Wskazanie – głównie stany biegunkowe u cieląt
Droga podania : doustnie lub parenteralnie (dożylnie,dootrzewnowo)
Wskazaniem do podawania płynów dożylnie jest ponad 6% stopień odwodnienia z jednoczesnym zmniejszeniem lub brakiem łaknienia
Przy zachowanym odruchu ssania zaleca się płyny doustnie
Optymalny płyn do nawadniania doustnego powinien :
Mieć odpowiednią osmolarność (ok 600mosm/kg – hipertoniczny zalecane w stanach braku łaknienia; takich płynów nie można stosować w przypadku rozległych uszkodzeń kosmków jelitowych przy biegunkach tła wirusowego lub pasożytniczego!; u cieląt pobierających mleko zaleca się płyny izotoniczne)
Zawierać sód (90-130 mmol/l; przy stężeniu poniżej 90mmol/l hiponatremia, powyżej 130 mmol/l hipernatremia i utrata wody)
Stanowić źródło substancji alkalizujących i energetycznych (glukoza,octany,propioniany,glicyna jako źródła energii i zwiększające adsorpcję wody; najczęściej stosowanymi substancjami alkalizującymi są dwuwęglany(skuteczne w szybkiej neutralizacji nagle wzrastającej kwasicy,wady- wzrost pH trawieńca, blokowanie procesu ścinania się mleka i nasilenie objawów biegunki;dlatego dwuwęglanów niestosuje się razem z mlekiem) lub octany lub propioniany(40-80 mmol/l); podawanie octanów z mlekiem nie powoduje wzrostu pH w trawieńcu i wpływa korzystnie na przyswajanie mleka!)
Zawierać dodatek substancji wspomagających odnowę nabłonka jelitowego – np.glutaminianów
Deficyt płynów można obliczyć ze wzoru
Potrzebna ilość płynów w litrach = m.c zdrowego zwierzęcia w kg x % odwodnienia
Np. u cielęcia o masie normalnej 40 kg, które straciło 7% płynów : 40x7/100= 2,8 l objętość izotonicznego płynu potrzebna do uzupełnienia tego niedoboru
Całkowita ilość płynu podanego cielęciu musi być powiększona o płyn konieczny do normalnego funkcjonowania organizmu - ok. 60-80 ml/kg m.c/dzień
Stosowanie roztworów hiperosmolarnych (ze zwiększoną zawartością glukozy) poprawia stan uwodnienia organizmu, przyspiesza przyrost cieląt, zwiększa produkcję moczu,zmniejsza objawy kliniczne choroby, zapobiega występowaniu kwasicy metabolicznej
Właściwy stosunek glukozy do sodu w płynach nawadniających powinien wynosić od 1:1 do 1:3
Jedna z najszybszych metod „cucenia” letargicznych cieląt (stan śpiączki) to podawanie dożylne hipertonicznego roztworu NaCl(7,2%), wlew wykonywać bardzo powoli 4-5 ml/kg przez 4-5 minut + jednoczesna aplikacja doustnego izotonicznego preparatu nawadniającego,który wskutek powstałego gradientu stężeń zostaje szybko wchłonięty ze światła jelita przechodząc do przestrzeni pozakomórkowej,podwyższa objętość płynów
Roztwory hipertoniczne powodują szybkie podwyższenie objętości krążących płynów, wzrost objętości wyrzutowej serca i ciśnienia tętniczego
Przykłady preparatów nawadniających : REHYVET, HYDROPLUS, HYDRABOOST CALF