PROGRAM AUTORSKI

„ Z MUZYKA ZA PAN BRAT ”

Opracowała : mgr Alicja Bielak

Nauczyciel Zespołu Szkół Gminy Kościan, Przedszkole i Szkoła Podstawowa

w Starych Oborzyskach

Motto :

„ GDZIE SŁYSZYSZ ŚPIEW TAM WEJDŹ

TAM DOBRE SERCA LUDZIE MAJĄ

ŹLI LUDZIE WIERZAJ MI

CI NIGDY NIE ŚPIEWAJĄ ”

Stare Oborzyska 2009

2

SPIS TREŚCI

1. „Najważniejsze jest dziecko”- wstęp.................................................. 3

2. Charakterystyka programu................................................................. 5

3. Cel główny programu i cel pośredni................................................... 6

4. Proponowane formy realizacji programu.......................................... 8

5. Procedury osiągania celów................................................................. 10

6. Przewidywane osiągnięcia dzieci....................................................... 12

7. Ocena osiągnięć dzieci........................................................................ 13

8. Warunki realizacji programu........................................................... 14

3

NAJWAŻNIEJSZE JEST DZIECKO !

Nasze dzieci otoczone różnymi „ kosmicznymi ” dźwiękami, muzyką głośną,

agresywną, łakną prostej, ładnej melodii, którą mogłyby zaśpiewać.

Okres przedszkolny jest szczególnie ważny dla rozwoju muzykalności, bowiem

wtedy kształtuje się wrażliwość i zdolności muzyczne. To właśnie w tym okresie

dziecko powinno być otoczone muzyką dostosowaną do jego możliwości percepcyjnych

i odtwórczych .

Muzyka jest ważnym czynnikiem wpływającym na rozwój dziecka. Przeżycia

związane z odbiorem muzyki mają duży wpływ na rozwój emocjonalny i estetyczny.

Dziecko nosi w sobie muzykę spontaniczną, może ono przekazać otoczeniu bogate

pokłady emocji przez śpiew, który jest najbliższą mu formą ekspresji muzycznej.

Ja sama bardzo lubię muzykę i śpiew. Muzyka towarzyszy mi w każdej chwili

życia. Rozwijając swoje zainteresowania muzyczne chodzę na różne koncerty,

kolekcjonuję płyty i kasety z różnorodną muzyką, śpiewam w chórze „Kantata”.

Śpiewanie daje mi ogromną radość , którą przekazuję innym ludziom, a w szczególności

dzieciom , z którymi pracuję.

Jeżeli pomożemy dziecku rozwinąć muzykę, która jest w nim, uczynimy je istotą,

nie tylko lepszą i szlachetniejszą, lecz również bardziej szczęśliwą.

Podstawowym warunkiem odnoszenia sukcesów w życiu jest stworzenie dzieciom

szansy wykazania się osiągnięciami w różnych dziedzinach działania.

Realizując program „Muzyka łagodzi obyczaje” podejmę działania mające na celu

pedagogizację Rodziców i uświadomienie im jaką ogromną radość daje muzyka

dzieciom i innym i jak bardzo wpływa na nasze życie.

Ważnym czynnikiem warunkującym ten program jest możliwość reprezentowania

naszego przedszkola na forum miejskim, umożliwienie spotykania się z dziećmi z

innych placówek, branie udziału w różnorodnych konkursach i przeglądach

organizowanych na terenie naszego miasta.

4

Wybrałam tę sferę działalności dziecka ponieważ mogę wiele zaoferować

dzieciom ze swojej strony, a jednocześnie poprzez odpowiedni dobór repertuaru oraz

form muzycznych, stworzyć dziecku warunki do wszechstronnego rozwoju w

atmosferze radości, zaufania oraz zadowolenia z wykonywanych zadań.

