Jak rozmawiać z rodzicami?
Przygotowując się do rozmowy , warto pamiętać ,że:
- będzie ona skuteczniejsza , jeśli postawimy sobie jasno określone i możliwe do osiągnięcia cele
- będziemy posiadać odpowiednią wiedzę i umiejętności , aby te cele móc osiągnąć
Cele rozmowy:
-ustalenie , jakie dziecko ma problemy
-ustalenie , skąd biorą się lub mogą się brać te problemy
-ustalenie ,że dziecko samo nie poradzi sobie z tymi problemami ,że potrzebuje pomocy
-ustalenie ,kto i w jaki sposób tej pomocy ma udzielić
Etapy rozmowy:
1 nawiązanie kontaktu z rodzicem
2 przedstawienie problemu
3 ustalenie przyczyn problemu dziecka
4 zaoferowanie pomocy dla dziecka i rodzica
Ad 1
- zmniejszyć opór rodzica przed rozmową
-zminimalizować ryzyko ,że to , co powiemy rodzicowi o zachowaniu dziecka , obróci się przeciwko niemu
-zwiększyć szanse na współpracę w celu pomocy dziecku
Ad.2
- pierwszym celem jest ustalenie z rodzicem ,że dziecko ma problemy i ich wspólne określenie
-rozmowa powinna odbyć się w duchu troski o dziecko:
*warto przedstawić swoje intencje
*można też podkreślić ,że mamy wspólny cel
Jak można inaczej powiedzieć rodzicowi trudną prawdę o jego dziecku?
- Warto opisać niepokojące zachowania dziecka , pokazując rodzicowi ,że są one sygnałami ,że dziecko jest w trudnej sytuacji , itp. Takie przestawienie sytuacji koncentruje rodzica na poszukiwaniu przyczyn i rozwiązań problemu i udzieleniu dziecku wsparcia
- W trakcie opisywania problemu należy unikać etykietek oceniających charakter dziecka , a opisać , co dziecko robi w określonych sytuacjach
Jak ustalić wspólny punkt widzenia ?
-Może się zdarzyć ,że problemy , które dostrzega nauczyciel dla rodzica nie są żadnymi problemami
- Rodzic może upatrywać przyczyn problemów w dziecku
- Rodzic może nie chcieć przyjąć do wiadomości ,że dziecko ma problemy
-Może się zdarzyć ,że rodzicowi trudno jest uwierzyć w istnienie opisywanych problemów dziecka , bo w domu one nie występują
Jeżeli rodzic zaprzecza , twierdzi że nie widzi problemu możemy:
-Powtórzyć swoją ocenę sytuacji
-Odwołać się do wiedzy o rozwoju dziecka
-Pokazać szkody , jakie ponosi dziecko
Ad 3
Dobrze jest nie przedstawiać od razu rodzicowi pomysłów dotyczących tych przyczyn ,ale zapytać go o to. Problemy dzieci ujawniające się w szkole , mogą mieć różne źródła:
-związane z samym dzieckiem : dysfunkcje , jego specyficzne zaburzenia , które utrudniają mu przystosowanie się do szkolnych wymagań , uzależnienia od substancji psychoaktywnych
-związane z sytuacją rodziny: zmiany w rodzinie ( np. pojawienie się młodszego rodzeństwa), problemy, jakie przeżywają rodzice , krzywdzenie dziecka z rodzinie
-związane z oddziaływaniem środowiska szkolnego : przemoc rówieśnicza , trudne relacje z nauczycielami
- związane z oddziaływaniem środowiska rówieśniczego poza szkołą: przynależność do, nieformalnych, destrukcyjnych grup rówieśniczych
Ad.4
- warto porozmawiać z rodzicem o tym , czego ono dziecko potrzebuje i jak można mu pomóc ,warto podpowiedzieć rodzicowi ,że dziecko potrzebuje spokoju , poczucia bezpieczeństwa , rozmowy o problemach , itp.
-należy pokazać rodzicom że dziecko jest zagrożone i samo sobie nie poradzi
- ustalenie z rodzicem , co można zrobić dla dziecka i pytać , co rodzic może zrobić
- jeśli rodzic ujawni problemy w rodzinie , trzeba przekazać mu ,że w tej sytuacji wsparcia może potrzebować on i dziecko
- kończąc rozmowę , powinno się podsumować wspólne ustalenia i zawrzeć z nim kontrakt , który określa zasady dalszej współpracy
Jeśli zdarzy się ,że rodzic kwestionuje wyjaśnienia można:
- trwać na swoim stanowisku
-rozważyć wątpliwości , które zgłasza rodzic
- zaproponować odwołanie się do innej osoby
- wyrazić zrozumienie , kiedy widać ,że dla rodzica jest to trudne do przyjęcia
-zaproponować rozwiązania na przyszłość
Wnioski na temat rozmów z rodzicami o problemach dziecka:
- Uzgadnianie punktów widzenia rodzica i wychowawcy jest procesem i może potrwać
- Po osiągnięciu porozumienia , można przejść do ustalania wspólnych celów
- Następnie można ustalić , jakie działania należy podjąć, aby te cele zrealizować
- Umówienie się na następne spotkanie w celu sprawdzenia , co udało się osiągnąć i co dalej można zrobić
Trudne momenty z rozmowach
Kiedy rodzic nie potrafi powiedzieć nic o dziecku
Etap I Przywołanie konkretnych doświadczeń rodzica
Etap II Analiza doświadczeń rodzica
Kiedy rozmowa przebiega na ogólnym poziomie
Kiedy rodzic okazuje pośpiech , brak czasu