PRZEMIANY FIZYCZNE I CHEMICZNE
Zjawisko fizyczne (przemiana fizyczna) polega na zmianie właściwości fizycznych substancji (nie powstaje nowa substancja).
Podział zjawisk fizycznych:
Reakcja chemiczna (przemiana chemiczna) polega na powstaniu nowej substancji o innych właściwościach fizycznych i chemicznych.
Podział reakcji:
synteza
A + B + ... → C
analiza
A → B + C +...
wymiana
prosta (pojedyncza)
AB + C → AC + B
złożona (podwójna)
AB + CD → AD + CB
Prawo zachowania masy
Łączna masa produktów reakcji chemicznej jest równa łącznej masie substratów tej reakcji chemicznej.
Współcześnie:
W układzie zamkniętym suma masy i energii jest wielkością stałą:
E + mc2 = const
Prawo stałości składu
Stosunek mas pierwiastków tworzących dowolny związek chemiczny jest stały i charakterystyczny dla tego związku.
Związki chemiczne określone są wzorem:
empirycznym (najprostszy, określany na podstawie stosunku ilościowego pierwiastków występujących w związku np. CH4, C2H6 i C3H8 to jeden wzór empiryczny)
n = ms / M
gdzie: n – liczba moli [mol], ms – masa substancji równa procentowej zawartości tej
substancji [g], masa molowa [g/mol]
rzeczywistym (określany na podstawie stosunku ilościowego pierwiastków występujących w związku i masy molowej tego związku np. CH4, C2H6 i C3H8 to różne wzory rzeczywiste)
n = ms / M
Mzwiązku o wzorze rzeczywistym / Mzwiązku o wzorze empirycznym = x
Am ∙ xBn ∙ x
gdzie: n – liczba moli [mol], ms – masa substancji równa procentowej zawartości tej
substancji [g], masa molowa [g/mol]
Zadanie 1
Ustalić wzór empiryczny związku zawierającego 59% sodu i 41% siarki.
n(Na) = 59 / 23 = 2,57
n(S) = 41 / 32 = 1,28
n(Na) : n(S) = 2 : 1
Wzór związku: Na2S.
Zadanie 2
Ustalić wzór rzeczywisty tlenku chloru o masie cząsteczkowej 167 u, wiedząc, że zawiera on 42,5% chloru.
n(Cl) = 42,5/35,5 = 1,19
n(O) = 100 – 42,5/16 = 3,59
n(Cl) : n(O) = 1 : 3
Wzór empiryczny związku: ClO3, jego M = 83,5 g/mol
MClxOy/MClO3 = 167/83,5 = 2
Wzór rzeczywisty związku: Cl1 ∙ 2O3 ∙ 2 = Cl2O6