Warunkowe umorzenie postępowania karnego
Wiąże się z orzeczeniem o winie sprawcy, ale mimo tej winy, sąd decyduje się nie prowadzić dalej postępowania karnego, a w szczególności wymierzenia wyroku skazującego.
Sąd bierze pod uwagę następujące okoliczności:
nieznaczna wina
niewielka szkodliwość społeczna czynu
okoliczności popełnienia przestępstwa nie mogą budzić wątpliwości
uprzednia niekaralność sprawcy za przestępstwo umyślne
pozytywna prognoza kryminologiczna – postawa sprawcy, jego cechy charakteru, zachowanie, itd. uzasadniają przypuszczenie, że będzie przestrzegał prawa
przestępstwo nie może być zagrożone karą wyższą niż 3 lata więzienia (w szczególnych przypadkach 5)
Decyzję o umorzeniu postępowania podejmuje tylko i wyłącznie sąd, a sprawca musi wyrazić na nie zgodę.
Ten środek to tzw. instytucja probacyjna – wiąże się ona z poddaniem sprawcy próbie. Jej okres wynosi od roku do 2 lat. Podczas niego sprawca jest zobowiązany do:
niepopełniania przestępstw (zawsze) + dodatkowo:
naprawienia szkody
nieprowadzenia pojazdów
udzielania stosownych informacji sądowi lub kuratorowi
przeproszenia pokrzywdzonego
wykonywania obowiązku alimentacyjnego
powstrzymania się od używania alkoholu bądź środków odurzających
Jeżeli w ciągu okresu próby i 6 miesięcy po jego zakończeniu sprawca przestrzega prawa i wykonuje nałożone dodatkowo obowiązki, to sprawa zostaje zamknięta.
Natomiast, jeśli w tym okresie sprawca popełni przestępstwo umyślne, to sąd musi wrócić do sprawy poprzedniej, a jeśli popełni przestępstwo nieumyślne albo nie będzie wypełniał swoich obowiązków, to sąd może, (ale nie musi) wrócić do wcześniejszego postępowania.
Zniesławienie i zniewaga
Przedmiotem tych przestępstw jest cześć.
Jeśli chodzi o zniesławienie, to jest to cześć zewnętrza, która polega na tym, że każdy człowiek ma prawo cieszyć się pozytywnym albo przynajmniej neutralnym odbiorem innych ludzi (dobre imię/sława/opinia/reputacja). Przestępstwo zniesławienia narusza nasz obraz w oczach innych ludzi.
Zniewaga wymierzona jest w cześć wewnętrzną, czyli poczucie własnej wartości (godność osobista). Główną krzywdą wynikającą z tego przestępstwa jest obraza naszych uczuć.
Jedna wypowiedź może wyczerpywać znamiona i zniewagi, i zniesławienia. To pokrzywdzony decyduje jakie postępowanie wytoczyć sprawcy.