x0,35m wys + 2x0,2m szer = 1,1m folii/sześcio-pak 8056szt sześcio-pak · 1,1m/sześcio-pak = 8862m folii/dobę Na 7 dni 8862m folii/dobę · 7dni = 62 034 m folii/tydzień

Zapotrzebowanie zapasu surowców na 7 dni płynnej produkcji.

Zapasy powinny zapewniać płynną 7 dniową produkcję w tym soboty i niedziele.

1) Woda.

Dla wody nalewanej w butelki o pojemności 1,5l.

7 · 72 500 litrów/dzień =507 500 litrów/tyg

2) CO₂.

Woda gazowana

7 · 72 500 l = 507 500 l/tydzień

507 500 l · 0,4g CO₂ /l = 203 000g CO₂ = 203 kg CO₂

Zapotrzebowanie materiałów pomocniczych na 7 dni płynnej produkcji.

Opakowania

- preformy butelki PET

338 338 but/tydzień

Zapas zamknięć do butelek:

338 338zamknięć/tydzień

Zapas etykiet:

= 338 338 etykiet

338 338 · 1g = 338 338 g = 339 kg

Zapas kleju:

338 338 · 2g= 676 676 g/tydz

Zapas palet:

O wymiarach 1200mm x 800mm

- sześcio-pak, butelki 1,5l PET = 504 sztuk butelek =84 sześcio-paki

Ilość palet:

Butelki PET

338 338 /504 = 672szt

Zapas folii do owijania palet:

Ilość opakowań zbiorczych w ciągu doby:

48334/6 = 8056 sztuk –sześciu-paków butelek 1,5l PET /dzień

672szt palet/tydzień · 16m folii = 10752 m folii/tydzień folia strech

Zapas folii na opakowanie zbiorcze:

2x0,35m wys + 2x0,2m szer = 1,1m folii/sześcio-pak folia termokurczliwa

8056szt sześcio-pak · 1,1m/sześcio-pak = 8862m folii/dobę

8862m folii/dobę · 7dni = 62 034 m folii/tydzień

4. Opracowanie technologii produkcji.

Proces technologiczny rozpoczyna się od zmagazynowania surowców do produkcji wody mineralnej.

Woda naturalna jest pobierana ze źródła i transportowana do stacji uzdatniania, gdzie następuje filtrowanie i oczyszczanie. Ze stacji uzdatniania jest podawana do zbiornika buforowego znajdującego się na hali produkcyjnej, w celu wyrównania ciśnienia i przepływu strumienia wpływającego do urządzenia prowadzącego rozlew do butelek. Woda ze zbiornika buforowego trafia do saturatora, gdzie jest mieszana z CO₂. Po wyjściu z saturatora woda jest podawana do nalewaczki gdzie następuje rozlew w butelki 1,5 l. Po wyjściu z nalewaczki butelki są podawane na zakrętarkę, gdzie są dozowane nakrętki i butelki są zakręcane. Tak zakręcone butelki transportowane są na urządzenie do kontroli jakości. Po tym etapie ma miejsce etykietowanie na etykieciarce i nabijanie daty ważności przez drukarkę. Następnie butelki są podawane na urządzenie formujące zgrzewki (owijanie folią termokurczliwą). Gotowe pakiety są transportowane do tunelu grzewczego, gdzie następuje obkurczanie się folii i tworzenie zgrzewek. Zgrzewki są transportowane na paletyzator, gdzie są układane w odpowiedni sposób na palecie. Pełne palety są transportowane na owijarkę folii stretch i owijane. Tak owinięte palety są zagospodarowywane na przestrzeni magazynowej. Równocześnie do procesu nalewania wody ma miejsce proces wydmuchiwania butelek z odpowiedniej preformy. Preformy z magazynu są transportowane do pomieszczenia, gdzie znajduje się wydmuchiwarka preform. Preformy są podawane do maszyny i tworzone są butelki. Tak wydmuchane butelki są transportowane do płuczki karuzelowej, gdzie są płukane. Po wyjściu z płuczki podawane są do napełniarki.

5. Schemat blokowy technologii produkcji.

6. Schemat ideowy technologii produkcji.

1 – Ujęcie wody;

2 – Pompa;

3 – Stacja uzdatniania wody

4 – zbiornik buforowy

5a –magazyn preform

5b-wydmuchiwarka

5c-myjka butelek

5d-saturator

5, 6 - monoblok (napełnianie + kapslowanie)

7 – ekran kontrolny

8, 8a, 8b - etykieciarka (etykiety + klej)

