Zaburzenia dysocjacyjne
Obejmują trwałe i głębokie zaburzenia pamięci, oderwaniu pewnego obszaru pamięci od świadomości
Przejawy:
Amnezja- zapomnieniu ulega duża część życia,
Depersonalizacja- poczucie „oderwania” od siebie, patrzenia na siebie z zewnątrz,
Derealizacja- poczucie nierealności otoczenia,
Pomieszanie tożsamości,
Zmiana tożsamości.
Amnezja dysocjacyjna
Stan fugi- impulsywne zachowania ucieczkowe, których dana osoba nie jest w stanie wyjaśnić.
Rodzaje amnezji:
Globalna/ uogólniona- dotyczy całej dotychczasowej pamięci,
Wsteczna- dotyczy faktów bezpośrednio przed urazem,
Pourazowa- dotyczy faktów po urazie,
Następcza- dotyczy braku zdolności zapamiętywania nowych informacji,
Selektywna/ kategorialna- dotyczy tylko faktów związanych z jednym tematem.
Odróżnienie od amnezji organicznej:
Brak podłoża fizycznego,
Często poprzedzona jest jakimiś stresującymi wydarzeniami,
Brak pamięci bliskiej i odległej przeszłości,
Brak pamięci własnej tożsamości, ale osoby posiadają wiedzę ogólną,
Zwykle brak amnezji następczej,
Często nagłe wycofanie amnezji.
Zjawisko amnezji dysocjacyjnej nie jest powszechnie uznawane.
Skłonności i przyczyny:
Często w czasie wojny, katastrof itp.; częstsze u kobiet i osób młodszych;
Może to być próba ucieczki od lęku.
Zaburzenia depersonalizacji
Poczucie odłączenia od własnego ciała i umysłu;
Powtarzające się epizody- zaburzenia depersonalizacji(DSM IV);
Osoba ma świadomość rzeczywistości.
Dysocjacyjne zaburzenia tożsamości
Występowanie co najmniej 2 tożsamości;
Prowadza one własne życie wewnętrzne i na przemian przejmują kontrolę nad zachowaniem osoby;
Jedna osobowość wie o istnieniu innych, reszta nie wie o pozostałych; ważna jest amnezja;
Różnią się pod względem zdrowia psychicznego- dominująca zwykle jest najzdrowsza;
Etiologia:
Wg Blissa są 3 etapy rozwoju:
Uraz emocjonalny między 4 a 6 r.ż.
Osoby te mają bardzo duża wrażliwość na autohipnozę.
Osoby odkrywają, ze mogą stworzyć inną tożsamość przez autohipnozę i uwolnić się od ciężaru emocjonalnego.
Psychoterapia
Uświadomienie problemu pacjentowi (przywoływanie tożsamości w czasie hipnozy);
Wyjaśnienie skąd się wzięły tożsamości, zapewnienie, ze może się ich pozbyć.
Istnienie osobowości wielorakiej jest przedmiotem dyskusji; w wątpliwość jest poddawane zwłaszcza molestowanie seksualne w dzieciństwie.