III. Szkoła frankfurcka
1.Linia rozwojowa zachodniego marksizmu stara i nowa lewica
Szkoł. Fran. Kładła nacisk na analizy kulturowe
Stara lewica ; zniesienie własności prywatnej , kompletna zmiana bazy gospodarczej , marksistowskie schematy myślenia
Nowa lewica; zmiana nadbudowy , całkowita zmiana dotychczasowego społecznstwa. Wyzwolenie seksualność i , determinizm kulturowy. Dokonała się zasadnicza zmiana w ideologii – ponieważ robotnicy nie sprawdzili się jako awangarda socjalizmu, gdyż zbyt często opowiadali się po stronie kapitalistów lub chrześcijaństwa, w roli „uciśnionego proletariusza” zaczęto więc obsadzać nowe grupy społeczne: młodzież (zwłaszcza podczas wydarzeń w 1968 roku), kobiety (stąd ideologia feministyczna i gender studies), homoseksualistów (rozkwit lobby gejowskiego)
2. eksperyment Milgrama ( w skrócie bo każdy wie )
Milgram przeprowadził eksperyment, w którym brali udział "nauczyciele" i "uczniowie". Rolą uczniów było zapamiętać pewną liczbę słów, a do nauczycieli należało wymierzenie kary gdy uczniowie nie zdadzą egzaminu. Karą był silny wstrząs elektryczny.
Za każdy błąd nauczyciel wydzielał karę: pociągał za wajchę tym samym elektryzując ucznia.
Jeśli osoba grająca rolę nauczyciela poddawała w wątpliwość metodę, to prowadzący naukowiec mówił po prostu: eksperyment wymaga abyś kontynuował.
65 procent uczestników kontynuowało, elektryzując biorących w nim udział uczniów, pomimo wrzasków spowodowanych bólem.
Pisze Milgram: "Eksperyment ten pokazuje, że osoba której autorytet uważam za absolutny, ma prawo rozkazać co mam robić i dlatego mam obowiązek wykonać rozkaz. Ta osoba może nakazać mi dopuścić się czynów niezgodnych z moim sumieniem."
3. skutki uboczne nowolewicowej kontrrewolucji lat60 . ????
Lato miłości , wszelkie parady miłości straciły swoje znaczenie z dawnych lat , teraz już nikogo nie szokują ,nie wywierają już takiego efektu , teraz to jedynie dekoracja . Została unieważniona ich wywrotowa treść . w tak przeobrażonej postaci znajdują miejsce w codziennym życiu
4. zadanie filozofii(społecznej)wg.horkheimera(postać symboliczna dla takiej podstawy,dlaczego?
Filozofia musi pokazywać ludziom co robią na codzien(1945)
Musi uczyć krytycznego( czyli rozbijania utartych myśli ) i dialektycznego ( krążenia wiedzy miedzy czymś a czymś ) myślenia.
5. operacjonizm jako strategia powstrzymywania
Marcuse Wszystkie pojęcia mają być operacjonalizacją(przełożone na czynności/działanie,np.wiara to x3 klękanie przed snem i zmówienie paciorka) .Nie możemy wprowadzić jakiegoś alternatywnego pojęcia wobec porządku jakiś alternatyw . powstrzymywanie( chodzi o to że przez dokonujący się postęp techniczny doszło by do walki człowieka z człowiekiem i przyrodą ) zjawisko to powstrzymuje operacjonizm . powstrzymywanie postępu idzie w parze z jego wzrostem w oficjalnie ustalonym kierunku
6. Jednowymiarowość ,dwuwymiarowość kultury
Czł. Dwuwymiarowy;
Posiada świadomość nieszczęśliwą ponieważ świat dzieli się na wolność (czyli sublimacje –zamiast sex napisze wiersz) i kontrole społeczną ( czyli na to wszystko co jest akceptowanie przez kontrole) kultura był ponad codzienność hamlet bach itp. ., erotyzm
kultura stanowiła swoistą opozycje wobec rzeczywistości .pisanie wierszy pieśni (czyli za pomocą literatury i sztuki). Były wyrazem wolnego i świadomego oderwania się od form życia
Cz. Jednowymiarowy
Zwycięstwo nad nieszczęśliwością, jest się wyzwolonym, można se na wszystko pozwolić np. odsłonić nogi potrzeby są stymulowne przez kulturę ,ciężko się od niej uwolnić, przyjmujemy to co jest z góry narzucone . ponadto następuje medykalizacja życia np. tabletki antydepresyjne. Zapinng –pstrykanie po kanałach sztuka- komedia –koncert szopenowski (łatwy i szybki dostęp do wszelkich zasobów kultury)itp. Kultura straciła wywrotowy potencjał a sex stał się umasowiony Degradacja kultury wyższej do poziomu kultury masowej
7. sublimacja a represywna desublimacja
Sub.- energia popędów jest sublimowana czyli przekierowywana(bo nie można było) na np. wiersze sztukę przez to zaspokajamy potrzeby ( kultura zaspokaja potrzeby ) stwarza obrazy sytuacji nie dające się pogodzić z ustanowioną zasadą rzeczywistości, które jednak jako obrazy kultury stają się do zniesienia rep.desub. to –odwrotność pozwalamy se na wszystko bo jest dopuszczelne, (potrzeby sa stymulowane przez kulturę). Zastąpienie pośrednich przez bezpośrednie przyjemności np. redukcja doświadczenia erotycznego do doświadczenia seksualnego i seksualnej satysfakcji.