9 –datownik

10 –zgrzewarka

11 –paletyzator

12 –owijarka

13 – magazyn wyrobów gotowych

14 – dystrybucja

7. Dobór maszyn i urządzeń.

ZBIORNIK NA WODĘ

pojemność: 40 m

średnica: 4 m

POMPA DO WODY typ GA 37

DANE TECHNICZNE

wydajność 32m³/h

wymiary 580x340x443mm

masa 92kg

zasilanie 3x380V

moc zainstalowana 1kW

MIKROFILTR MFS-1

DANE TECHNICZNE

Waga 350kg

Objętość 3m³

Chłodzenie wody 10°C

Wymiary 967 x 770 x 1931mm

Wymagane zasilanie 3x380VAC, 50Hz

Moc zainstalowana 2,2kW

WYDMUCHIWARKA BUTELEK KRONES CONTIFORM z kompresorem FRANCOIS

ATTELIEURS

ZASTOSOWANIE

Urządzenie przeznaczone jest do automatycznej produkcji butelek PET o pojemności od 0.5 litra do 2.5 litra w zależności od zastosowanej formy. Formy są wymienne i na jednej maszynie zamieniając formy można produkować rożne rodzaje butelek.
W zestawie znajduje się monoblok zawierający piec grzewczy zintegrowany z zespołem rozdmuchowym

DANE TECHNICZNE:
- wydajność 11 200 szt. butelek 1, 5 l / h

Moc nominalna 23 kW
Ciśnienie powietrza do wydmuchu 1,5 Mpa
Zapotrzebowanie wody chłodzące od 3 do 5 l /min
Wymiary( dł x szer x wysokość)

monoblok 1700 x 700 x 2100 mm
kompresor 1650 x 700 x 1350 mm

Wymiary maszyny wraz z podajnikiem preform 4500 x 1600 x 4100 mm
Obsługa 1 osoba

PRZENOŚNK PŁYTKOWY JEDNORZĘDOWY – XPP1

PRZEZNACZENIE

Przenośnik przeznaczony jest do transportu poziomego butelek, słoików, puszek i innych opakowań jednostkowych w liniach rozlewniczych mleka, piwa, napojów gazowanych i innych płynów. Zadaniem przenośnika jest połączenie w linię takich maszyn jak zamykarka, etykieciarka, dozownica itd. Podnośnik zapewnia rytmiczne podawanie opakowań do urządzeń.

DANE TECHNICZNE

Szerokość przenośnika jednorzędowego 198 mm

Długość przenośnika 2500 mm

Wysokość poziomu transportu 1100 mm

Napięcie zasilania 3 x 380 V/ 50 Hz

Prędkość łańcucha płytkowego regulowana 3-17 m/min

Moc silnika głowicy napędzającej 0,75 kW

MYJKA BUTELEK PA-6/20

PRZEZNACZENIE

Urządzenie służy do wypłukania butelek po wydmuchaniu ich z preformy.

DANE TECHNICZNE

Wydajność 0 – 22000 but/h

Moc zainstalowana 0,75 kW

Zapotrzebowanie na wodę ok. 0,65/h

Wymiary( dł. x szer. x wys.) 1400 x 1800 x 2050 [mm]

Waga 1800 kg

SATURATOR- COMI 80

DANE TECHNICZNE

Wydajność 8000l/h

moc zainstalowania 8 kW

masa 1500kg

wymiary: 1930x1965x 1330xmm

1,93×1,96=

MONOBLOK TYP PCGi01

PRZEZNACZENIE

Monoblok wykonuje podwójne zadanie. Nalewa wodę do butelek oraz zakręca butelki nakrętkami z tworzywa PET.

DANE TECHNICZNE

wydajność

but. 1,5l - 7000 but/h

Moc zainstalowana 4,8 kW

Ciśnienie pakowanego płynu 0,8 MPa

Ciśnienie doprowadzonego powietrza 0,5 MPa

Zużycie powietrza 8/h

Wymiary( dł. x szer. x wys.) 2610 x 2982 x 2890 [mm]

PRZEŚWIETLARKA BUTELEK

ZASTOSOWANIE

Prześwietlarka służy do kontroli zawartości butelek.

DANE TECHNICZNE

Liczba żarówek 8 szt

Moc zainstalowana 0,4 kW

Napięcie 24 V

Wymiary 1150x 140x

Masa 20 kg

Obsługa 1 osoba

ETYKIETARKA PILZER

PZEZNACZENIE

Urządzenie przeznaczone jest do naklejania etykiet na butelki 0,5 l i 1,5 l PET.

DANE TECHNICZNE

Wydajność do 15.000 szt butelek/ h

Moc zainstalowana 3 kW

Wymiary dł. 3600mm , szerokość 1950mm

Obsługa 1 osoba

DRUKARKA ATRAMENTOWA TYP INK-JET EBS 6000

ZASTOSOWANIE

Drukarka przeznaczona jest do drukowania na butelce daty produkcji, daty ważności produktu, nr zmiany itp.

