LEKI PRZECIWWIRUSOWE, ZDROWIE, FARMAKOLOGIA


LEKI PRZECIWWIRUSOWE

* trudne leczenie - leki hamujące replikację wirusów wpływają na komórki gospodarza

* objawy pojawiają się po rozmnożeniu się wirusów

większość leków przeciwwirusowych - analogi nukleotydów

hamują syntezę wirusowego DNA lub RNA

DNA wirusy:

poxvirus (ospa krowianka)

herpesvirus (ospa wietrzna, półpasiec, opryszczka)

adenovirus (conjunctivitis, zakażenia gardła)

hepadnavirus (hepatitis B)

papillomavirus (kurzajki)

DNA wirusów -* mRNA -- polymeraza komórek gospodarza -* wirusowe białka

RNA wirusy:

rubella virus (różyczka)

rhabdovirus (wścieklizna)

picornavirus (poliomyelitis, meningitis, przeziębienia)

arenavirus (meningitis, goraczka Lassa)

arbovirus (żółta febra, encephalitis wywołane ukąszeniami stawonogów)

orthomyxovirus (grypa)

paramyxovirus (odra, świnka)

RNA wirusów * enzymy virionu * synteza mRNA

* wirusowy RNA służy jako mRNA * synteza enzymów dla dalszej syntezy mRNA

dla większości RNA wirusów - komórki gospodarza nie biorą udziału w replikacji wirusa

retrowirusy - RNA wirusy z odwrotną transkryptazą

kopia wirusowego RNA przeniesiona na DNA - wbudowana w genom gospodarza *prowirus * RNA genomu i mRNA (translacja do syntezy białek wirusowych)

amantadyna - zapobiega zrzucaniu kapsydu wirusa przez zmianę przepływu jonów wodorowych (alkalizacja)

wirus grypy A

działania niepożądane: związane z działaniem na OUN: bezsenność,

oszołomienie

ataksja

drgawki

rimantadyna wirus grypy A

pozbawiona działań niepożądanych, bo nie przechodzi do OUN

tromantadyna herpes simplex

INHIBITORY SYNTEZY KWASÓW NUKLEINOWYCH

ribawiryna hamuje syntezę nukleotydów guaninowych i polymerazę RNA

RNA I DNA wirusy: wirusy grypy A i B, wścieklizny,

ospy witrznej, świnki, opryszczki

gorączki Lassa, RSV

Drogi podania: p.o., i.v. i wziewne

Nie przechodzi do OUN

Działania niepożądane: anemia w gorączce Lassa

wzrost poziomu bilirubiny,

działanie teratogenne

acyklowir - pochodna guaniny - hamuje polymerazę DNA

- aby zadziałać -> fosforylacja do trójfosforanu możliwa tylko w komórkach gospodarza zakażonych wirusem (syntetyzują wirusową kinazę nukleotydową)

działają przeciwko: wirusowi ospy wietrznej (półpaśca) i opryszczki

(zwłaszcza w zapaleniu mózgu i

zewnętrznych narządów płciowych),

ospy kurzej

działania niepożądane: rzadkie i łagodne:

podrażnienie śluzówki przewodu pokarmowego

nefrotoksyczny

neurotoksyczny

gancyklowir - działa podobnie do acyklowiru

stosowany w zakażeniach CMV (a także w zakażenianich

herpeswirusami)

mielotoksyczny (neutropenia)

famcyklowir - prolek pencyklowiru

pencyklowir - żle się wchłania - dlatego podaje się famcyklowir

działają podobnie do acyklowiru - słabsze, ale lepiej stężane w

komórkach

zastosowanie: HSV,VZV, HBV

jododezoksyurydyna - analog tymidyny - działa po przekształceniu do trójfosforanu i wbudowuje się do DNA i RNA - ułatwia uszkodzenia kwasów

zastosowanie - miejscowo w herpes simplex keratitis

działania niepożądane: stan zapalny tkanek

sorywudyna - trójfosforan nie jest wbudowywany w DNA wirusa

- próby kliniczne w półpaścu u pacjentów z HIV

triflurydyna - w keratoconjunctivitis i keratitis herpetica

widarabina (arabinosyl adenine) - analog adenozyny - fosforylowany

do trtrójfosforanu hamuje polymerazę DNA

zastosowanie: varicella - zoster herpes

herpes simplex (keratitis i encephalitis) - zwłaszcza u pacjentów z

HIV (ale nie w postaci genitalnej), hepatitis B

rhabdovirus

krótko działa - i.v. przez 12 hrs w dużej objętości (łatwo się wytrąca)

przechodzi do OUN

działania niepożądane: zaburzenia z przewodu pokarmowego

depresja szpiku

zaburzenia ze strony OUN (drgawki, śpiączka)

foscarnet -

HIV, herpesvirus

CMV - zakażenie oka u pacjentów z HIV

nie wymaga fosforylacji

hamuje polimerazę DNA i odwrotną transkryptazę

działania niepożądane: nefrotoksyczny

hypocalcemia

drżenia, drgawki, halucynacje

INHIBITORY ODWROTNEJ TRANSCRIPTAZY

zydowudyna - analog pirymidyny

(AZT) działa po fosforylacji w komórkach gospodarza wytwarzających odwrotną transkryptazę po zakażeniu przez HIV

