Nauczyciel:
PROGRAM INSTRUKTAŻU STANOWISKOWEGO
Z ZAKRESU BHP
dla pracowników zatrudnionych na stanowisku
nauczyciel
I. Przygotowanie pracownika do wykonywania określonej pracy, w tym w szczególności /2 godziny
A/ omówienie warunków pracy z uwzględnieniem
elementów pomieszczenia pracy, w którym ma pracować pracownik, mających wpływ na warunki pracy pracownika
oświetlenie ogólne
oświetlenie miejscowe
wentylacja
ogrzewanie
urządzenia techniczne
instalacja elektryczna i wodno - kanalizacyjna
wysokość pomieszczenia
drogi ewakuacyjne
elementów stanowiska roboczego mających wpływ na bezpieczeństwo i higienę pracy
pozycja przy pracy
urządzenia zasilane prądem elektrycznym
oświetlenie stanowiskowe
materiały
urządzenia sygnalizacyjne i ostrzegawcze
przebiegu procesu pracy na stanowisku pracy w nawiązaniu do procesu produkcyjnego (działalności) w całej komórce organizacyjnej i zakładzie pracy
przebiegu procesu produkcyjnego w danym okresie z uwzględnieniem
procesu produkcyjnego na stanowiskach roboczych technologicznie wcześniejszym
procesu produkcyjnego obsługiwanego stanowiska
procesu produkcyjnego na stanowiskach roboczych technologicznie późniejszych
powiązanie omawianych wyżej części w jedną całość
B/ omówienie zagrożeń występujących przy określonych czynnościach na stanowisku pracy, wyników oceny ryzyka zawodowego związanego z wykonywaną pracą i sposobów ochrony przed zagrożeniami oraz zasad postępowanie w razie wypadku lub awarii
zagrożenia techniczne wynikające z:
cech przedmiotu ( elementy ostre i wystające )
właściwości urządzeń
cech terenu , pomieszczenia , otoczenia ( zły stan nawierzchni podłogowej )
organizacyjne
właściwy dobór pracowników
wybór optymalnych metod pracy
zapewnienie bezpieczeństwa pracy
zapewnienie najdogodniejszej organizacji czasu pracy
ludzkie , wynikające z właściwości psychofizycznych pracowników , z których najważniejsze to
stan zdrowia
staż pracy
przydatność do zawodu
stosunek do pracy
ocena ryzyka zawodowego
zapoznanie pracownika z dokumentem
sposoby ochrony przez zagrożeniami
okresowe badania i pomiary elektryczne
systematyczne szkolenia i instruktaże z zakresu bhp
znajomość ryzyka zawodowego
dobra organizacja pracy
dostosowanie stanowiska pracy do przebiegu ruchów oraz wzrostu pracownika
umieszczanie na stanowiskach pracy instrukcji bezpiecznej pracy
posiadanie przez pracownika znajomości instrukcji bezpiecznej eksploatacji obsługiwanych urządzeń
dokładne rozplanowanie wszystkich codziennych prac, przydzielenie pracownikom określonych czynności
C/ przygotowanie wyposażenia stanowiska roboczego do wykonywania określonego zadania
II. Pokaz przez instruktora sposobu wykonywania pracy na stanowisku pracy zgodnie z przepisami i zasadami bezpieczeństwa i higieny pracy, z uwzględnieniem metod bezpiecznego wykonywania poszczególnych czynności i ze szczególnym zwróceniem uwagi na czynności trudne i niebezpieczne /0,5 godziny
pokaz przez instruktora sposobu wykonania pracy na stanowisku pracy zgodnie z przepisami i zasadami bhp, z uwzględnieniem poszczególnych czynności i ze szczególnym zwróceniem uwagi na czynności trudne i niebezpieczne
Prawidłowo prowadzony pokaz realizowany jest w pięciu kolejnych etapach
Prowadzący pokazuje cały układ czynności w normalnym tempie. W trakcie pokazu całości przedstawia także, wraz z objaśnieniami, cały proces pracy. Jeśli jest on bardzo skomplikowany, dzieli go na poszczególne fazy i dokładnie objaśnia.