DANE TECHNICZNE

Moc zainstalowana 16,1 kW

Zużycie powietrza 0,02 m³ /min

Wymiary 435 x 202 x 300 mm

Masa 16 kg

ZGRZEWARKA AXi01

DANE TECHNICZNE

Wydajność max 1500pak/h

Moc zainstalowana 39 kW

Wymiary( dł. x szer. x wys) 4000 x 2120 x 2168 [mm]

Obsługa 1 osoba

PRZENOŚNIK ROLKOWY FIRMY WANDALEX

DANE TECHNICZNE

Długość taśmy podającej 2000 mm

Szerokość robocza 900mm

Szerokość gabarytowa 1100mm

Średnica rolki 60; 80mm

Średnica osi rolki 14; 20mm

Podziałka rolek 158,5; 190,2; 221,9; 253,6; 317mm;

Wysokość bieżnika 300 – 750mm

Obciążenie jednostkowe max 1100kg/mb

PALETYZATOR XP – 201

DANE TECHNICZNE

Wydajność do 5000 opak/h

Moc zainstalowana 7,1 kW

Wymiary( dł. x szer. x wys.) 4640 x 7000 x 2750 [mm]

Obsługa 1 osoba

DEPALETYZATOR DPA-15A

DANE TECHNICZNE

wydajność 9000- 22000 but./h

średnica butelek: 20 120mm

wys. butelek: 50 350mm

ciśnienie instalacji powietrza: 0,6-0,8 MPa

nominalne zużycie powietrza: 6,3 N m/h

moc zainstalowana: 7,5 kW

wymiary: 4200×8650 mm

4,2×8,65=

OWIJARKA PALET TYP FR 3

ZASTOSOWANIE

Służy do mechanicznego owijania folią stretch- rozciągliwą towarów składowych na paletach. Owijarka posiada cierny układ hamowania odwoju folii, którego zadaniem jest poprzez odpowiednie ustawienie, wydawanie z rolki folii o odpowiednim naprężeniu taśmy podczas procesu owijania. Folia rozciągliwa typu stretch, zależności od jakości parametrów jak również potrzeb owijanego towaru w przedstawionej wersji może się rozciągać do 300% lub aż do zerwania folii.

DANE TECHNICZNE

Wydajność 60 palet na godzinę;

Długość 2260mm;

Średnica talerza 1500mm;

Wysokość 2700mm;

Prędkość obrotowa 9obr/min;

Moc zainstalowana 2kW;

Zasilanie 3x380V, 50Hz;

Obsługa 1 osoba.

1. Rozmieszczenie maszyn i urządzeń

Rozmieszczenie maszyn i urządzeń pokazane jest na dołączonym rysunku.

Obliczenie powierzchnię hali produkcyjnej:

• Mikrofiltr 0,75 m², przyjmuję 1 m²

• Pompa do wody przyjmuję 0,2m²

• Wydmuchiwarka butelek 7,2 m²

• Przenośnik płytkowy jednorzędowy 0,32 m², przyjmuję 0,5 m²

• Płuczka butelek 2,5m²

• Saturator 3,8 m²

• Monoblok 7,5 m²

• Prześwietlarka butelek 0,5 m²

• Etykietarka 2,5 m²

• Drukarka 0,1 m²

• Linia do pakowania butelek 4,42 m², przyjmuję 4,5 m²

• Przenośnik rolkowy 2,2 m²

• Paletyzator 32,5 m²

• Depaletyzator 36,33 m², przyjmuję 36,5 m²

• Owijarka palet 3,25 m²

• Zbiornik buforowy 6 m²

Łączna powierzchnia :111 m²

Przyjmuje współczynnik powierzchniowy do każdej maszyny: 1,2

Całkowita powierzchnia hali produkcyjnej wynosi: 111 m² + 1,1 * 111 m² =244,2m²

8. Obliczanie powierzchni magazynowych i pomocniczych.

I. Magazyn CO₂.

Magazyn CO₂

Zapas na 7 dni znajduje się na 1 palecie.

Masa 1 skrzyniopalety – 1000 kg

Powierzchnia zajmowana przez jednostkę opakowania

f = 1m²

Masa materiału składowanego

1000kg

Współczynnik przestrzenności

s = 1,1

F =

F = m²

Składowanie palet 0,5m od ściany, przy ruchu w obie strony doliczam 1,3m.

Przyjmuję powierzchnię magazynu 8m²

II. Magazyn materiałów pomocniczych.

Wszystkie materiały w tym magazynie są składowane w takiej ilości, aby zapewniły ciągłą produkcję na 7 dni.

1. Powierzchnie przeznaczone na składowanie magazynowego materiału.

a) Preformy.

• Preformy PET 35g – pakowane są w opakowania zbiorcze o wymiarach 1000x1200mm, po 12000 sztuk.

Ilość materiału w jednym opakowaniu

m = 0,035 * 12000 = 420 [kg]

Powierzchnia zajmowana przez jednostkę opakowania

f = 1m* 1,2m = 1,2 [m²]

Masa materiału składowanego

P= 35 * 420kg = 14700 [kg]

Współczynnik przestrzenności

s = 1,1

Ilość warstw opakowań w stosie

n = 3

F =

F = 15,4m²

przyjmuję 20 m²

b) Nakrętki.

