SPORT OSÓB NIEPEŁNOSPRAWNYCH
KONSPEKT TRENINGU RZUTU PIŁKĄ LEKARSKĄ NA SIEDZĄCO.
TEMAT: Trening doskonalący technikę rzutu piłką lekarską na siedząco.
PROWADZĄCY: Anna Lis
MIEJSCE ZAJĘĆ: sala gimnastyczna.
PRZYRZĄDY, PRZYBORY: piłki lekarskie, taśma miernicza, wózki inwalidzkie, gwizdek.
CHARAKTERYSTYKA GRUPY: 6 osób w wieku 19-25 lat z paraplegią spowodowaną uszkodzeniem rdzenia kręgowego na poziomie odcinka lędźwiowego kręgosłupa L4 - L5.
CHARAKTERYSTYKA SCHORZENIA: Paraplegia jest schorzeniem neurologicznym, w którym występuje porażenie obu kończyn, najczęściej dolnych w skutek uszkodzenia rdzenia kręgowego na różnych poziomach lub uszkodzenia mózgu. Paraplegię najczęściej stwierdza się w guzach rdzenia, stwardnieniu rozsianym i złamaniu kręgosłupa. Występuje całkowita niemożność wykonania ruchu w skutek braku możliwości przepływu bodźców nerwowych do mięśni.
LEKKOATLETYKA- grupa dyscyplin sportowych, w której skład wchodzą konkurencje biegowe, chód, skoki, rzuty. Lekkoatletyka to jedna z najstarszych i najbardziej popularnych dyscyplin paraolimpijskich.
Lekkoatletyka wśród osób niepełnosprawnych cieszy się największą popularnością. Startują w niej inwalidzi z amputacjami: kończyn górnych i dolnych, paraplegią, innymi uszkodzeniami narządu ruchu, słuchu i wzroku.
Pierwsze oficjalne zawody lekkoatletyczne dla niepełnosprawnych zorganizowano w 1948 roku w ośrodku rehabilitacyjnym w Stoke Mandeville. W 1960 roku podczas I paraolimpiady w Rzymie startowali tylko niepełnosprawni lekkoatleci na wózkach. Później do zawodów dopuszczono zawodników po amputacjach i niewidomych (Toronto), a od 1980 roku osoby z porażeniem mózgowym (Arnhem).
RZUTY
Rzuty to konkurencje lekkoatletyczne, w skład których wchodzą:
pchniecie kulą, rzut dyskiem, rzut oszczepem, rzut maczugą.
Rzuty są to ćwiczenia o charakterze szybkościowo-siłowym. Ćwiczenia te wyrabiają umiejętność rzucania przedmiotem do celu i na konkretnie wyznaczoną odległość.
Można wykonywać je jedno- lub oburącz.
W konkurencjach rzutowych zawodnicy używają sprzętu (kuli, oszczepu, dysku), którego ciężar jest zróżnicowany w zależności od klasy startowej (rodzaj schorzenia.).
RZUT PIŁKĄ LEKARSKĄ
Piłka lekarska - piłka wykonana najczęściej ze skóry syntetycznej. Powszechnie stosowana do rehabilitacji i ćwiczeń ogólnorozwojowych. Masa piłki zależy od jej wielkości i przeznaczenia. Najczęściej spotyka się piłki o masie 1kg, 2kg, 3kg, 5kg i 10kg.
Rzut piłką lekarską osób niepełnosprawnych odbywa się według zasad bardzo podobnych do rzutu piłką lekarską osób pełnosprawnych. Technika wykonywania rzutów zbliżona jest do pozycji wyrzutnej u zawodników pełnosprawnych z oczywistym wyłączeniem pracy kończyn dolnych. Najważniejszą różnicą jest pozycja podczas wykonywania rzutu. Może być to pozycja siedząca na specjalnie ustabilizowanym siedzisku zwanym potocznie koza
(wysokość od podłoża nie może przekroczyć 75 cm). Zapewnia on stabilizację poprzez pewne przymocowanie i swobodę ruchu.
Rzuty piłką lekarską:
- rzut wykonywany zamachem oburącz piłką lekarską zza głowy w przód siedząc przodem do
kierunku rzutu,
- rzut wykonywany zamachem oburącz piłką lekarską znad głowy w tył siedząc tyłem do
kierunku rzutu,
- rzut można również wykonywać pchnięciem bez zamachu, przez szybki wyprost rąk sprzed
klatki piersiowej (rzut oburącz piłką lekarską sprzed klatki piersiowej w przód).
Sposób wykonania rzutu: wykonujący rzut siedzi na skrzyni (siedzisku) i na komendę “gotów” zawodnik podnosi piłkę oburącz i trzyma piłkę przed klatką piersiową. Na komendę "start" zawodnik podnosi piłkę za głowę i wykonuje rzut oburącz zza głowy w przód lub rzut w tył ponad głową bądź wypycha piłkę sprzed klatki piersiowej. Rzut może być poprzedzony 1 lub 2 zamachami przygotowawczymi. Odległość rzutu wyznacza punkt, w którym rzucona piłka osiągnie pierwszy kontakt z podłożem.
