Opis wykonania ćwiczenia:
Do zlewki odmierzyłam za pomocą pipety 5 ml roztworu kwasu solnego HCl i dodałam tyle wody destylowanej, aby końcówka przyrządu do pomiaru przewodnictwa była całkowicie zanurzona. Przy użyciu mieszadła magnetycznego, wymieszałam roztwór i odczytałam początkową wartość przewodnictwa. Następnie rozpoczęłam miareczkowanie przy pomocy mocnej zasady NaOH porcjami po 0,5 ml. Po zakończeniu przepłukałam zlewkę wodą destylowaną, odmierzyłam 5 ml roztworu kwasu octowego CH3COOH, powtórzyłam czynności, jak w przypadku roztworu kwasu solnego z tą różnicą, że miareczkowałam NaOH, porcjami po 0,2 ml. Podobne czynności wykonałam przy mieszaninie kwasów solnego i octowego, ponownie miareczkowałam NaOH, porcjami po 0,2 ml.
Wyniki pomiarów:
HCl | CH3COOH | HCl + CH3COOH |
---|---|---|
VNaOH [ml] 0,2M |
Γ1 [mS] |
VNaOH [ml] 0,2M |
0 | 6,8 | 0 |
0,5 | 6,32 | 0,2 |
1 | 5,62 | 0,4 |
1,5 | 4,83 | 0,6 |
2 | 4,14 | 0,8 |
2,5 | 3,43 | 1 |
3 | 2,77 | 1,2 |
3,5 | 2,09 | 1,4 |
4 | 2,38 | 1,6 |
4,5 | 2,84 | 1,8 |
5 | 3,28 | 2 |
5,5 | 3,72 | 2,2 |
6 | 4,2 | 2,4 |
6,5 | 4,63 | 2,6 |
7 | 5,08 | 2,8 |
7,5 | 5,45 | 3 |
8 | 5,85 | 3,2 |
8,5 | 6,29 | 3,4 |
9 | 6,63 | 3,6 |
9,5 | 7,04 | 3,8 |
10 | 7,4 | 4 |
- | - | 4,2 |
- | - | 4,4 |
- | - | 4,6 |
- | - | 4,8 |
- | - | 5 |
- | - | 5,2 |
- | - | 5,4 |
- | - | 5,6 |
- | - | 5,8 |
- | - | 6 |
- | - | 6,2 |
- | - | 6,4 |
- | - | 6,6 |
- | - | 6,8 |
- | - | 7 |
- | - | 7,2 |
- | - | 7,4 |
- | - | 7,6 |
- | - | 7,8 |
- | - | 8 |
- | - | 8,2 |
- | - | 8,4 |
- | - | 8,6 |
- | - | 8,8 |
- | - | 9 |
- | - | 9,2 |
- | - | 9,4 |
- | - | 9,6 |
- | - | 9,8 |
- | - | 10 |
- | - | 10,2 |
- | - | 10,4 |
- | - | 10,6 |
- | - | 10,8 |
- | - | 11 |
- | - | 11,2 |
- | - | 11,4 |
- | - | 11,6 |
- | - | 11,8 |
- | - | 12,0 |
- | - | - |
- | - | - |
- | - | - |
- | - | - |
- | - | - |
- | - | - |
- | - | - |
- | - | - |
- | - | - |
- | - | - |
- | - | - |
- | - | - |
- | - | - |
- | - | - |
- | - | - |
- | - | - |
- | - | - |
- | - | - |
- | - | - |
- | - | - |
- | - | - |
- | - | - |
- | - | - |
- | - | - |
- | - | - |
- | - | - |
- | - | - |
- | - | - |
- | - | - |
- | - | - |
- | - | - |
- | - | - |
- | - | - |
- | - | - |
- | - | - |
- | - | - |
- | - | - |
- | - | - |
- | - | - |
- | - | - |
- | - | - |
- | - | - |
- | - | - |
- | - | - |
- | - | - |
- | - | - |
- | - | - |
- | - | - |
- | - | - |
- | - | - |
- | - | - |
- | - | - |
- | - | - |
- | - | - |
- | - | - |
- | - | - |
- | - | - |
- | - | - |
- | - | - |
- | - | - |
- | - | - |
- | - | - |
- | - | - |
- | - | - |
- | - | - |
Wykresy i obliczenia:
Odczytany punkt zobojętnienia (punkt równoważnikowy) ; V = 3,5 ml = 0,0035 dm3
Obliczam ilość moli zużytego kwasu HCl:
Reakcja przebiega według równania:
HCl + NaOH → NaCl + H2O,
możemy przyjąć, że liczba moli zużytego kwasu jest równa liczbie moli zużytej zasady.