Przyjmuje, że masa nakrętki wynosi 2 g.

Masa materiału składowego

P=338338szt * 2g = 676,676kg

Norma eksploatacyjna

C = 800kg/m²

F =

F = = 0,84m²

przyjmuje 1 m²

c) Etykiety.

Przyjmuję, że masa etykiety wynosi 1 g.

Masa materiału składowanego

P = 0,001 kg * 338 338 = 338,338kg

Norma eksploatacyjna

C = 600kg/m².

F =

F = = 0,56 m²

przyjmuję 1 m²

d) Klej do etykiet.

Masa materiału składowanego

P = 338,4 kg

Powierzchnia zajmowana przez jednostkę opakowania

f = 0,36m²

Współczynnik przestrzenności

s = 1,1

Ilość materiału w jednym opakowaniu

m = 50kg

Ilość warstw opakowań w stosie

n = 3

F =

F = m²

przyjmuję 1 m²

e) Folia termokurczliwa na opakowania zbiorcze.

Folia dostarczana jest w rolkach o szerokości 40cm. Na jednej rolce jest 400m folii.

Zakładana waga 40mb folii to 1kg

Waga jednej rolki: 20kg

1550,85 kg

Masa materiału składowanego

P = 1550,85kg

Norma eksploatacyjna

C = 560kg/m²

F =

F = = 2,76m²

przyjmuję 3 m²

f) Folia na opakowania transportowe.

Przyjmuję, że 40mb folii na opakowania transportowe ma masę 1kg.

kg

Masa materiału składowanego

P = 268,8 kg

Norma eksploatacyjna

C = 560kg/m²

F =

F = = 0,48 m²

przyjmuję 1 m²

Suma powierzchni przeznaczonych na składowanie magazynowanego materiału z zapasem na 7 dni wynosi:

ΣF = 35m²

2. Powierzchnie przeznaczone na cele manipulacyjne.

Powierzchnia magazynowa na cele manipulacyjne jest przeznaczona na przyjmowanie i wydawanie materiałów oraz związane z tym operacje. Przyjmuję, że powierzchnia ta jest trzykrotnie większa niż powierzchnia środków transportowych jednocześnie podstawianych pod magazyn, w celu rozładowania lub załadowania materiałów.

W przypadku tego zakładu jest to Star naczepowy, typ C 20 o wymiarach 5,91x2,06m i ładowności 5500kg.

(5,91m · 2,06m) · 3 = 36m².

przyjmuję 36 m²

3. Powierzchnie przeznaczone na cele transportowo – komunikacyjne.

Obejmuje powierzchnie przeznaczone na przejścia boczne pomiędzy urządzeniami do składowania, przejścia i przejazdy główne oraz urządzenia transportu wewnątrzmagazynowego.

Przyjmuję transport mechanicznym, dwukierunkowy. Szerokość przejść głównych wynosi 4 m.

F = 40 m²

4. Powierzchnia na cele administracyjno – biurowe

Jest zajmowana przez biura. Powierzchnia biurowa wynosi 3 m² na jednego zatrudnionego pracownika umysłowego magazyny. Przyjmuję, że w magazynie materiałów pomocniczych pracuje jeden magazynier.

F = 1 · 3m² = 3m²

Całkowita powierzchnia magazynu.

F_C = 35² + 36m² + 40m² + 3m² = 114m².

Współczynnik wykorzystania powierzchni magazynowej

Waha się w granicach 0,3 – 0,7.

K₁=

F_S – powierzchnia składowa [m²];

F_C – powierzchnia całkowita [m²].

K₁== 0,3

III. Magazyn palet i wyrobów gotowych.

1. Powierzchnie przeznaczone na składowanie gotowych wyrobów

Powierzchnia ma zapewnić magazynowanie gotowych wyrobów z 7 dni produkcji. Palety z produktem są układane po 3 w stosie na regałach.

1. Powierzchnie przeznaczone na składowanie magazynowego materiału.

a) Palety z gotowym produktem.

Liczba palet - 96

Zapas na 7 dni

96 * 7 = 672 palet

Ilość materiału w jednym opakowaniu

m = 84 * 6 = 504 [butelek]

504 * 1,5 = 756 kg

przyjmuję m = 800 kg

Masa materiału składowanego

P = 672 * 800 kg = 537 600 kg

Powierzchnia zajmowana przez jednostkę opakowania

f = 1200mm * 800 mm = 960000 mm²

f = 0,96 m²

Współczynnik przestrzenności

s = 1,1

Ilość warstw opakowań w stosie

n = 3

F =

F = = 236,544 m²

przyjmuję 240 m²

b) Puste palety.

Na 7 dniową produkcję potrzeba 672 sztuk palet.