VIII. Foucault
1. Pojęcie biopolityka
Człowiek ma być kształtowany przez władze , jest to połączenie polityki i biologii, normy dotyczące ciała człowieka procesy życiowe podstaw polityki
(Z tekstu) jest to konstelacja w której nowoczesne nauki humanistyczne i przyrodnicze oraz wywodzące się z nich koncepcje normalności strukturyzują działanie polityczne i określają jego cele. Stara się określić pewną szczególna sztukę rządzenia , która pojawia się wraz z liberalnymi technikami kierowania.
2. Suwerenność a biowładza (władza nad śmiercią, władza nad życiem itd.)
s. -stosunek władzy w formie ,,poboru daniny,, w skrajnym przypadku mogło dysponować nawet życiem poddanych(śmierć z rozkazu króla).-władza nad śmiercią. społeczeństwo definiowane jest przez prawo
b.- ingeruje w życie człowieka cały czas w codzienności –władza nad życiem , dyscyplinie udaje się doprowadzić do wzrostu sił ciała aby je zużytkować gospodarczo i równocześnie do ich osłabienia aby podporządkować je politycznie . prawo ustępuje miejsca normie .rozwija ,stymuluje nas jest formą kontroli np. Trzeba mieć ubranie ze znaczkiem NIKE, społ. Jest pod ciągłą obserwacją
3.Prawo a norma
s. władza działa w oparciu o binarny kod prawa lub absolutne prawo suwerena . prawo definiuje społeczeństwo. Prawo jest swojego rodzaju granicą oddzielającą posłusznych poddanych od suwerena b.- prawo ustępuje miejsca normie prawo suwerena zastępuje relatywna logika mierzenia i porównywania. Norma ma raczej ,hierarchizować i kwalifikować itp. chodzi tutaj nie tyle o zabranianie czynienia czegoś konkretnego, ale o narzucenie innym określonego sposobu mówienia o konkretnych zjawiskach – ta możliwość narzucania innym sposobu dyskursu jest przejawem sprawowania władzy
4.Panoptikon i karceralne continuum
W Panoptikonie, pojedynczy dozorca może pilnować wielu więźniów, podczas gdy sam pozostaje niewidoczny. To właśnie poprzez taką widoczność, jak pisze Foucault, współczesne społeczeństwo egzekwuje władzę i wiedzę swoich systemów kontroli .
k.c –(instytucje biowładzy) - jest wyrazem pewnego typu władzy, którą uwierzytelnia prawo. Dokonuje się za pomocą mechanizmów dyscyplinarnych. w najmniejszym odstępstwie ,anomalii widzi się zagrożenie przestępczością np. wiezienia ,szpitale ,szkoła, armia wprowadza pewien porządek ,normy , sprawia że jesteśmy cały czas obserwowani i uczymy sie dyscypliny
5. Władza-wiedza + przykłady
Włączenie władzy suwerennej do białowaładzy i podporządkowanie się jej ,opiera się na szeregu istotnych uwarunkowań historycznych(wzrost produkcji przemysłowej i rolniczej w 18w. oraz powiększająca się wiedza naukowa i medyczna o ludzkim ciele.) Rozpoczą się nacisk biologii na historie, w postaci głodu, zarazy, chorób. To innowacje techniczne , naukowe, społeczne i medyczna pozwoliły na okiełznanie życia. tak opanowaną przestrzeń , metody władzy i wiedzy kierują procesami życia , przystępując do ich modyfikowania i kontrolowania np. Określenie kiedy stajemy się szaleńcami , statystyczny polak zarabia 100 zł i automatycznie dążymy do tego standardu itp.)
6.Kto jest dziś podmiotem władzy
??????
7. 2 aspekty biowładzy
Foculaut rozróżnia dwie osie wokół których rozwinęła się cała polityczna technologia życia ; a. DYSCYPLINOWANIE pojedynczego ciała ( kontrola jednostki) kontrola człowieka- ciał b. REGULACJA zjawisk ludnościowych(całe społ./ciało społeczne) definiuje się je przez właściwe jemu procesy i zjawiska (wskaźniki urodzin i śmiertelności) stosuje się regulacje i kontrole kontrola człowieka-gatunku
8. Miejsce szaleństwa w społeczeństwie
W dawnych dziejach ludzi dotkniętych szaleństwem traktowano jako posiadaczy wiedzy tylko im dostępnej ,ludzi którzy potrafią porozumieć się z bogami itp. Ale w pewnym Momocie szaleństwo zostało wyjęte ze społeczeństwa przez medykalizacje .Od tej pory stało się chorobą z którą trzeba walczyć . Foucault mówi iż zaczęło się to od wprowadzenia leprozorium, czyli miejsca gdzie izolowano ludzi chorych psychicznie , potem przekształciły się one w szpitale psychiatryczne gdzie depresje i melancholie leczy się prozakiem ;p wytworzyła się struktura która nie rozwiązuje dwuznaczności lecz decyduje o niej. Spycha szaleństwo w chorobę umysłową
9. Miejsce i rola seksualności w społeczeństwie
Seksualność leży na styku 2 osi(patrz 2 aspekty biało władzy) ,łączy obie formy władzy. Reprezentuje ona zachowanie cielesne które wystawione jest na oddziaływanie oczekiwań normatywnych i otwarte na stosowanie środków dyscyplinujących ale poprzez swe znaczenie dla rozmnażania ma również swój udział w procesach ludnościowych. Jest uprzywilejowana ponieważ jej efekty lokują się w mikro płaszczyźnie(seksualnych motywów szuka się za sposobami postępowania , w marzeniach sennych ,pod znaczeniem słów) jaki i płaszczyźnie ludności( kampanie ideologiczne realizowane pod hasłami moralności lub odpowiedzialności)