OCENA NOWORODKA W SKALI APGAR
Stan ogólny każdego noworodka po urodzeniu oceniany jest według standardowego schematu badania opracowanego w 1953 roku przez amerykańskiego lekarza anestezjologa Virginię Apgar.
Zaletą tego badania jest to, że jest bardzo proste, tanie i łatwe do wykonania.
OCENA W SKALI APGAR
Oceniamy na brzuchu matki (brak przeciwwskazań zdrowotnych)
3 – krotnie – noworodek w stanie dobrym (8 – 10 punktów) – 1, 5 i 10 minuta życia
4 – krotnie – noworodek w stanie średnim (4 – 7 punktów) i ciężkim (0 – 3 punktów) – 1, 3, 5 i 10 minuta życia
Podczas badania ocenia się stan zdrowia noworodka w 5 obszarach:
oddychanie
czynności serca
zabarwienie skóry
napięcie mięśni
odruchy
Za każdy obszar dziecko może otrzymać 0, 1 lub 2 punkty. Prawidłowy wynik
to 10 punktów.
ODDYCHANIE
Czynność oddechową ocenia się na podstawie ruchów klatki piersiowej.
Za prawidłowe oddychanie noworodek dostaje 2 punkty. Jeżeli oddycha słabo
i nieregularnie otrzymuje 1 punkt. Dziecko nie oddycha – 0 punkt.
SERCE
Czynność serca ocenia się przy użyciu fonendoskopu przez co najmniej
30 sekund. Jeśli nie ma takiej możliwości, czynność serca jest oceniana
na podstawie tętnienia pępowiny.
Serce bije miarowo, w rytmie ok. 140 uderzeń/minutę.
Jeżeli tętno przekracza 100 uderzeń/minutę – 2 punkty
Jeżeli jest poniżej 100 uderzeń/minutę – 1 punkt
Tętno niewyczuwalne – 0 punktów
SKÓRA
Ocena koloru skóry wymaga rozróżnienia sinicy odwodowej i centralnej. Często
po urodzeniu występuje sinica obwodowa, natomiast przy sinicy centralnej zasinione są błony śluzowe.
Jeżeli jego ciałko jest różowe – 2 punkty
Jeżeli nóżki lub ręce są sine – 1 punkt
Jeżeli sine jest całe ciało – 0 punktów
NAPIĘCIE MIĘŚNI
Napięcie mięśniowe – wszystkie kończyny powinny być w ułożeniu zgięciowym,
w przypadku niedotlenienia napięcie mięśniowe osłabia się aż do zupełnego zwiotczenia. To znak, że w chwili badania centralny układ nerwowy, który zawiaduje napięciem mięśni, działa prawidłowo.
Napięcie prawidłowe, ułożenie zgięciowe – 2 punkty
Gdy napięcie jest słabe – 1 punkt
Mięśnie są wiotkie – 0 punktów
ODRUCHY
Reakcja na bodźce (wprowadzenie cewnika do nosa) noworodka w dobrym stanie powinna być żywa, połączona z kaszlem lub kichaniem. Poprzez obserwację odruchów bada się dojrzałość układu nerwowego.
Jeżeli kicha, kaszle oznacza to, że odruch obronny jest w pełni prawidłowy – 2 pkt
Jeżeli odpowiedzią na cewnik jest grymas – 1 punkt
Za brak reakcji – 0 punktów
| 0 | 1 | 2 | |
|---|---|---|---|
| czynność serca | brak | <100 uderzeń/minutę | >100 uderzeń/minutę |
| oddech | brak | nieregularny, płytki | donośny krzyk |
| napięcie mięśniowe | brak | słabe, nieznaczne ruchy kończyn | silne, energiczne ruchy kończyn |
| reakcja na cewnik wprowadzony do nosa | brak | lekki grymas | kaszel lub kichanie |
| barwa skóry | blada lub bladosina | głowa i tułów różowe, kończyny sine | różowe |
WYNIKI
8 – 10 – dziecko w stanie dobrym
4 – 7 – dziecko w stanie średnim
3 – 0 – stan ciężki
Wynik badania w skali Apgar odnotowany jest w książeczce zdrowia dziecka wraz z innymi informacjami na temat noworodka, między innymi jego wagą urodzeniową czy długością ciała.
OZNAKOWANIE NOWORODKA
Na etykietkach należy umieścić
imię i nazwisko matki
płeć noworodka
datę i godzinę urodzenia
ZASADY
wykonujemy oznakowanie noworodka przed odpępnieniem
pokazujemy płeć noworodka matce i ojcu (jeśli uczestniczył przy porodzie)
przed założeniem opasek dajemy je do przeczytania na głos matce
i potwierdzenie zgodności danych
zakładamy opaski na kończynach górnych (okolica nadgarstka) lub kończynach dolnych (okolica stawu skokowego)
zapinamy opaskę niezbyt ciasno (podkładamy palec pod opaskę)
nie wolno ściągać opasek noworodkom podczas pobytu w szpitalu