Ilość materiału w jednym opakowaniu m = 10kg

Masa materiału składowanego P = 6720kg

Powierzchnia zajmowana przez jednostkę opakowania f = 0,96m²

Współczynnik przestrzenności s = 1,1

Ilość warstw opakowań w stosie n = 20

F =

F = = 35,5 m²

przyjmuję 37 m²

F = 240m² + 37² = 277m²

2. Powierzchnie przeznaczone na cele manipulacyjne.

Zakład dysponuje samochodem Volvo FH12-340 kontener, o wymiarach 6,8 m x 2,55m i ładawonści 9 580 kg.

(6,8 m * 2,55 m) * 3 = 52,2 m²

przyjmuję 53 m²

3. Powierzchnie przeznaczone na cele transportowo – komunikacyjne.

Przyjmuję transport mechaniczny z ruchem dwukierunkowym.

F_t = 100m².

4. Powierzchnia na cele administracyjno – biurowe.

Na jednego pracownika umysłowego przypada 3m² powierzchni. Na magazynie wyrobów gotowych pracują dwie osoby.

2 * 3m² = 6m²

Całkowita powierzchnia magazynu.

F_C = 277m² + 53m² + 100m² + 6m² = 436m².

Przyjmuję powierzchnię magazynu 440m²

Współczynnik wykorzystania powierzchni magazynowej.

K₁== 0,63

9. Obliczanie zatrudnienia.

Stanowisko	I zmiana	II zmiana
	mężczyźni	kobiety
BEZPOŚREDNIO PRODUKCYJNE
Wydmuchiwarka butelek	2	-
Monoblok	2	-
Podajnik nakrętek	2	-
Prześwietlarka	-	2
Etykieciarka	-	2
Maszyna pakująca w folię opakowania zbiorcze	2	-
Paletyzator	2	-
Depaletyzator	2	-
Saturator	2	-
POŚREDNIO PRODUKCYJNE
Kierownik zmiany	2	-
Operator wózka (wyroby gotowe)	3	-
Osoba dostarczająca surowce pomocnicze do produkcji	3	-
Konserwator	2	-
Magazynier	3	-
Laboratorium (pracownik + kierownik)		2
Sprzątaczki	-	4
Mechanik	1	-
Technolog	1	-
ADMINISTRACYJNO - BIUROWE
Dyrektor	1	-
Sekretarka	-	1
Główny technolog	1	-
Zarządzanie jakością	-	1
Księgowa	-	1
Kadry	-	3
Marketing	1	-
RAZEM	32	15

10. Obliczanie pomieszczeń socjalnych.

1. Gabinet dyrektora

- powierzchnia: 4×3=

2. Sekretariat

- powierzchnia: 3×2=6 m²

3. Księgowość, kadry

- powierzchnia: 6×4=24 m²

4. Główny technolog

- powierzchnia: 3×3=9 m²

5. Laboratorium

- powierzchnia: 3×6=18 m²

6. Kierownik zmiany

- powierzchnia: 3×2=6 m²

7. Konserwator

- powierzchnia: 3×3=9 m²

8. Brygadzista

- powierzchnia: 3×3=9 m²

9. Portiernia

- powierzchnia: 2×3=6 m²

10. Pomieszczenie na środki czystości

- powierzchnia: 2×1=2 m²

11. Jadalnia

Na 1 pracownika przypada 1,1m² powierzchni.

46 * 1,1 m² = 50,6 m²

przyjmuję powierzchnię 51 m² o wymiarach 7m5 x 6,8m.

Szatnie:

1. Szatnie czyste.

Na 1 pracownika zatrudnionego przy produkcji przypada 0,65m² powierzchni.

a) damska

6 * 0,65 m² = 3,9 m²

przyjmuję powierzchnię 9 m² o wymiarach 3 x 3m.

b) męska

27 * 0,65 m² = 17,55 m²

przyjmuję powierzchnię 18 m² o wymiarach 3x 6m.

2. Szatnie brudne.

Na 1 pracownika zatrudnionego przy produkcji przypada 0,65m² powierzchni.

a) damska

9 * 0,65m² = 5,85m²

przyjmuję powierzchnię 6 m² o wymiarach 2 x 3m

b) męska

29 * 0,65m² = 18,85m²

przyjmuję powierzchnię 19 m² o wymiarach 3,8 x 5m.

Pracownicy administracyjni przechowują swoją odzież w pomieszczeniach biurowych

Węzeł sanitarny dla pracowników biurowych:

a) damski

1 umywalka: 0,8*0,6=

1 sedes: 0,85*1,15=0,98 m² razem:

b) męski

1 umywalka: 0,8*0,6=

1 sedes: 0,85*1,15=0,98 m²

1 pisuar: 0,5*1,1= 0,55 m² razem

Przyjmuję dwa pomieszczenia o wymiarach: 6 m²

Węzeł sanitarny dla pracowników zatrudnionych przy produkcji:

a) damski

2 umywalki: 2*0,8*0,6=0,96 m²

2 natryski: 2*0,9*0,9= 1,62 m² razem: 4,54 m²

2 sedesy: 2* 0,85*1,15=

b) męski

4 umywalki: 4*0,8*0,6=

4 natryski: 4*0,9*0,9=

3 sedesy: 3*0,85*1,15= 2,93 m² razem:

3 pisuary: 3*0,5*1,1=

Razem:

Przyjmuję dwa pomieszczenia o wymiarach:

- węzeł damski 6 m²

- węzeł męski 12 m²

Całkowita powierzchnia pomieszczeń socjalnych

F = 252 m²

12. Bilans energetyczny.

Zestawienie czynników energetycznych.

