Ćwiczenie 1A

POBÓR PRÓBEK ZANIECZYSZCZONEGO POWIETRZA

1. Pobór próbki:

1.1 Zapoznać się ze sposobem poboru próbek zanieczyszczeń powietrza metodą aspiracyjną.

1.2 Napełnić płuczki wodą destylowaną w ilości podanej w tabeli warunków poboru prób.

1.3 Włączyć aspirator i przepuścić przez płuczki zadaną objętość powietrza zanieczyszczonego parami amoniaku z natężeniem podanym w tabeli warunków poboru prób.

2. Wykonanie oznaczenia ilości pochłoniętego amoniaku wg reakcji:

NH₃ + H₂O = NH₄OH

NH₄OH + HCl = NH₄Cl + H₂O

2.1 Pobrać z każdej płuczki podaną (w tabeli warunków poboru prób) objętość roztworu pochłaniającego z zaabsorbowanym amoniakiem do kolby stożkowej (Erlenmeyera), dodać kilka kropel oranżu metylowego i miareczkować poszczególne próbki przy pomocy 0,1 M roztworu HCl. Dla każdej próby miareczkowanie wykonać dwukrotnie.

3. Obliczenia:

- obliczyć liczność pochłoniętego amoniaku w objętości roztworu wziętej do miareczkowania;

- obliczyć całkowitą liczność pochłoniętego amoniaku;

- obliczyć stężenie amoniaku w powietrzu i wynik podać w: mg/m³, % obj, ppm.

WARUNKI POBORU PRÓB

	j.m	PŁUCZKA A	PŁUCZKA B
Q, natężenie przepływu	l/h	30; 40; 50; 60	30; 40; 50; 60
Vg, objętość gazu przepuszczona przez płuczkę	dm3	10; 15; 20	10; 15; 20
Vr, objętość roztworu pochłaniającego w płuczce	cm3	30; 40; 50; 60; 70	30; 40; 50; 60; 70
Vc, objętość cieczy wziętej do miareczkowania	cm3	10; 12; 14; 16; 18; 20	10; 12; 14; 16; 18; 20
Objętość roztworu miareczkującego	cm3	1. 2. śr.	1. 2. śr.

4. Zagadnienia związane z realizacją ćwiczenia:

- dobór metod poboru zanieczyszczeń;

- czynniki wpływające na dokładność poboru prób;

- aparatura do poboru próbek metodą aspiracyjną i izolacyjną;

- metody poboru próbek powietrza zawierającego zanieczyszczenia pyłowe.

Ćwiczenie 1B

OZNACZANIE SO₂ W GAZACH ODLOTOWYCH METODĄ JODOMETRYCZNĄ

1. Zasada oznaczenia:

Oznaczenie SO₂ metodą jodometryczną polega na jego utlenieniu jodem do kwasu siarkowego wg równania:

SO₂ + I₂ + 2H₂O = 2HI + H₂SO₄

Nieprzereagowany nadmiar jodu odmiareczkowuje się przy pomocy mianowanego roztworu

tiosiarczanu sodu wg równania:

2Na₂S₂O₃ + I₂= Na₂S₄O₆ + 2NaI

2. Wykonanie ćwiczenia:

- napełnić płuczkę 10 cm³ roztworu pochłaniającego 0,0125 M I₂;

- płuczkę włączyć w szereg pomiędzy kolbę trójszyjną, w której znajduje się powietrze zawierające SO₂, a pompę;

SO₂ zostało wytworzone zgodnie z reakcją:

H₂SO₄ + Na₂SO₃ = Na₂SO₄ + H₂SO₃

H₂SO₃ → H₂O + SO₂

- przepuścić przez płuczkę zadaną objętość powietrza zanieczyszczonego SO₂;

- zawartość płuczki przenieść ilościowo do kolby stożkowej, płuczkę przepłukać dwukrotnie wodą destylowaną, do kolby dodać kilka kropel stężonego H₂SO₄;

- zawartość kolby miareczkować 0,025 M roztworem Na₂S₂O₃ do zabarwienia słomkowego, następnie dodać kilka kropli roztworu skrobi i miareczkować powoli do odbarwienia się roztworu.

3. Obliczenie stężenia SO₂ w powietrzu:

3.1 Początkowa liczność moli jodu (n₁) w 10 cm³ roztworu pochłaniającego wynosi:

3.2 Liczność tiosiarczanu, który przereagował z nadmiarem jodu (n₂):

3.3 Liczność jodu, który przereagował z SO₂, a zarazem liczność oznaczonego SO₂ (n₃):

n₂/2 to liczność jodu, który nieprzereagował z SO₂

3.4 Stężenie SO₂ w powietrzu podać w g/m³, % obj, ppm.

4. Zagadnienia związane z realizacją ćwiczenia:

- definicje emisji i imisji, dobór metody poboru prób w obu przypadkach;

- charakterystyczne źródła emisji SO₂;

- przemiany SO₂ w atmosferze;

- kwaśne deszcze i mechanizm ich powstawania.

---