Lekcja

Temat: Lalka jako powieść realizmu krytycznego. 4.10.2011

Arystokracja	Julian Ochocki, Tomasz Łęcki, panna Florentyna, baronowa Krzeszowska i baron, pani Wąsowska, książę, baron Dalski, Starski, prezesowa Zasławska, pani Meliton (?)
Mieszczaństwo	Subiekci (Polacy): Ignacy Rzecki, Marczewski, Klejn, Lisiecki, Zięba. Żydzi: Henryk Szlangbaum, doktor Szuman Drobnomieszczaństwo: praczki, służące, pokojówki, fryzjer, Wysocki, radca Węgrowicz Wirski, Szprot, Suzin Inteligencja szlachecka: Helena Stawska (i rodzina: pani Misiewiczowa)
Studenci	Maleski, Patkiewicz i ich współlokator
Fabrykanci	Deklewski
Proletariat	Węgiełek, Maria
Lumpenproletariat

Społeczeństwo przedindustrialne.

Nie ma Rosjan, burżuazji. Wokulski zaczyna chodzić na koncerty, wynajmuje karocy, chodzi na bale, gra na wyścigach – życie puste.

Wokulski planuje przebudować Powiśle, skanalizować itd.

Wokulski: „[…] u nas wyższa warstwa zakrzepła jak woda na mrozie i nie tylko wytworzyła osobny gatunek, który nie łączy się z resztą, ma do niej wstręt fizyczny, ale jeszcze własną martwotą (marazm, inercja) krępuje wszelki ruch z dołu.”

Odrzucenie Wokulskiego przez Izabelę to odrzucenie arystokracji

Arystokracja

Kosmopolityczna. Nic nie robi, żeby pomóc Polakom. Łęcka traktuje świat jak teatr, jest ona wytworem salonów, naiwna, nie zna prawdziwego życia. Nie ma instynktu samozachowawczego – np. nie bała się na statku w czasie burzy. Żyła jak w szklanej kuli.

Kuzynem Izabeli jest Zygmunt Krasiński. Czytała Nie-boską komedię (intertekstualność), ale pomimo tego nie podejmuje żadnej refleksji. Izabela uważa, że kara jest karą za pracę. Izabela jest Narcyzem.

„W ogóle dla ludzi z niższego świata miała serce życzliwe. Przychodziły jej na myśl słowa Pisma Świętego: "W pocie czoła pracować będziesz." Widocznie popełnili oni jakiś ciężki grzech, skoro skazano ich na pracę; ależ tacy jak ona aniołowie nie mogli nie ubolewać nad ich losem. Tacy jak ona, dla której największą pracą było dotknięcie elektrycznego dzwonka albo wydanie rozkazu.” - narrator

„Był arystokratą od włosów do nagniotków, duszą, sercem, krwią. Wierzył, że każde społeczeństwo składa się z dwu materiałów: zwyczajnego tłumu i klas wybranych.” – książę

Arystokracja wg księcia pochodzi od bogów.