Zapotrzebowanie na moc.

Urządzenie	Moc zainstalowana [kW]	Gorąca woda [m^3/h]	Sprężone powietrze [m^3/h]	Woda lodowa [l/min]
Mikrofiltr	2,2	-	-	-
Wydmuchiwarka	23	-	1,5	5
Przenośnik płytkowy	0,75	-	-	-
Monoblok	4,8	-	-	-
Płuczka butelek	0,75	-	-	11
Prześwietlarka butelek	0,4	-	-	-
Etykietarka	3	-	10	-
Drukarka przemysłowa	16,1	-	0,02	-
Linia do pakowania butelek	39	-	-	-
Paletyzator	7,1	-	12	-
Owijarka	2	-	-	-
Saturator	8	50
Depaletyzator	7,5
Pompa wody	1	-	-	-
Suma	115,6	50	23,52	16

Zapotrzebowanie na moc

P_o = k_z · P_z

P_o = 0,94 · 115,6kW = 108,6 kW

P_o – moc obliczeniowa;

k_z – współczynnik zapotrzebowania mocy k_{z =} 0,99

P_i – moc zainstalowania po uwzględnieniu współczynnika zapotrzebowania mocy

k_w – współczynnik wykorzystania mocy, k_w = 0,8 – 0,85

k_j – współczynnik jednoczesności pracy maszyn k_j=1

P_s – moc szczytowa (największy pobór mocy, jaki występuje w zakładzie)

P_z – moc zainstalowana

η_o – sprawność odbiorników, η_o = 0,9 – 0,95

η_s – sprawność sieci, η_s = 0,9 – 0,95

Pomieszczenie	F [m^2]	E [lx]	k	η	Σ  [lm]	rodzaj oświetlenia	Pżar. [W]	 [lm]	ilość sztuk	Pośw. [W]
Hala produkcyjna	245	300	1,5	0,5	209700	świetlówka	50	2500	84	4200
Magazyn gotowych wyrobów	440	20	1,5	0,5	28800	żarówka	60	630	46	2760
Magazyn mat. pomocniczych	114	20	1,5	0,5	7380	żarówka	60	630	12	720
Magazyn CO2	8	20	1,5	0,5	480	żarówka	60	630	1	60
Pokój kierownika zmiany	6	50	1,5	0,5	900	żarówka	60	630	2	120
Gabinet dyrektora	12	100	1,5	0,5	3600	żarówka	60	630	6	360
Sekretariat	6	50	1,5	0,5	900	żarówka	60	630	2	120
Główny technolog i zarząd jakością	9	50	1,5	0,5	1350	żarówka	60	630	3	180
Laboratorium	24	500	1,5	0,5	36000	świetlówka	50	2500	15	750
Konserwator	12	50	1,5	0,5	1800	żarówka	60	630	3	180
Księgowość	24	50	1,5	0,5	3600	żarówka	60	630	6	360
Jadalnia	46	100	1,5	0,5	13800	świetlówka	50	2500	6	300
Portiernia	6	50	1,5	0,5	900	żarówka	60	630	2	120
Składzik na środki czystości	2	50	1,5	0,5	300	żarówka	60	630	1	60
Szatnia damska czysta	9	100	1,5	0,5	2700	świetlówka	50	2500	2	100
Szatnia męska czysta	18	100	1,5	0,5	4800	świetlówka	50	2500	2	100
Szatnia damska brudna	6	100	1,5	0,5	1500	świetlówka	50	2500	1	50
Szatnia męska brudna	19	100	1,5	0,5	3600	świetlówka	50	2500	2	100
Węzeł sanitarny K – produkcja	6	100	1,5	0,5	1800	świetlówka	50	2500	1	50
Węzeł sanitarny M – produkcja	12	100	1,5	0,5	3600	świetlówka	50	2500	2	100
Węzeł sanitarny K – biurowy	6	100	1,5	0,5	1800	świetlówka	50	2500	1	50
Węzeł sanitarny M – biurowy	6	100	1,5	0,5	1800	świetlówka	50	2500	1	50
Korytarz	50	50	1,5	0,5	7500	świetlówka	50	2500	3	150
Suma	1096	–	–	–	-	–	–	–	–	10890

Moc potrzebna na oświetlenie

Strumień świetlny Φ

E – natężenie oświetlenia [lx];

F – powierzchnia [m²];

k – współczynnik rezerwy, ma na celu określenie starzenie źródła światła, k = 1,25 ÷ 1,65;

η – współczynnik sprawności oświetlenia (w zależności od koloru ścian i sufitu).

