Zdrowie- stan pełnego fizycznego., umysłowego i społ. dobrego samopoczucia, przy całkowitym braku choroby lub kalectwa
Choroba- ogólne określenie każdego odstępstwa od stanu określanego jako pełnia zdrowia
Kompensacja (równoważenie) - zastępczość funkcji, przejęcie funkcji utraconego albo chorego narządu przez inny narząd. Np. ludzie ociemniali mają wyostrzone pozostałe zmysły, aby zrekompensować brak wzroku.
Kompensacją rządzą prawa sformułowane przez Anochina:
1. Każdy żywy organizm ma mechanizmy fizjologiczne pozwalające na zastąpienie funkcji różnych narządów, których prawidłowe funkcjonowanie zostało zaburzone.
2. Uruchomienie rezerw kompensacyjnych może nastąpić tylko w sytuacji zaburzenia podstawowych mechanizmów fizjologicznych, które są odpowiedzialne za daną funkcję.
3. Procesy kompensacji zostają uruchomione bez udziału woli i niezależnie od tego, który narząd uległ uszkodzeniu. Ten samoistny proces przeważnie nie jest korzystny dla odzyskania utraconej funkcji i dlatego wymaga sterowania.
4. Powrót i reedukcja utraconych funkcji nie jest procesem trwałym. Dlatego wymaga ona stałej stymulacji poprzez stosowanie korzystnie dobranych bodźców fizjologicznych.
Niepełnosprawność - długotrwały stan, w którym występują pewne ograniczenia w prawidłowym funkcjonowaniu człowieka. Ograniczenia te spowodowane są na skutek obniżenia sprawności funkcji fizycznych lub psychicznych. Jest to także uszkodzenie, czyli utrata lub wada psychiczna, fizjologiczna, anatomiczna struktury organizmu. Utrata ta może być całkowita, częściowa, trwała lub okresowa, wrodzona lub nabyta, ustabilizowana lub progresywna.
Rewalidacja - oznacza przywrócenie człowiekowi pełnej sprawności. Jest procesem wychowawczym, z zaplanowanymi celami, uwzględniającym wiedzę teoretyczną i działanie skierowane na osobę niepełnosprawną. Usprawnianie zaburzonych funkcji rozwojowych i intelektualnych.
UPOŚLEDZENIE
•oznacza niekorzystna gorszą sytuacje danej osoby będącą wynikiem uszkodzenia bądź niepełnosprawnością polegającą na ograniczeniu lub uniemożliwieniu jej pełnienia ról które uważne są za normalne biorąc pod uwagę jej płeć wiek czynniki kulturowe i społeczne (przedmiot reh. Społecznej)
USZKODZENIA
•oznacza wszelką stratę wadę fizyczna psychiczną lub autonomiczna fragmentaryczne albo całkowite okresowe lub trwałe.
•Może być wrodzone lub nabyte w różnym okresie życia czl w skutek chorób czy urazów.
•Może być ustabilizowana albo progresywna bądź regresywna (przedmiot oddziaływań rehabilitacyjnych)
widzenie centralne ( ośrodkowe) czyli plamka żółta znajdujacasię w środku siatkówki
• dotyczy widzenia bardzo małych przedmiotów liter, cyfr itp.
• Bywa nazywane ostrością wzroku
Widzenie obwodowe, umożliwiające widzenie dużych przedmiotów, będących w ruchu zjawisk w całej jej zmienności
bywa nazywane widzeniem komunikacyjnym ponieważ umożliwia orientacje przestrzenną
• widzenie stereoskopowe -,trójwymiarowe , widzenie perspektywy, głębi i horyzontu
• widzenie barw
• widzenie nocne, dzięki adaptacji receptorów wzrokowych
Iloraz inteligencji
• wskaźnik ogólnego poziomu rozwoju umysl, mierzonego rzetelnymi trafnymi technikami np.> Standfordzka skala Intel Bineta, skala Intel Wechslera dla dzieci.
• Termin został wprowadzony do psychologii w 1912 przez W. Sterna. II=wiek Intel/ wiek życia *100
Widzenie połowiczne (ślepota połowiczna) polegająca na wypadnięciu połowy pola widzenia po lewej lub prawej stronie.
Osobami niewidomymi są:
- osoby całkowicie niewidome - ostrość wzroku 0,00,
- osoby z ostrością wzroku nie większą niż 0,05, a więc osoby ze ślepotą umiarkowaną lub słabowzrocznością głęboką,
- osoby z ograniczonym polem widzenia nie większym niż 20 stopni, niezależnie od ostrości wzroku (może być wyższa niż 0,05). Osobami niewidomymi są osoby, które w pracy zawodowej opierają się głównie na pozostałych zmysłach, a więc - całkowicie niewidomi. Natomiast w odniesieniu do innych osób z uszkodzonym wzrokiem oznacza to, że zachowana sprawność wzroku jest zbyt mała (niska) do wypełniania funkcji orientacyjnej na stanowisku i w miejscu pracy oraz funkcji kierującej i kontrolującej w trakcie wykonywania pracy. Są to osoby zawodowo niewidome (vocationally blind persons).
Osobami słabowidzącymi są osoby, u których ostrość wzroku wynosi od 0,05 do 0,3, a w znaczeniu szerokim do słabowidzących zalicza się także osoby ze słabowzrocznością głęboką, zaliczone do osób niewidomych. Osoby słabowidzące są to osoby, które pomimo znacznego uszkodzenia czynności wzrokowych wykorzystują je dla orientacji, kierowania i kontrolowania przebiegu pracy
Niewidomy - człowiek, który urodził się niewidomym lub też utraciła wzrok we wczesnym dzieciństwie, to jest przed osiągnięciem 4-5 lat, a więc który nie zdobył lub nie pamięta żadnych wrażeń wzrokowych i w dalszym życiu nie może z nich korzystać.
Ociemniały - człowiek, który utracił wzrok w wieku późniejszym, a więc po przeżyciu wielu lat jako widzący, zdobyciu wielu wrażeń wizualnych i osiągnięciu znacznej sprawności fizycznej.
Orientacja przestrzenna - umiejętność rozeznania się w środowisku przede wszystkim w otaczającej nas przestrzeni. Orientować się w przestrzeni to znaczy określić jej wielkość, kształt oraz wielkość wypełniających ją przedmiotów, ich rozmieszczenie oraz własną pozycję w stosunku do każdego z nich. W. Swietłow wyróżnia orientację przestrzenną dużej przestrzeni, w obrębie dużych obiektów, np. ulic, budynków, orientację w małej przestrzeni, a także orientację społeczną, tzn. orientację wśród ludzi, którzy go otaczają. Wprowadza także podział na orientację w przestrzeni zamkniętej, tzn. w pomieszczeniach mieszkalnych, szkolnych i w przestrzeni otwartej, np. na ulicy.
Os. niewidoma- zupełny brak wzroku od urodzenia lub wczesnego dzieciństwa, osoba nie pamięta ,że kiedykolwiek widziała.
Os. ociemniała- os., która utraciła wzrok po 5r.ż. pamięta, że kiedykolwiek widziała
Os. szczątkowo widząca-os., która utraciła wzrok nagle lub stopniowo i występują poważne ograniczenia widzenia sprowadzające się do widzenia zarysów postaci, przedmiotów z odległości 1 m. lub wyraźne ograniczenie pola widzenia.