Behawioryzm - badanie człowieka poprzez obserwację jego zachowań, bowiem ludzkie wnętrze tak naprawdę jest niedostępne poznaniu. Pokazywanie bohatera poprzez jego czyny i zachowania - bez wnikania w głąb duszy, bez specjalnych komentarzy - bo czytelnik sam widzi co robi i co mówi bohater.
Behawioryści zakładają że na zachowanie człowieka ma wpływ środowisko; zwłaszcza system kar i nagród na które człowiek reaguje ( koncepcja bodźca-reakcji)
Przyczyny wojny zazwyczaj są zwykle bardzo skomplikowane i trzeba wiedzy historycznej żeby po latach precyzyjnie je ustalić. Jednak wydaje się, że często powody podawane przez tych, którzy wypowiadają wojny stanowią jedynie pretekst. W rzeczywistej walce nie chodzi wyłącznie o pewne materialne dobra, czy odzyskanie ziemi. Powodem najistotniejszym wydaje się być chęć odwetu. Zadość uczynienia swoim krzywdom, czy zaspokojenia ambicji. Wystarczy wspomnieć II wojnę światową rozpętaną przez Hitlera aby rozbudować niemiecką potęgę.
Współcześnie najistotniejszym problemem jest terroryzm. To właśnie on jest najczęstszym sposobem walki, ale także powodem rozpoczynania wojen. Dobrym przykładem jest sytuacja ataku na amerykańskie wieże World Trade Center i Pentagon, który przygotowała grupa islamskich terrorystów. Prezydent Ameryki zaraz po tym jak zamarły z przerażenia kraj nieco otrząsnął się z tragedii zapowiedział załapanie i ukaranie sprawców. Wypowiedział przez to wojnę terroryzmowi ale także Afganistanowi gdzie mieli ukrywać się członkowie ugrupowania odpowiedzialnego za zamach. Amerykańskie wojska uderzyły na Afganistan.
- działaniach Austro-Węgier w celu opanowania Bałkanów i umocnienia pozycji w krajach słowiańskich (1908r - zajęcie Bośni i Hercegowiny)
- obronie stanu posiadania przez Francję; walka o zwrot Alzacji i Lotaryngii,
- ekspansywnych działaniach Rosji na Bałkanach oraz w rejonie Bosforu i Dardaneli,
- działaniach Wielkiej Brytanii dla umocnienia swej hegemonii na morzach, wpływów w
Turcji, na Bliskim Wschodzie, w Afryce i Azji.
- dążeniach Włoch do uzyskania zdobyczy terytorialnych w Afryce i na pograniczu
Austro-Węgier i Niemiec.
W kategoriach generalnych jedną z ważniejszych przyczyn wojny był intensywny rozwój uczuć narodowych.
W psychologii behawiorystycznej istnieje wiara, że człowiek z natury jest dobry, a staje się zły w wyniku oddziaływania społeczeństwa, legła u podstaw wielu liberalnych teorii resocjalizacyjnych. Owocem fałszywych koncepcji człowieka była również eugenika, w swoim czasie mająca licznych zwolenników i stosowana nie tylko w hitlerowskich Niemczech, ale również w wielu demokratycznych krajach świata.
Ten centralny dla argumentacji Fromma [niemiecki filozof, socjolog, psycholog i psychoanalityk pochodzenia żydowskiego] podrozdział stoi dokładnie między jego rozważaniami nad niezłośliwą agresją a rozważaniami nad agresją złośliwą, czyli właściwą destrukcyjnością. Spisana historia natury ludzkiej wskazuje – w tym byli Freud [austriacki lekarz neurolog i psychiatra, twórca psychoanalizy] i Fromm zgodni – że wojny prowadzone są z powodu realnych konfliktów interesów, a nie z powodu wrodzonego popędu:
Babilończycy, Grecy i wszyscy mężowie stanu aż po nasze czasy planowali wojny z powodów, które uważali za bardzo realistyczne; rozważali „za” i „przeciw” bardzo starannie, choć oczywiście także często mylili się w swych szacunkach. Kierowały nimi przy tym rozmaite motywy: ziemia, którą chcieli uprawiać, bogactwa, niewolnicy, surowce, rynki, ekspansja i obrona.