(incorporacja do wirusowego DNA)

p.o. - bardzo dobrze wchłaniana

działania niepożądane: depresja szpiku - anemia i leukopenia

bóle głowy i drgawki

toksyczność nasilana przez inne leki przekształcane do glukuronianów - uwaga na paracetamol, indomethacynę, probenecid, lorazepam, cymetydynę

zalcitabine (dideoxycytidine, ddC)- analog cytozyny

hamuje odwrotną transkryptazę i syntezę DNA w mitochondriach

stosowana w przypadku oporności na zydowudynę,

razem z zydowudyną w zaawansowanym zakażeniu HIV

bardzo dobrze wchłaniana po podaniu doustnym

działania niepożądane: obwodowa neuropatia

stomatitis

pancreatiti

hepatitis

owrzodzenia przełyku

kardiomiopatia

didanosine (analog puryn - dideoxyinosine, ddl) - HIV - w przypadku oporności na zydowudynę

działa po fosforylacji

p.o., i.v.

brak toksyczności zydowudyny w stosunku do szpiku, ale:

- bolesna neuropatia

- pancreatitis

- biegunki

- bóle głowy, bezsenność, drgawki

zastosowanie: zaawansowany AIDS u pacjentów nie tolerujących zydowudyny lub z zakażeniem opornym na zydowudynę (ale nie w pierwotnym zakażeniu HIV)

stawudyna - analog tymidyny

stosowana w zakażeniach HIV opornych na zydowudynę

- hamuje odwrotną transkryptazę i polimerazę DNA

nie działa toksycznie na szpik

hamuje syntezę DNA w mitochondriach

działania niepożądane: bolesna neuropatia obwodowa

pancreatitis - rzadko

nowe leki: 3TC

nienukleozydowe inhibitory odwrotnej transkryptazy:

nevirapina - niekompetytywnie łączy się z enzymem

INHIBITORY PROTEAZ HIV:

Sequinavir, Indinavir, Ritanavir -stosowane w połączeniu z AZT i 3CT

INTERFERONY

interferon - hepatitis B & C, herpes zoster, CMV, sarcoma Kaposi,

rekombinacyjne formy IFN - alfa

ACYKLICZNE FOSFONIANY NUKLEOZYDÓW

nie zależą od enzymów wirusowych

ich difosforany hamują polimerazę DNA wirusów

cidofovir - analog cytozyny - szerokie spektrum działania, w razie oporności na acyklowir i gancyklowir

nefro i neurotoksyczny

depresja szpiku - neutropenia

adefovir - analog adeniny - hamuje HIV

hepatotoksyczny

neutropenia

zapalenie cewki moczowej



Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
Leki przeciwkrwotoczne, ZDROWIE, FARMAKOLOGIA
Leki przeciwgrzybicze, Naukowy, farmakologia
1. FARMAKOLOGIA Coło 2 Leki przeciwlękowe i uspakajające, FARMAKOLOGIA Coło 2 Ćwiczenie 1 Przeciw
Leki fibrynolityczne, ZDROWIE, FARMAKOLOGIA
Narkotyczne leki przeciwbólowe, farmacja, Farmakologia
farmakologia 3 - leki przeciwbólowe, KOSMETOLOGIA, Farmakologia
LEKI PRZECIWHISTAMINOWE + ACEI, Farmakologia
Kopia LEKI PRZECIW DRGAWKOWE, farmakologia+++
Syntetyczne leki chemioterapeutyczne, ZDROWIE, FARMAKOLOGIA
Farmakologia - Wykład 5 cz.2 - Narkotyczne leki przeciwb ólowe, Farmakologia
Leki przeciwdrgawkowe (+epilepsja), Farmakologia
Kopia LEKI PRZECIW UCZULENIOWE, farmakologia+++
LEKI PRZECIW WYMIOTME, farmakologia+++
LEKI PRZECIW BÓLOWE, farmakologia+++
leki przeciwhistaminowe, Lekarski, FARMAKOLOGIA, 3. semestr, 3sem
LEKI NEUROLEPTYCZNE, ZDROWIE, FARMAKOLOGIA

więcej podobnych podstron