Przyjmuję świetlówki: moc 50W; barwa ciepłobiała; strumień świetlny = 2500lm;

Przyjmuję żarówki: moc 60W; strumień świetlny = 630lm.

ilość sztuk żarówek/świetlówek

P_ośw = ilość sztuk *P_żar

Moc całkowita

P_c = P_o + P_ośw

P_o – moc obliczeniowa;

P_ośw – moc oświetleniowa.

P_c = 86,6 kW+ 10,89 kW =

13. Godzinowy i uporządkowany wykres obciążeń.

14. Obliczanie zapotrzebowania na wodę i ścieki

Zapotrzebowanie na wodę do mycia

Zużycie:

• woda na mycie maszyn i urządzeń 100l/ maszynę na tydzień

• woda na mycie tanków i zbiorników 1m³ / 10m³ zbiornika

• woda na mycie powierzchni w zakładzie /m²

• woda na cele sanitarne /osobę bezpośrednio produkcyjną, 30 l/osobę nie biorąca bezpośrednio kontaktu z produkcją

• woda w myjarce butelek 5m³/h

Woda do mycia hali produkcyjnej

Przyjmuję zużycie wody: 4 l/1 m² powierzchni hali

- powierzchnia hali to 233 m²

4*233 m²= 932 l/dobę

Woda potrzebna na cele sanitarne

- w zakładzie pracuje 47 osób związane z produkcją , w tym bezpośrednio związanych z produkcją 18 osób, pośrednio 29

- przyjmuje zużycie wody przez jednego pracownika związanego bezpośrednio z produkcją: wody,

- przyjmuje zużycie wody przez jednego pracownika związanego pośrednio z produkcją: wody,

- w sumie zużywa się: 60 * 18 + 29 * 30 = 1950 l wody/doba

Woda do mycia zbiornika:

Zbiornik o pojemności 40m³ ( 1m³ / zbiornik 10m³ )= 4000l wody

Woda do mycia maszyn:

Łącznie 4 maszyny = 4 x 100l= 400l wody

Woda w myjarce butelek:

8m³/h x 14h = 112m³

Całkowite dobowe zapotrzebowanie zakładu na wodę wynosi 119282 litry.

Ścieki:

- ścieki technologiczne: 113 l/doba,

- ścieki porządkowe: 932 l/doba,

- ścieki sanitarne: 2610 l/doba

14. Obciążenie ogniowe obiektu.

Q_całk – ciepło spalania;

– współczynnik palności, dla:

- tworzyw sztucznych  = 1,14

- papieru  = 0,89

- kleju  = 1,15

- drewna  = 1

- folia  = 0,89

G_i – udziały masowe materiałów palnych nagromadzonych w strefie pożarowej

F – powierzchnia rzutu poziomego strefy pożarowej (powierzchnia zakładu)

Masa palety 15kg.

Materiały palne składowane w zakładzie

1. palety  = 1

Q₁ =(1536*15) * 1 = 23040 [kg]

1. preformy  = 1,14,

Q₂ = 14700 * 1,14 = 16158 [kg]

1. nakrętki  = 1,14

Q₃ = 676,676 * 1,14 = 771,41 [kg]

1. etykiety  = 0,89

Q₄ = 338,338 * 0,89 = 301,12 [kg]

1. klej  = 1,15

Q₅ = 338,4 * 1,15 = 389,2 [kg]

1. folia termokurczliwa  = 0,89

Q₆ = 1550,85 * 0,89 = 1380,3 [kg]

1. folia na opakowania zbiorcze  = 0,89

Q₇ 268,8 * 0,89 = 239,23 [kg]

Σ Q = 42279kg

Za strefę ogniową przyjmuję powierzchnię całego budynku F =1096 m²

Obciążenie ogniowe całego zakładu wynosi Q = 709

Ze względu na obciążenia ogniowe budynek zalicza się do klasy odpornościowej D.

Kategoria niebezpieczeństwa pożarowego-III

16. Wytyczne technologiczne dla branży.

1. Wytyczne architektoniczno – konstrukcyjne

1. pomieszczenia produkcyjne

• wysokość 5 metrów

• ściany połączone z posadzką w sposób umożliwiający dokładne mycie, czyli półokrągłe o promieniu zaokrąglenia 5 mm

• górna część ściany i sufit pomalowane farbą emulsyjną białą

• elementy w pasach komunikacyjnych zabezpieczone kątownikami lub blachą przed uderzeniami

• powierzchnia: gładka, nie łuszcząca się, utrudniająca osiadanie pyłów i kurzu, łatwo zmywalna, niewrażliwa na działanie zmiennych temperatur czy środków czyszczących, szczelna bez pęknięć czy szpar, odporna na działanie środowiska korozyjnego w czasie procesu produkcyjnego, odporna na uszkodzenia mechaniczne