Dochodzi do tego fakt, że pierwotne społeczeństwa widocznie rzadziej i mniej destrukcyjnie prowadziły swe wojny w porównaniu ze społeczeństwami cywilizowanymi. Gdyby wojna powodowana była przez wrodzone destrukcyjne impulsy, relacja ta byłaby odwrotna. Tendencje humanitarne spowodowały jedynie przejściowy spadek liczby wojen w XIX stuleciu. Fromm przytacza tu tabelę Q. Wrighta (1965), według której europejskie mocarstwa przeprowadziły w XVI stuleciu 87 bitew, w XVII stuleciu 239 bitew, w XVIII stuleciu 781 bitew, w XIX stuleciu 651 bitew; a w latach 1900-1940 odbyło się 892 bitew.
Fromm przeprowadza następnie bardziej skrupulatną analizę I wojny światowej. Po obu stronach konfliktu istniały gospodarcze i polityczne powody do wojny. Obie strony musiały odwoływać się do samoobrony i poczucia wolności, by móc zmotywować swą ludność do przeprowadzenia wojny. W 1914 roku w Niemczech zbiorowego zapału wojennego wystarczyło jedynie na kilka miesięcy, a w 1939 roku, podczas wybuchu II wojny światowej, zupełnie go brakowało. 1917 i 1918 miały miejsce w Rosji, Francji i Niemczech masowe bunty zmęczonych wojną żołnierzy, którzy w Rosji i Niemczech ostatecznie doprowadzili nawet do rewolucji. Nie dałoby się tego wszystkiego wytłumaczyć przy założeniu, że przyczynę wojny stanowił wrodzony wojenny popęd.
Fromm wnika także w te aspekty, które dla szerszych kręgów ludności czynią wojnę do przyjęcia lub nawet atrakcyjną: głęboki szacunek przed autorytetem, ucieczka od nudy i rutyny zwykłego trybu życia, pewne formy koleżeńskiej solidarności, które odróżniają się pozytywnie od codziennej rywalizacji z czasów pokoju; fakt że dopiero wojna te dodatnie cechy uwydatnia, jest smutnym komentarzem do naszej cywilizacji.
Przyczyny konfliktów:
- ekonomiczne - np. Czeczenia - Rosja (ropa i gaz), w Czeczenii do której chciała mieć dostęp Rosja
- terytorialna - kiedy jedno państwo kosztem drugiego chce powiększyć kraj; np. Baskowie - Hiszpania; Kurdowie; Tybetańczycy
- tło plemienne - wojny domowe, bardzo krwawe; np. Tutsi i Hutu ( Rwanda, Afryka) - walka o wodę
- religijne - są bardzo krwawe, np. Palestyna - Izrael; Irlandia Północna; Sudan; Czeczenia; Bałkany ( prawosławie, islam, chrześcijaństwo)
* Fundamentalista - trzyma się kurczowo swoich zasad (Islam)
Bałkany: Serbowie i Albańczycy (religijne)
-dążenie Albańczyków do autonomii
-różnice religijne (Serbia - prawosławie; Albania – islam)
-różnice kulturowe
-szowinizm narodowy
Kiedy Armia Kosowa nasiliła działania terrorystyczne przeciwko Serbii, ta w odwecie wydała akt wypędzenia Albańczyków z Serbii. Doprowadziło to do zbrojnej interwencji NATO, która zmusiła władze serbskie do przyznania większej autonomii Albańczyków.
Hiszpania: Hiszpanie, Baskowie (terytorialne)
-odebranie Baskom wcześniej posiadanej autonomii
-antybaskijska politka rządów Franco
ETA prowadzi terrorystyczną działalność w celu uzyskania niepodległego państwa. Po śmierci Franco Baskowie zaczęli odzyskiwać swoje prawa i cieszą się dużą autonomią
Irlandia Północna: Irlandczycy, Anglicy (religijne)
-różnice religijne (Irlandia - katolicy, Anglicy – protestanci
-walka o przyłączenie Irlandii Północnej do Irlandii
-dominacja Anglii, dyskryminacja Irlandii
Z historii przyłączenie części północnej do Anglii. Organizowane przez republikanów krwawe zamachy terrorystyczne spotykają się z odwetem Brytyjskim. W 1998 roku porozumienie Wielkiego Piątku wstrzymało akcję terrorystyczne lecz nie wiadomo na jak długo
Czeczenia: Czeczeni, Rosjanie (religijne)
-podbój Czeczeni przez Rosję
-różnice religijne i kulturowe
-dążenia niepodległościowe Czeczeni
-polityka wynarodowienia przez Rosję
-walka o kontrolę nad wydobyciem ropy naftowej i gazu ziemnego
Rosja prowadzi politykę wynarodowienia, zaś kiedy Czeczeni ogłosili niepodległość, wojska rosyjskie wkroczyły do Czeczeni, dokonując aneksji. Po przegranej wojnie Czeczeni nadal prowadzą terrorystyczną i partyzancką wojnę z Rosją
Palestyna: Arabowie (Palestyńczycy), Żydzi (religijne)
-powstanie państwa żydowskiego na terytorium palestyńskim
-różnice religijne
ONZ zaproponowało podział Palestyny na część żydowską i arabską. Na terytorium Palestyny powstał Izrael. Żydowska Rada Narodowa ogłosiła powstanie Izraela obejmującego całą Palestynę. Palestyńczycy rozpoczęli walkę o niepodległość, OWP, Hamas i Ludowy Front Wyzwolenia Palestyny przeprowadzają zamachy terrorystyczne, walczy też Dżihad
Kaszmir: Indie, Pakista, Chiny
-imperialna polityka Indii
-odrębność religijna i kulturowa
-polityka mocarstw kolonialnych, podsycających i wykorzystująca antagonizmy religijne w procesie rządzenia
Utworzono 2 państwa: Indie (Hindusi) i Pakistan (muzułmanie). Kaszmir został przyłączony do Indii bez zgody Pakistanu.
