Przegląd postaci Starego Testamentu    Abel i Kain – synowie Adama i Ewy, z których Abel – umiłowany syn ojca – zostaje zabity przez Kaina – uosobienie zbrodni bratobójstwa. Abraham – jeden z pierwszych patriarchów narodu żydowskiego, poprowadził Izraelitów do Kanaan w Palestynie i tu osiadł. Żoną Abrahama była Sara, która powiła mu syna Izaaka, mając 90 lat! Bóg zaś chcąc wypróbować wiarę Abrahama, zażyczył sobie ofiary z jego jedynego syna – i Abraham spełnia rozkaz, mimo bólu jest gotów ofiarować Izaaka na całopalenie. Gdy podnosi miecz – Bóg powstrzymuje go, a w zamian podsuwa baranka. Ofiara Izaaka to jeden z najsłynniejszych motywów biblijnych.  Mojżesz – jedna z najważniejszych postaci Starego Testamentu. Mojżesz był prawodawcą Izraela, wyprowadził Żydów z Egiptu, żył w ciągłym kontakcie z Bogiem, np. na górze Synaj Bóg przekazał Mojżeszowi dziesięcioro przykazań. Od wieków uznawano także Mojżesza za autora Pięcioksięgu. Według przekazu biblijnego, urodził się w czasach, gdy faraon gnębił lud Izraela i kazał zabijać nowo narodzonych chłopców. Matka Mojżesza włożyła go do koszyka z trzciny i pozostawiła na brzegu Nilu. Niemowlę znalazła córka faraona, przygarnęła je i wychowała. Gdy dorósł, dokonał dzieła wyjścia Izraelitów z Egiptu i przeprowadził ich do Ziemi Obiecanej. Mojżesz zmarł u kresu wędrówki do Ziemi Obiecanej. Nikt nie zna miejsca jego grobu. Wiąże się z nim wiele symboli: krzak gorejący, z którego przemówił do Mojżesza Bóg, plagi egipskie, które Bóg zesłał na Egipt, gdy faraon nie chciał wypuścić z kraju Izraelitów,  laska, którą zamienił Mojżesz w węża na dowód kontaktu z Bogiem. Dawid – król izraelski, „idealny władca” (ok. 1010–970 p.n.e.). Biblia podaje, iż był autorem psalmów. W młodości był pasterzem i lutnistą, słynna jest historia o tym, jak strzelając z procy, zabił olbrzyma Goliata. Przez wieki najwięksi mistrzowie będą tłumaczyć psalmy, np.: Psałterz Dawidowy Jana Kochanowskiego, przekład Czesława Miłosza. Salomon – król izraelski, syn Dawida. Mądrość króla Salomona stała się przysłowiowa, a czasy, gdy panował, Biblia określa jako złoty wiek Izraela. Salomon dbał o kulturę, literaturę, rozbudowę, a także gospodarkę państwa, natomiast unikał wojen. To za jego panowania wzniesiono pierwszą wielką świątynię w Jerozolimie. Mądrość Salomona zachwyciła królową Saby, a przykładem jego mądrości jest wyrok rozstrzygający spór dwu kobiet o dziecko.  Jakub Syn Izaaka. Kiedy Ezaw, jego, starszy o chwilę brat bliźniak, wrócił głodny z polowania, Jakub za miskę soczewicy dostał od niego prawo pierworództwa. A wraz z tym prawem została mu przyznana przez Boga misja założenia narodu wybranego. Rozgniewany Ezaw gotów jest zabić brata, więc Jakub ucieka. W drodze ma sen: widzi sięgającą do nieba drabinę pełną aniołów. Bóg obiecuje mu, że jego potomkowie zamieszkają w kraju, w którym spał. Pewnej nocy Jakub toczy walkę z tajemniczym i potężnym aniołem, którego nie chce puścić, dopóki nie uzyska błogosławieństwa. To od nadanego mu wówczas przez Boga imienia pochodzi nazwa narodu – „Izrael” znaczy dosłownie: ten, który walczył z Bogiem. Józef – syn Jakuba, wnuk Izaaka. Ważna postać w Biblii, ostatni patriarcha. Ulubieniec ojca – zawistni bracia wrzucili go do studni, następnie został sprzedany do egipskiej niewoli. Józef miał dar tłumaczenia snów – dzięki czemu zyskał łaski faraona i wysoki urząd na jego dworze. Potrafił bowiem trafnie zinterpretować sen faraona o krowach tłustych i krowach chudych, co uratowało Egipt przed głodem.  