UWARUNKOWANIA BŁĘDÓW WYCHOWAWCZYCH:

1.UWARUNKOWANIA OSOBOWOŚCIOWE:

Osobowość człowieka wyraża się w sposobie postrzegania świata, samego siebie (sieć poznawcza) i w sieci operacyjnej, na którą składa się zachowania człowieka. Obie sieci tworzą bardzo zsynchronizowaną całość o bardzo złożonej strukturze. Od struktury osobowości i jej właściwości zależy liczba popełnianych błędów o raz ich rodzaj( są osoby mniej lub bardziej skłonne do popełniana błędów).

Stosunek do ludzi, (stosunek do wychowanków) - postawa wychowawcza wychowawców, są to sposoby spostrzegania, ustosunkowania i reagowania na zjawiska( zdarzenia) wychowawcze. Zakłada się, że wychowawca na skutek swych właściwości osobowościowych, doświadczeń wychowawczych i rozumienia swej roli ma jakąś wizję wychowania, jakieś cele wychowawcze, w określony sposób spostrzega rolę swoją i wychowanka i ma specyficzny sposób jej realizacji. Stąd mówi się o postawach nadopiekuńczych, liberalnych, rygorystycznych i innych.

Zakłada się istnienie prywatnych- ukrytych teorii różnych zjawisk, którymi nie zawsze posługujemy się w sposób świadomy(stąd określenie ukryte). Są one wytwarzane na bazie wiedzy i doświadczenia osobistego jednostki, stąd określenie prywatne. Dlatego mówi się o prywatnych teoriach osobowości(ludzie mają swój własny pogląd na to, jaka jest ludzka psychika).

Mówi się też o prywatnych teoriach wychowania – mają je zarówno rodzice, nauczyciele i wychowankowie. Przypisuje się im bezpośredni wpływ na funkcjonowanie człowieka(wychowawcy) w zakresie wychowania. Bardzo często są one różne o teorii oficjalnych i trudne do ujawnienia. Składają się na nie schematy poznawcze dotyczące wyróżnionych zjawisk społecznych. Zachowują one swoje własności w pamięci trwałej człowieka i składają się na jego doświadczenia, które determinują jego zachowania. Często błąd występuje w skutek przyjętych wobec rzeczywistości założeń oraz opiera się na swoistej reprezentacji tejże rzeczywistości.

2. CZYNNIKI SYTUACYJNE wyzwalają specyficzne dla danego wychowawcy tendencje.

Czynniki sytuacyjne mogą zaburzać obraz rzeczywistości(np. wychowawca dostrzega przez to sytuację trudną).

Do czynników sytuacyjnych należą: presja czasu, trudność(złożoność) wykonywanych zadań, kontrola zewnętrzna, przeciążenie liczbą wychowanków, opór wychowanka(świadomy bunt i nieświadomy, czyli niezdolność zrozumienia zadania).

Czynniki sytuacyjne są głównie odpowiedzialne za zaburzenia lub zerwanie interakcji z wychowankiem, a więc są przyczyną(lub ryzykiem) powstania niekorzystnych dla jego rozwoju skutków. Wychowawca dopóty będzie działać zgodnie ze swoimi założeniami, dopóty nie natrafi na przeszkodę, np. w postaci oporu wychowanka lub zewnętrznej negatywnej oceny i wtedy będzie szukać sposobów utrzymania swojej linii działań „mimo wszystko” i zacznie popełniać ewidentne błędy.

PODSUMOWANIE: Błędne postępowanie wychowawcy ma swe źródło zarówno w jego względnie trwałych strukturach regulacji stosunków z otoczeniem , jak i w postawach, a także konkretnych warunkach sytuacyjnych. Szczególna rolę odgrywa stosunek do ludzi(partnerów interakcji wychowawczej) i do siebie samego, ukryte teorie wychowania i czynniki utrudniające, zakłócające przebieg interakcji.