Kurdystan: (Kurdowie, Turcy, Irańczycy, Irakijczycy) (terytorialne)
-podział terytorium zamieszkałego przez Kurdów między 4 państwa
-dążenia niepodległościowe Kurdów
Po podziale narodu Kurdów trwa wojna o niepodległość. Władze Tureckie nie uznają odrębności Kurdów, a powstania Kurdów były krwawo tłumione
Tybet: (Tybetańczycy, Chiny) (terytorialne)
-odrębność kulturowa i religijna
-walka rządu komunistycznego z religią
-wypędzenie Dalajlamy
-imperializm komunistycznych Chin
W 1949 roku Chiny wcieliły niepodległy Tybet do Chin, Wybuchają powstania, które są krwawo tłumione. Prześladowany Dalajlama schronił się w Indiach, Chińczycy prowadzą politykę wynarodowienia, łamią prawo Tybetańczyków.
Afganistan: Talibowie (Al-Kaida), USA
-utworzenie państwa wyznaniowego – islamskiego
-umiejscowienie baz terytorialnych na obszarze kraju
-rywalizacja między grupami narodowościowymi oraz lokalnymi o władzę
Władzę przejęli Talibowie, którzy utworzyli państwo wyznaniowe. W opdowiedzi na zamachy terrorystyczne w Nowym Jorku USA wystąpiło zbrojnie przeciw Talibom i Bin Ladenowi. Do dziś trwają ataki terrorystyczne
Irak
-imperialistyczne zapędy Iraku pod rządami Saddama Husajna
-podejrzenia posiadania broni atomowej przez Irak
-wspieranie przez Irak organizacji terrorystycznych
-Irak w ,,osi zła"
-prześladowania mniejszości narodowych (Kurdów)
Po rozbiciu armi irackiej i obaleniu reżimu Saddama Husajna trwa wojna koalicji (USA, Anglia, Australia, Polska) z bojówkami terrorystycznymi.
Ruanda: plemiona Tutsi oraz Hutu (etnicznonarodowościowe)
-polityka kolonialna Belgów
-waśnie plemienne
-walka plemion o władzę
-spór o ziemię w wyniku rosnącej liczby ludności
Wojna domowa spowodowana przeludnienem i złą sytuacją ekonomiczną pomiędzy plemionami. Krwawe wojny i zamachy
Sudan: chrześcijańska ludność południa i islamska północ
-kolonialna polityka Brytyjczyków
-rywalizacja południa i północy o ropę
-różnice religijne
-walki plemienne
-bieda
Muzułmański rząd nie godzi się na autonomię chrześcijańską południa
KONFLIKT W AZJI:
wojna w Timorze Wschodnim. Walki w Timorze toczyły się głównie o władzę i wpływy na tym terytorium starcia w Tadżykistanie
Powodem tej wojny domowej jest walka wielu grup etnicznych o władzę.
Azji Mniejszej (palestyńsko- izraelski) :
-podział terytorialny
-stworzenie państwa palestyńskiego
-powrót uchodźców
Wojna iracko-irańska w latach 1980-1988. Powodem był spór o granicę
KONFLIKT W AFRYCE:
wojny, które toczya się obecnie maja swój początek w zdobyciu władzy lub terytorium. W ostanich latach konflikty zbrojne miały państwa takie jak: Angola, Czad, Etiopia, Burundia, Demokratyczna Republika Konga, Liberia, Rwanda, Republika Konga, Somalia, Sudan, Sierra Leone, Senegal, Sahara Zachodnia oraz Uganda. Do głównych przyczyn wojen w Afryce należą: duże zróżnicowanie etniczne i religijne; granice w państwach kolonialnych, które nie pokrywają się z granicami narodowościowymi; niskie poczucie przynależności państwowej ( o wiele bardziej zachowana jest przynależność etniczna); bieda oraz problem głodu; niestabilność polityczna oraz despotyzm przywódców.