Samson – legendarny siłacz, obdarzony wręcz nadludzką mocą – lecz pozbawiony jej przez Dalilę, która obcięła mu włosy podczas snu. Wraz z nimi odebrała Samsonowi niezwykłe siły. Noe –  patriarcha biblijny, który znalazł łaskę u Boga jako jedyny wśród grzesznej ludzkości. Bóg, bardzo rozgniewany na ludzi, postanowił zesłać na ziemię potop. Uczynił to, ale ocalił Noego i jego rodzinę. Kazał Noemu zbudować specjalną arkę i skryć się w niej wraz z rodziną i przedstawicielami wszystkich gatunków zwierząt. Tak przetrwało życie na ziemi, a po potopie na niebie ukazała się pierwsza tęcza – znak przymierza Boga z ludźmi. Wiele anegdot wiąże się z Noem. Na przykład kłótnia z żoną, która sądziła, iż małżonek oszalał, i nie chciała wejść do arki. Pijaństwo Noego, pierwszego smakosza trunku z własnych winnic, którego wyśmiał syn Cham, bo nadużył wina i spał nagi. Historia z psim nosem i łokciem żony, których użył Noe do zatkania otworu w arce i dlatego zawsze są zimne… Poza tym Noe jest przykładem długowieczności – żył prawie 1000 lat! Lot i żona Lota – gdy Bóg rozgniewany na ludzi skazał Sodomę na zagładę, pozwolił z niej wyjść – Lotowi i jego rodzinie, zakazał jedynie oglądania się za siebie. Żona Lota – symbol kobiecej ciekawości – nie wytrzymała, odwróciła się i zamieniła w słup soli. Hiob Z ziemi Us, sprawiedliwy i bogobojny wyznawca Boga, został poddany próbie wiary. Bóg zesłał na niego różne nieszczęścia. Hiob rozpaczał, lecz nie zaparł się Boga, a Ten wynagrodził mu później straty.

Patriarchat Termin ten oznacza starożytną formę kultury opartą na strukturze rodowej, w której pokolenia, pokrewieństwa i prawo dziedziczenia określa się w linii ojca. Całe plemię to wielki ród, którego głową jest mężczyzna, będący jednocześnie kapłanem. W swej rodzinie mężczyzna ma nieograniczoną władzę, jest panem życia i śmierci dzieci oraz kobiet, które z kolei nie mają właściwie żadnych praw. Taki system kulturowy obowiązywał w starożytnym Izraelu, dlatego też większość ważniejszych bohaterów Pięcioksięgu to właśnie patriarchowie rodów. Pierwsi patriarchowie prowadzili życie pustynnych nomadów, całkiem podobne do życia dzisiejszych Beduinów. Pasterzem był Abel, który składał Stwórcy ofiary ze swej trzody. Był nim przez pewien czas Mojżesz. Zanim został królem, pasterzem był też Dawid. Na starożytnym Wschodzie przez całe wieki bogactwo mierzyło się liczbą owiec i bydła. Króla uważano za pasterza narodu.  W Starym Testamenciepasterzem nazywa się także Boga. Jezus zaś mówił: „Jak wam się zdaje? Jeśli kto posiada sto owiec i zabłąka się jedna z nich: czy nie zostawi dziewięćdziesięciu dziewięciu na górach i nie pójdzie szukać tej, która się zabłąkała? A jeśli mu się uda ją odnaleźć, zaprawdę, powiadam wam: cieszy się nią bardziej niż dziewięćdziesięciu dziewięciu tymi, które się nie zabłąkały.” (Mt 18, 12).  Prorocy Dla wierzących byli to ludzie, przez których pośrednio przemawiał Bóg.  To oni tworzyli proroctwa, czyli zapisy objawionej przez Boga prawdy. Większość z nich zawierała, oprócz Boskich przykazań, także przepowiednie dotyczące przyszłości Izraela, narodu wybranego.  Za najważnieszych proroków uznać można następujących: Izajasza, który zapowiedział przyjście ­Mesjasza, a także kres niewoli babilońskiej,  Jeremiasza, od którego imienia pochodzi słowo „jeremiada” oznaczające lament i pesymistyczne wizje przyszłości, bo taki też nastrój panował w jego pismach,  Ezechiela, którego księga należy do najbardziej tajemniczych fragmentów Biblii(opis rydwanu Jahwe) i zawiera zapowiedź budowy drugiej świątyni, Świętego Jana, którego nowotestamentowaApokalipsa jest właśnie bardzo szczególnym proroctwem.