MIARY JAKOŚCI ODBIORNIKA

1. Czułość użytkowa - najmniejszy poziom sygnału wejściowego, przy którym uzyskuje się na wyjściu odbiornika poziom sygnału niezbędny do jego normalnej pracy, przy dopuszczalnym stosunku sygnał/szum na wyjściu.

Poziom sygnału wejściowego - SEM sygnału w obwodzie anteny ,przy odpowiedniej dla danego odbiornika głębokości i rodzaju modulacji, lub moc dysponowana w obwodzie anteny.

Jeżeli przy maks. wzmocnieniu odbiornika wymagany poziom sygnału na wyjściu jest osiągany dla lepszego (gorszego) niż wymagany S/N, to jego czułość użytkowa ograniczona jest wzmocnieniem (szumami).

2. Czułość graniczna - rozporządzalna moc sygnału wzbudzanego w antenie, przypadająca na 1 [Hz] skutecznej szerokości kanału użytecznego, przy której uzyskuje się na wyjściu odbiornika stosunek mocy sygnału P_S do całkowitej mocy szumów P_SZ równy

jeden.

4 Selektywność odbiornika dla małych odstrojeń . Miary selektywności dla małych odstrojeń.

Selektywność O. R.- to jego zdolność do wydzielenia sygnału pożądanego spośród syg. Niepożądanych i zakłóceń radiotechnicznych które mogą być odebrane przez antenę jednocześnie z syg. Pożądanym.

Miary selektywności dla:

- małych sygnałów (praca liniowa)

- dużych sygnałów ( praca nieliniowa)

- małych odstrojeń

- dużych odstrojeń

przy założeniu że odbiornik pracuje liniowo idealną ch-ką selektywności byłaby prostokątnakrzywa selektywności o szerokim widmie odbieranego sygnału

Charakterystyka taka jest niemożliwa do realizacji. Rzeczywista krzywa przenoszenia może mieć następujący kształt.

Parametry opisujące krzywą w pobliżu częstotliwości f_s są miarami selektywności dla małych odstrojeń (ich reprezentantem jest T_n' dla f_n `) Parametry opisujace z dala od f_s są miarami dużych odstrojeń (T ''_n dla f_n'')

Zamiast krzywej rezonansowej podajemy często wartość tłumienia dla odstrojeń Δf (selektancja)

Selektancja jest uproszczoną liczbową wartością dla krzywej selektancji.

• dla małych odstrojeń podaje się w punkcie odpowiadającym sąsiedniemy kanałowi.

AM - tłumiony jest kanał sąsiedni

FM - tłumiony jest kanał odległy o 300kHz

Inną miarą selektywności jest współczynnik prostokątności p

Najczęściej y₁=3dB , y₂=20dB

Współczynnik prostokątności:

W idealnym przypadku p=1 w rzeczywistym p <1.

Są również wartości y₁=6dB i y₂=40dB.

5 Selektywność odbiornika superheterodynowego dla dużych odstrojeń. Miary selektywn dla dużych odstrojeń.

Dla małych sygnałów i dużych odstrojeń dla odbiornika superheterodynowego wyznaczamy:

• tłumienie sygnałów lustrzanych T_L

• tłumienie syg. o częstotliwości pośredniej T_p

f_L= f_s+2 f_p

Selektancja dla częstotliwości pośrednich

T_p=20logU₀/U_p

Selektancja dla częstotliwości lustrzanych

T_L=20logU₀/U_L

Dla AM Δf=9 kHz f_p=465 kHz

Jednosygnałowa krzywa selektywności możliwa jest do zmierzenia tylko dla AM . dokonujemy jej pomiaru pomijajac działanie ARW.

7. Najistotniejsze zjawiska nieliniowe w odbiorniku radiowym. Ich wpływ na selektywność odbiornika.

Modulacja skrośna - pasożytnicze zmodulowanie sygnału użytecznego silnym sygnałem niepożądanym z poza pasma pożądanego.Za m.s. odpowiada nieliniowość 3 rzędu.

Intermodulacja - pojawienie się w kanale użytecznym sygnałów zakłócających, których harmoniczne sumy lub różnicy mają takie częstotliwości, które wnikają w kanał użyteczny (na skali powstaje stacja, która nie powinna się tam znajdować).

Blokowanie silnym sygnałem zakłócającym - to efekt „zatykania” odbiornika na wskutek detekcji sygnału w.cz. na nieliniowości stopni wejściowych odbiornika.(zmniejszenie głośności lub utrata głośności stacji, zazwyczaj występuje w pobliżu nadajników).

9. Miary wierności odtwarzania opisujące liniową pracę odbiornika

Zniekształcenia liniowe możemy podzielić na :

zniekształcenia tłumieniowe-wywołane nierównomiernym wzmocnieniem w funkcji częstotliwości (z.t.są zauważane przez ucho ludzkie ,gdy moc spadnie o 3 dB) zniekształcenia fazowe-występują z powodu niewłaściwych przesunięć kątów fazowych,które są szczególnie szkodliwe w odbiornikach telewizyjnych.( w torze monofonicznym z.f. można pominąć)

Miarą zniekształceń tłumieniowych są nierównomierności przebiegów charakterystyk wzmocnienia w funkcji częstotliwości ,a miarą zniekształceń fazowych są odchylenia charakterystyk fazowych od przebiegu

prostokątnego.

10. Miary wierności odtwarzania opisujące nieliniową pracę odbiornika

Zniekształcenia nieliniowe polegają na powstawaniu sygnałów o częstotliwościach harmonicznych i kombinowanych. Przy powstaniu tych zniekształceń sygnał na wyjściu danego stopnia w odbiorniku zawiera dodatkowe składowe, których nie było w sygnale wejściowym. Główną przyczyną powstawania zniekształceń nieliniowych są nieliniowe charakterystyki lamp i tranzystorów. Podstawową miarą zniekształceń nieliniowych jest współczynnik zawartości harmonicznych.

9. Promieniowanie odbiornika-następuje przez antenę, uziemienie, kabel sieciowy i przy wysokich częstotliwościach przez większe elementy odbiornika. Promieniowanie jest tym większe im większa jest częstotliwość pracy. Miarą tego promieniowania jest wartość pola wytwarzanego przez odb. W określonej odległości od niego, oraz wartość napięcia mierzonego na zaciskach kabla sieciowego i anteny względem ziemi, pomiar wykonujemy w układzie niesymetrycznym. W odb. superheterodynowych mamy promieniowanie o f. równej częstot. heterodyny i jej harmonicznych jak również o f. pośredniej. Dla każdego odb. określamy poziom max. promieniowania

k

f

B_w

---