Prowadzący stosuje pokaz częściowo - elementowy, który wynika z analizy układu czynności. Punktem wyjścia powinna być w tym przypadku instrukcja szkoleniowa, sporządzona na podstawie technicznej i psychologicznej analizy pracy.
Powtarzany pokaz fragmentu pracy staje się źródłem:
nabycia określonej umiejętności,
uzyskania wiadomości o charakterze wykonywanych czynności, sposobie ich wykonywania
dokonania spostrzeżeń o stopniu trudności i niebezpieczeństwie tkwiącym w pracy.
Pokaz powinien przebiegać według następującego porządku
pokazanie i określenie wszystkich elementów potrzebnych do wykonania danej operacji
pokazanie sposobu obsługiwania danej operacji
pokazanie sposobu posługiwania się urządzeniami, narzędziami itp.
Prowadzący zwraca uwagę na węzłowe ogniwa, mające duże znaczenie dla prawidłowego wykonywania czynności. Te węzłowe ogniwa prowadzący demonstruje w zwolnionym tempie, aby umożliwić uczestnikom szkolenia zaobserwowanie, na czym polegają trudności.
Po pokazie całościowym i fragmentarycznym w celu lepszego utrwalenia przez uczestników, prowadzący ponownie pokazuje cały układ czynności. Pierwszy raz w tempie zwolnionym. Po raz drugi i ewentualnie trzeci, cały układ jest pokazywany w tempie rzeczywistym.
Prowadzący sprawdza efekt pokazu poprzez polecenie uczestnikom powtórzenia demonstrowanych czynności. Prawidłowe wykonanie ich przez szkolonego pracownika stanowi zakończenie pokazu. Jeśli uczestnik szkolenia popełnia błędy, analizujemy je z nim. Powtórzenie czynności przez szkolonego trwa do czasu osiągnięcia prawidłowego powtórzenia.
III. Próbne wykonanie zadania przez szkolonego pod kontrolą instruktora /0,5 godziny
Najbardziej skuteczną metodą próbnego wykonania pracy pod nadzorem prowadzącego instruktaż jest zachowanie kolejności wykonywania poniższych faz:
wstępna, samodzielna próba wykonania pracy, wykonanie w zwolnionym tempie poszczególnych fragmentów pracy z jednoczesnym głośnym objaśnieniem wykonywania poszczególnych czynności
wykonywanie poszczególnych fragmentów pracy z jednoczesnym objaśnieniem sposobu wykonywania tych czynności
wykonywanie poszczególnych fragmentów pracy wraz z jej uzasadnieniem
ogólny, ponowny, całościowy pokaz wraz ze stopniowym przyspieszeniem tempa wykonywanych czynności.
IV. Samodzielna praca pod nadzorem instruktora /4 godziny
Jeżeli szkolony pracownik poczynił wystarczające postępy i potrafi już pod nadzorem zadowalająco wykonywać nową czynność, to należy powierzyć mu samodzielną pracę do wykonania. Instruktor nie powinien w żadnym wypadku stać obok szkolonego i cały czas obserwować jego pracy. Powinien ograniczyć interwencje do najbardziej niezbędnych. Trzeba jednak pamiętać, że uczący się musi mieć możność zwrócenia się do instruktora z prośbą o wyjaśnienie nasuwających się wątpliwości.
V. Omówienie i ocena przebiegu nauki /1 godzina
Szkolenie pracowników przewiduje pełną aktywizację jego uczestników w poznaniu zasad bezpiecznej pracy i nabywaniu umiejętności usprawniania stanowiska pracy przez dokonywanie prób działań zmniejszających uciążliwości pracy. Celowi temu służą różnorodne metody organizowania zajęć, ale przede wszystkim metoda sprawdzania wiedzy i umiejętności.
Razem - 8 godzin
.......................................................
podpis szkolonego