PRAWO – WYKŁADY.
Wykład z dnia 20.02.2011r.
Prawo – zbiór norm prawnych w których realizacja zabezpieczeń jest pod postacią sankcji.
Bezpośrednie funkcjonowanie prawa w społeczeństwie.
„Nie ma prawa bez społeczeństwa i nie ma społeczeństwa bez prawa” .
Tam gdzie nie ma prawa to nie możemy mówić o społeczeństwie.
Społeczeństwo – współżycie grupy ludzi w celu zaspokojenia potrzeb pod regulacją pochodzącą z zewnątrz (od pracodawcy) .
Możliwość przymusowej realizacji norm prawnych – odróżnia normy prawne od norm w społeczeństwie.
Prawo – termin z języka łacińskiego ius(wywodzi się z państwa rzymskiego) ,Leks.
Sprawiedliwość – termin od łacińskiego słowa iustitia .
Prawo wywodzi się z sprawiedliwości.
Przeznaczeniem prawa jest realizacja sprawiedliwości.
Sprawiedliwość – z definicji Ulbiana , to stała i niezmienna wola oddania każdemu temu co mu się należy.
Zasady prawa wg Ulbiana:
Żyć uczciwie.
Innym nie szkodzić.
Oddać każdemu to co mu się należy.
Prawo to sztuka stosowania tego co w teorii jest dobre i słuszne.
Prawo – Zbiór norm prawnych służących do realizacji tego co komu się należy.
3. Relacja między prawem a państwem.
1. Co było pierwsze : prawo czy państwo ?
2. Co było pierwsze: społeczeństwo czy prawo ?
Ad. 2
Nie możemy mówić o pierwszeństwie czasowym. Możemy mówić o pierwszeństwie logicznym.
Ad.1
Powstaje problem, ponieważ państwo jest organizacją społeczeństwa, które posiada normy prawne. Wzajemne oddziaływanie państwa i prawa.
Rodzaje prawa .
Legare – ustanawiać coś (prawo).
Podmiotowe
Możliwość działania w postaci pozytywnej bądź negatywnej. Wiek XIX. Nazwiska: Savini i Iring.
Teoria woli i interesu.
Możliwość działania własnego bądź jest skierowane na inny podmiot.
Przedmiotowe
Całokształt przepisów prawa, które obowiązują w danym państwie (składają się na system prawny). Ujęcie przepisów prawa w postaci kodeksu prawa. Wiek XVIII.
Publiczne
Wywodzi się z czasów prawa rzymskiego „ ius publicum” . wg Ulbiana prawo publiczne – dotyczy interesów państwa.
Dzieli się na:
Karne
Administracyjne
Konstytucyjne
Podatkowe
Prywatne
Wg Ulbiana prawo prywatne – dotyczy interesów jednostki.
Dzieli się na:
Rodzinne
Opiekuńcze
Cywilne
Natomiast prawo prywatne i publiczne :
Prawo pracy
Zasady prawa prywatnego i publicznego :
Zasada autonomii woli podmiotów stosunków prywatno – prawnych
Z terminu auto (samemu) i nomos (prawo) możliwość kształtowania swoich praw.
Zasada oznacza, że mocą w woli własnej decyzji mogą podmioty kształtować sytuacją prawną.
Zasada równorzędności w stosunku prawa
Żadna ze stron stosunków prywatno- prawnych nie występuje w formie nadrzędnej bądź podrzędnej w stosunku do drugiego podmiotu.
Prawo publiczne.
Państwo zajmuje pozycję władczą. Jednym z podmiotów stosunków publiczno- prawnych jest państwo.
Stosunki w zakresie prywatno – prawnych:
Osoby fizyczne
Osoby prawne
Jednostki organizacyjne, nie posiadające osobowości prawnej
Materialne
Zbiór praw i obowiązków, które wynikają z przepisów prawa np. kodyfikacja :
Kodeks cywilny
Kodeks karny
Formalne
Procedura , przepisy realizacji prawa materialnego np. przepis z zakresu właściwości sądowej.