Zapis najlepszego wyniku z trzech rzutów mierzonych taśmą w linii prostej do ostatniego śladu pozostawionego przez piłkę do wewnętrznej krawędzi linii wyrzutu. Zalicza się najlepszy wynik.
W przypadku osiągnięcia przez zawodników jednakowej długości rzutów decyduje długość następnego rzutu.
INNE RZUTY LEKKOATLETYCZNE:
- PCHNIĘCIE KULĄ - konkurencja lekkoatletyczna, polegająca na wypchnięciu metalowej kuli jednorącz. Kobiety pchają kulą ważącą 4 kg, mężczyźni kulą ważącą 7,26 kg. Kula przed wypchnięciem musi mieć kontakt z szyją zawodnika. Ponadto kula musi paść w obszar wycinka koła o kącie 40°.
Odległość mierzy się taśmą przechodzącą przez środek koła i ślad kuli, od wewnętrznej krawędzi progu do najbliższej krawędzi śladu. Pchnięcie kulą jest w programie olimpijskich od pierwszych nowożytnych igrzysk olimpijskich w 1896roku.
- RZUT OSZCZEPEM - konkurencja sportowa wchodząca w skład lekkoatletyki i wywodząca się ze starożytności. Należy do konkurencji technicznych.
Zawodnik wyrzuca oszczep, który jest wykonany z metalu, ze stalowym grotem i osznurowanym uchwytem, z przesuniętym do przodu środkiem ciężkości. Jego długość wynosi 220-230cm, masa 600g dla kobiet, zaś dla mężczyzn długość 260-270cm, natomiast masa 800g. Pole rzutu (tzw. promień) stanowi wycinek koła o kącie rozwarcia ok. 29° (wyznaczony na środku murawy). Zwycięzcą konkursu rzutu oszczepem zostaje zawodnik, który wykonał najdalszy rzut. Podczas wykonywania rzutu oszczep należy trzymać za osznurowania. Próba zostaje uznana za ważną, jeśli oszczep wyląduje w polu rzutów i zostawi ślad od wbicia w miejscu wylądowania. Od 1908 roku w programie igrzysk olimpijskich.
- RZUT DYSKIEM - jedna z technicznych konkurencji lekkoatletycznych polegająca na wyrzuceniu siłą ramienia jednorącz dysku, na jak największą odległość. Dysk to drewniany krążek okuty metalowym pierścieniem, masa 2 kg, średnica 22 cm- dla mężczyzn, dysk dla kobiet ma średnicę18cm i waży 1kg. Aby rzut był ważny dysk musi upaść w wycinku koła o kącie 40°.
Pomiar rzutu odbywa się za pomocą taśmy, która przechodzi przez środek koła i ślad dysku.
W programie olimpijskim od pierwszych nowożytnych igrzysk w 1896 roku.
- RZUT MACZUGĄ- jest charakterystyczną konkurencją uprawiana przez osoby poruszające się na wózku z najcięższym uszkodzeniem narządu ruchu. Maczuga układana jest pomiędzy palcami dłoni osoby z ograniczoną możliwością chwytu. W tych rzutach sprzęt jest lżejszy lub specjalnie przystosowany, np. maczuga dla osób z uszkodzeniem rdzenia kręgowego w odcinku szyjnym. Konkurencja ta ze względu na wagę sprzętu zastępuje rzut oszczepem.
ZALECENIA:
Czas trwania treningu ok. 40 min.,
Trening powinien odbywać się 2 razy w tygodniu,
Ćwiczących obowiązuje strój sportowy niekrępujący ruchów,
Podczas treningu zabronione jest rzucie gumy,
Jeśli uczestnik treningu źle się poczuje powinien to zgłosić prowadzącemu trening,
Tempo treningu oraz liczba powtórzeń powinna być dostosowana do możliwości grupy.
CEL TRENINGU:
Integracja z otoczeniem,
Rehabilitacja,
Doskonalenie posiadanych umiejętności rzutowych,
Utrzymanie i podniesienie poziomu ogólnej sprawności,
Doskonalenie koordynacji wzrokowo- ruchowej,
Kształtowanie sylwetki i osobowości.
PRZECIWWSKAZANIA:
Złe samopoczucie,
Ćwiczenie w stanie ogólnego osłabienia organizmu,
Choroby przebiegające z wysoką gorączką, infekcje,
Ciężkie choroby serca i układu krwionośnego,
Skłonność do nadciśnienia tętniczego z tendencją do jego skoków,
Wczesne stany pourazowe i pooperacyjne.