$$C_{m} = \frac{n}{V}\ \Rightarrow n = C_{m} \bullet V$$
$$n = 0,2\ \frac{\text{mol}}{\text{dm}^{3}} \bullet 0,0035\ \text{dm}^{3} = 0,0007\ mola$$
Obliczam stężenie kwasu:
V= 5 ml = 0,005 dm3
$$C_{m} = \frac{n}{V} = \frac{0,0007}{0,005} = 0,14\frac{\text{mol}}{\text{dm}^{3}}$$
Odczytany punkt zobojętnienia (punkt równoważnikowy) ; V = 4,8 ml = 0,0048 dm3
Obliczam ilość moli zużytego kwasu CH3COOH:
Reakcja przebiega według równania:
CH3COOH + NaOH → CH3COONa + H2O,
możemy przyjąć, że liczba moli zużytego kwasu jest równa liczbie moli zużytej zasady.
$$C_{m} = \frac{n}{V}\ \Rightarrow n = C_{m} \bullet V$$
$$n = 0,2\ \frac{\text{mol}}{\text{dm}^{3}} \bullet 0,0048\ \text{dm}^{3} = 0,00096\ mola$$
Obliczam stężenie kwasu:
V= 5 ml = 0,005 dm3
$$C_{m} = \frac{n}{V} = \frac{0,00096}{0,005} = 0,192\frac{\text{mol}}{\text{dm}^{3}}$$
Odczytany punkt zobojętnienia (punkt równoważnikowy) ;
PR 1 V1 = 3,8 ml = 0,0038 dm3
PR 2 V2 = 8,6 ml = 0,0086 dm3
V2 - V1 = 8,6 – 3,8 = 4,8 ml = 0,0048 dm3
Obliczam ilość moli zużytych kwasów:
$$n_{\text{HCl}} = 0,2\ \frac{\text{mol}}{\text{dm}^{3}} \bullet 0,0038\ \text{dm}^{3} = 0,00076\ mola$$
$$n_{\text{CH}_{3}\text{COOH}} = 0,2\ \frac{\text{mol}}{\text{dm}^{3}} \bullet 0,0048\ \text{dm}^{3} = 0,00096\text{\ mola}$$
Obliczam stężenia kwasów:
VHCl= 5 ml = 0,005 dm3 , VCH3COOH = 5 ml = 0,005 dm3
$$C_{\text{HCl}} = \frac{n}{V} = \frac{0,00076}{0,005} = 0,152\frac{\text{mol}}{\text{dm}^{3}}$$
$$C_{\text{CH}_{3}\text{COOH}} = \frac{n}{V} = \frac{0,00096}{0,005} = 0,192\frac{\text{mol}}{{dm}^{3}}$$
WNIOSKI:
Dzięki uzyskanym wykresom zależności przewodnictwa elektrycznego od objętości dodanej zasady mogłam określić stężenie miareczkowanych kwasów oraz liczbę ich moli. Po odczytaniu punktów równoważnikowych z wykonanych wykresów obliczyłam stężenia poszczególnych kwasów. Możemy wnioskować, że ćwiczenie zostało wykonane poprawnie, gdyż wygląd wykresów jest zbliżonych do tych zamieszczonych w instrukcji.
Na wykresie zależności przewodnictwa elektrycznego od objętości dodanej zasady dla mocnego kwasu solnego przewodnictwo początkowa spada, natomiast po przekroczeniu punktu równoważnikowego, przy objętości zużytej zasady 0,0035 dm3 zaczyna rosnąć.
Na wykresie miareczkowania słabego kwasu początkowo następuje lekki wzrost przewodnictwa, a po przekroczeniu punkt równoważnikowego (VNaOH = 0,0048 dm3) następuje wzrost przewodnictwa.
Natomiast na wykresie miareczkowania mieszaniny kwasów początkowo przewodnictwo spada, po przekroczeniu pierwszego punktu równoważnikowego (V1, NaOH = 0,0038 dm3) powoli wzrasta, następnie po przekroczeniu drugiego punktu równoważnikowego (V2, NaOH = 0,0086 dm3) przewodnictwo wzrasta z dużą szybkością.
Wyliczone stężenia molowe dla mocnego kwasu HCl w przypadku miareczkowania mocnego kwasu mocną zasadą wyniosło 0,14 M a dla mieszaniny kwasów mocną zasadą, stężenie molowe wyniosło 0,152 M. Obliczenia w tym przypadku nieznacznie się od siebie różnią, co może być spowodowane niedokładnością odczytu przewodnictwa z wyświetlacza miernika, lub też dodawaniem NaOH niekoniecznie w idealnych porcjach.
Natomiast wyliczone stężenie molowe dla słabego kwasu CH3COOH zarówno w przypadku miareczkowania słabego kwasu mocną zasadą i miareczkowania mieszaniny kwasów mocną zasadą wyniosło 0,192 M. Wyniki w obu przypadkach są identyczne, co może świadczyć o tym, że oznaczenie kwasu octowego jest miarodajne.