• posadzki: powierzchnia szczelna, niepaląca, łatwo zmywalna, zaopatrzona w kratki ściekowe, pozbawiana ostrych krawędzi, szczelin, odporna na działanie mikroorganizmów, pleśni, grzybów, nie śliska, trwała na obciążenia dynamiczne i statyczne, odporna na temperaturę (-45 - +85 ºC )

• drzwi: pracownicze – stalowe, jedno i dwu wahadłowe, łatwo zmywalne, wysokość 2 m ; dla wózków widłowych – stalowe, garażowe, podnoszone, chowane do góry, łatwo zmywalne, wysokość 4 m

• w hali produkcyjnej podzielonej na trzy strefy są trzy kratki ściekowe, umieszczone w podłodze

1. pomieszczenia socjalne

• izolacje temperaturowe i wilgotnościowe

• podłogi wyłożone płytkami PCV

• drzwi wysokości 2 m i szerokości 900mm

• ściany pomalowane białą farbą emisyjną

1. szatnie

   • podłoga wyłożona terakotą

   • ściany pomalowane farbą olejną do wysokości 2 m

   • reszta ściany i sufit pomalowane farba emulsyjną białą

   • kabiny prysznicowe, stojące z zasłoną szklana, wyłożone glazurą do samej góry w miejscu zamontowania kabiny

   • podłoga wyłożona nie śliską terakotą

   • w podłodze kratki ściekowe

d) sanitariaty

• podłoga wyłożona nie śliską terakotą

• ściany wyłożone do sufitu glazurą

• sufit pomalowany fara białą emulsyjną

  1. jadalnia

• podłoga wyłożona terakota

• ściany wyłożone glazurą do 2 m

• reszta ścian i sufit pomalowane farba białą emulsyjną

2. Wytyczne instalacyjne

Wszystkie instalacje nie utrudniają produkcji, pozwalają na zapewnienie czystości ścian i sufitów. Doprowadzone są górą pomieszczeń i są odpowiednio zabezpieczone. Poza budynkiem poprowadzone są od powierzchnia gruntu (poniżej powierzchni przemarzania gruntu), w pasach zieleni. Nie przecinają się, ułożone są warstwowo.

1. instalacja elektryczna

• napięcie 220 – 380 V, prąd przemienny 1000 Hz

• energia elektryczna potrzebna do zasilania urządzeń technologicznych, instalacyjnych oraz oświetlenia pomieszczeń pobierana jest z sieci miejskiej. Instalację należy doprowadzić do wszystkich maszyn i urządzeń przewodem odpornym na dużą wilgotność. Wszystkie urządzenia zasilane energią elektryczną należy wyposażyć w instalację przeciwporażeniową

b) instalacja wentylacyjna

• wentylację mechaniczną przewidziano w następujących pomieszczeniach: hala produkcyjna, laboratorium, węzeł sanitarny, szatnie, toalety

• wentylację grawitacyjna przewidziano w następujących pomieszczeniach: pokój dyrektora, pokoje biurowe, jadalnia

c) instalacja sprężonego powietrza

• sprężone powietrze użyte będzie do celów technologicznych

• dostarczone do maszyn i urządzeń powinno być pozbawione zanieczyszczeń mechanicznych i zapachu

• na końcach przewodów znajdują się zawory

d) instalacja centralnego ogrzewania

• ciepło potrzebne do ogrzania pozyskiwane jest z sieci miejskiej

• temperatura w pomieszczeniach biurowych i laboratorium nie powinno być mniejsze niż 18 ºC w halach produkcyjnych nie mniejsze niż 16 ºC

e) instalacja odprowadzania ścieków

• ścieki odprowadzane są do sieci miejskiej oczyszczani ścieków

• ścieki wychodzące z zakładu nie są promieniotwórcze, nie zawierają tłuszczów, smarów i olejów, są bez zapachu, ich temperatura nie przekracza 35°C

f) instalacja wodna

• woda potrzebna do produkcji doprowadzana jest ze zbiornika, który jest usytuowany na zewnątrz hali produkcyjnej.

• Woda technologiczna musi spełniać cechy wody do picia. Musi być ogrzana do odpowiedniej temperatury (min. 15^oC).

• Woda do celów porządkowych. Na 1m² posadzki przypada 4l wody, dla maszyn: 100l na 1 sztukę, natomiast na 1 zbiornik, cysternę przypada 1 – 2m³.

• Woda do celów sanitarnych. Co najmniej 60% wody musi być dostarczona do zakładu o temperaturze 35 – 60°C. Na 1 osobę pracującą przy produkcji na 1 dzień przypada 60 – 90l wody, natomiast dla osoby pracującej w biurze - 30l wody na dzień.

• W przemyśle spożywczym stosuje się otwarty obieg wody.