Katedra Silników Spalinowych i Transportu Wydział Budowy Maszyn i Lotnictwa POLITECHNIKA RZESZOWSKA	Blacha Justyna Grupa L1 II MT-Di
		Rok akad. 2012/2013 Semestr: IV
Laboratorium Silników Spalinowych	Ćwiczenie nr 3
Temat: Przygotowanie silnika do badań. Badanie stopnia rozruchu silnika spalinowego

1. Cel ćwiczenia:
   

Celem ćwiczenia jest określenie właściwości rozruchowych samochodowego silnika
spalinowego obejmujące sprawdzenie możliwości rozruchu silnika w danej temperaturze otoczenia.

1. Wstęp teoretyczny:

Stanowisko badawcze silnika spalinowego powinno zapewnić pomiar podstawowych parametrów pracy silnika spalinowego oraz właściwe warunki jego pracy. Zakres mierzonych parametrów uzależniony jest od rodzaju przeprowadzonych prób lub badań oraz typu silnika.

Silnik powinien być zamontowany na stanowisku w sposób zapewniający poprawną pracę przy pełnym obciążeniu z zachowaniem wymogów bezpieczeństwa. Podłączenie do instalacji paliwowej i wylotowej powinny zapewniać szczelność i niezawodność w każdych warunkach badań. Wał łączący silnik z hamulcem powinien być zabezpieczony osłoną. Czujniki urządzeń pomiarowych powinny być zamontowane w sposób zapewniający szczelność połączeń.

Łatwy rozruch silnika, szczególnie w niskich temperaturach otoczenia, w znacznym stopniu wpływa na jego niezawodność eksploatacyjną, która obok ekonomiczności pracy i toksyczności spalin, jest jednym z głównych kryteriów oceny przydatności silnika. Na właściwości rozruchowe silnika wpływa wiele czynników, do których zaliczyć można:

- dawkę rozruchową paliwa,

- prędkość obrotową potrzebną do uzyskania rozruchu,

- minimalny czas obracania rozrusznikiem,

- jakość oleju silnikowego,

- stan układu rozruchowego i akumulatora,

- stopień sprężania,

- przełożenie rozrusznik-koło zamachowe,

- stan urządzeń ułatwiających rozruch.

Czynniki konstrukcyjne mają duże znaczenie dla pracy układu rozruchowego i są dobrane przez konstruktorów tak, aby zapewniały odpowiednie działanie całego układu.

Do czynników konstrukcyjnych zaliczyć można:

- konstrukcję komory spalania,

- stopień sprężania,

- fazy rozrządu,

- liczbę cylindrów,

- konstrukcję układu wtrysku paliwa,

- konstrukcję układu zapłonowego w przypadku silników o zapłonie iskrowym,

- konstrukcję układu rozruchowego.

Po przygotowaniu silnika wg wskazówek przytoczonych wyżej, należy wyłączyć sprzęgło (jeżeli próbie poddaje się zespół napędowy - silnik ze skrzynią biegów) i ustawić urządzenia sterujące pracą silnika w położeniu przewidzianym w instrukcji obsługi dla rozruchu w danej temperaturze otoczenia (dawka paliwa, urządzenie rozruchowe, zapłon itp.). Następnie należy przeprowadzić próbę obejmującą maksimum 3 cykle rozruchu (3-krotne włączenie i wyłączenie rozrusznika) i przerwy po 60 s między cyklami, przy czym czas każdego z cykli powinien wynosić:

- 10 s dla silników o zapłonie iskrowym,

- 15 s dla silników o zapłonie samoczynnym.

Z chwilą rozpoczęcia przez silnik samodzielnej pracy rozrusznik należy natychmiast wyłączyć. Przyjmuje się, że samodzielna praca silnika rozpoczyna się w chwili, gdy natężenie prądu pobieranego przez rozrusznik obniży się do wartości występującej przy pracy rozrusznika nieobciążonego. Następnie należy obserwować, czy silnik zwiększając prędkość obrotową osiągnie prędkość zapewniającą pracę ustabilizowaną (w przypadku silników

gaźnikowych - po całkowitym wyłączeniu urządzenia rozruchowego).

Podczas próby powinny być rejestrowane, co najmniej:

- temperatura cieczy chłodzącej,

- temperatura oleju,

- prędkość obrotowa wału korbowego,

- napięcie na zaciskach rozrusznika,

- natężenie prądu pobieranego przez rozrusznik.

1. Badanie rozruchu silnika

Dane: SILNIK: ZS SB 3.1 CR

Nr próby rozruchu	Temperatura powietrza [˚C]	Czas rozruchu $\mathbf{t}_{\begin{matrix} \mathbf{\text{roz}} \\ \\ \end{matrix}}$ [s]
1.	12,6	15,0
2.	13,6	6,1
3.	13,6	5,8

Średni czas rozruchu silnika: 8,97 [s]
Średnia temperatura powietrza: 13,3 [˚C]

Prędkość obrotowa: 345 obr/min.

1. Wykresy rozruchu

Wnioski:

Podczas przeprowadzania próby rozruchu silnika, uruchomił się on już za pierwszym razem, jednakże w cel potwierdzenia zostały wykonane jeszcze dwie kontrolne próby. Potwierdziły one, że rozruch badanego urządzenia mieści się w zadanych normach i nie przekracza określonych 15 s, jakie są ustalone dla silników o zapłonie samoczynnym. Jednoznacznie wiec można stwierdzić, że próba wypadła pomyślnie dla określonych warunków przeprowadzania ćwiczenie, a silnik jest urządzeniem działającym poprawnie.