Somalia
* Powodem tej wojny domowej są przede wszystkim różnice polityczne
Bliski oraz Środkowy Wschód:
Ten rejon świata posiada ogromne zasoby surowców naturalnych, przede wszystkim ropę naftową. Poza tym to właśnie tutaj stykają się ze sobą strefy wpływów regionalnych, jak również dwóch największych, światowych mocarstw, czyli Stanów Zjednoczonych oraz Rosji. Nie bez znaczenia dla tego całego rejonu pozostaje kwestia sporu pomiędzy Palestyńczykami i Izraelitami, ciągnąca się w niemal identyczny sposób już od 1948 roku. Podłożem tego sporu jest ziemia i różnice na tle wyznaniowym.( przyczyny religijne) Bezpieczeństwu w regionie zagraża również problem dotyczący Kurdów, ponad dwadzieścia milionów przedstawicieli tej nacji zamieszkałych na terenie: Turcji i Iranu oraz Iraku a także Syrii, stara się o wywalczenie niepodległości i możliwość utworzenia własnego, suwerennego państwa.
Azja ("subkontynent indyjski"):
W tym rejonie świata widoczne jest długotrwała, napięta sytuacja pomiędzy Indiami oraz Pakistanem. Jego przyczyną jest walka o hegemonię(dominacja jednego państwa nad drugim) w tym regionie. Aspiracje mocarstwowe Indii a także Pakistanu wraz z wszystkimi kontrowersjami jak również incydentami dookoła konfliktu terytorialnego o prowincję Kaszmir, w końcu mogą w finale ponownie doprowadzić do rozpętania kolejnego konfliktu zbrojnego między tymi państwami. Żeby tego wszystkiego było mało, to jeszcze dodatkowo konflikt ten ma skrywany, dawny podtekst religijny. Jest to miejsce, gdzie współżyją obok siebie wyznawcy zarówno islamu, jak i hinduizmu oraz buddyzmu a także innych mniej znaczących religii. Również zauważalny jest aspekt kolonialny w przypadku tego konfliktu.
"Wojna domowa" na obszarze Burundi oraz Ruandy:
W Burundi oraz Ruandzie, członkowie większości, plemienia "Hutu" a także będących nieco mniej liczni członkowie plemienia "Tutsi" rywalizowali w bardzo krwawych walkach o prymat i o władzę. Do plemienia "Tutsi" należy elita, wiodąca prym, jeżeli chodzi o politykę od wielu stuleci. Ta grupa odmawiała plemieniu "Hutu" możliwości pełniejszego udziału w sprawowaniu rządów. Przedstawiciele "Hutu" dążyli początkowo w sposób pokojowy do wyegzekwowania swych praw, jednak nie przynosiło to większych rezultatów, więc postanowili rozwiązać sprawę w sposób siłowy - poprzez wybuch zbrojnego powstania.
EUROPA
Najsłynniejszymi rejonami konfliktów na obszarze Europy są m. in.: Irlandia Północna [tzw. Ulster]. Od dawna toczy się tam konflikt zarówno o podłożu terytorialnym, jak również wyznaniowym. Kolejnym miejscem, będącym zarzewiem konfliktów na naszym kontynencie jest terytorium nieuznawanego kraju Basków. Proponowano im utworzenie autonomii, jednak nie zgodzili się na to i nieustannie walczą o utworzenie niepodległego a zarazem suwerennego państwa, i odseparowanie się od terytorium i władz Hiszpanii.
KONFLIKT W JUGOSŁAWI:
* o niepodległośc
* etniczne
*przyczyny religijne
(Serbowie-prawoslawni , Chorwaci i slowancy – katolicy , Bośniacy – muzułmanie
*wojna w Czeczenii, która toczy się pomiędzy władzą centralną a dążącą do niepodległości republiką.
Na kontynencie amerykańskim trwają konflikty zbrojne. Są to starcia w Peru czy Kolumbii. Powodem tych starć jest głównie walka o władzę i wpływy.
KONFLIKT IRLANDZKI:
*Anglia (protestanci) & Irlandia (katolicy)
*Przyczyny religijne