5

CHARAKTERYSTYKA PROGRAMU

Program „Muzyka łagodzi obyczaje” został stworzony z myślą o dzieciach w

wieku przedszkolnym. Podstawowe formy wychowania muzycznego w przedszkolu

to słuchanie i śpiewanie piosenek, zabawy rytmiczne i ruchowe, zabawy ze śpiewem,

gra na instrumencie. Jednak muzyka towarzyszy nam przez cały dzień pobytu

dziecka w przedszkolu. Założenia programu stwarzają możliwość rozwijania

zdolności i wrażliwości dzieci, podniesienie poziomu kultury śpiewaczej, aktywny

udział w życiu kulturalnym przedszkola i środowiska, zapoznanie dzieci z literaturą

muzyczną i dziedzictwem narodowym w sferze muzyki. Bardzo ważną cechą tego

programu jest to, że wspomaga on proces wychowania dzieci w przedszkolu.

Program mój oparłam na założeniu, że wysiłek podejmowany w ramach pracy

wychowawczo-dydaktycznej w przedszkolu przyniesie efekty, jeżeli:

• Treści, zakres i metody pracy uwzględniać będą oczekiwania dzieci, będą

dostosowane do ich potrzeb i zainteresowań oraz możliwości.

• Działania realizowane będą wspólnie z innymi nauczycielami, dyrekcją,

rodzicami i innymi osobami ze środowiska lokalnego

• Nastąpi integracja działań we wszystkich sferach pracy wychowawczodydaktycznej.

6

CEL GŁÓWNY

W wyniku realizacji programu dziecko powinno być otwarte na drugiego

człowieka. Samodzielnie dokonywać wyboru zachowań właściwych. Spontanicznie

reagować na muzykę i dzielić się muzyką z innymi ludźmi.

Cel ten może być osiągnięty przez:

• Dostarczanie dzieciom radości płynącej z kontaktu z muzyką.

• Integrowanie grupy przedszkolnej.

• Rozwijanie indywidualnych zdolności dziecka.

• Rozwijanie zainteresowań dziecka.

• Inspirowanie dzieci do wykazywania inicjatywy, aktywności, samodzielności.

• Wyrabianie pozytywnych cech charakteru.

• Stworzenie dzieciom warunków do spontanicznego reagowania na muzykę.

• Uaktywnienie jednostek biernych i nieśmiałych.

• Stwarzanie dzieciom warunków do realizowania potrzeby ruchu, zabawy i

kontaktu ze sztuką.

• Umożliwienie dzieciom emocjonalnego przeżywania muzyki.

• Zrozumienie przez dziecko, że jest „instrumentem” odtwarzającym rytm i

melodię.

• Rozwijanie aparatu oddechowego, słuchowego i głosowego.

• Poprawianie koordynacji ruchowej.

• Wzbogacanie słownictwa, poprawianie wymowy.

• Poszerzanie zakresu wiadomości o świecie, ludziach, przyrodzie itp.

• Rozwijanie twórczych dyspozycji w dziedzinie muzyki.

• Integrowanie sfery muzycznej z innymi sferami edukacji przedszkolnej.

• Przybliżenie dzieciom twórczości i krótkich rysów polskich kompozytorów.

7

• Przybliżenie dzieciom polskich pieśni narodowych.

• Ośmielenie dzieci do występów nie tylko na terenie przedszkola, ale i w

środowisku.

• Stwarzanie okazji do tworzenia muzyki, instrumentów muzycznych

niemelodycznych, ruchu do słyszanego akompaniamentu, itp.

• Wyrabianie wyobraźni dzieci.

• Rozwijanie umiejętności praktycznych : śpiew, gra na instrumentach, aktywność

ruchowa, tworzenie i słuchanie muzyki, prezentowanie swoich umiejętności w

czasie uroczystości, koncertów, przedstawień, konkursów.

CEL POŚREDNI

W wyniku realizacji programu Rodzice będą z dziećmi nieść dobro innym, a

Przedszkole „BAJKA” podniesie swój prestiż w środowisku.

Cel ten może być osiągnięty przez:

• Pedagogizacja Rodziców podczas zajęć otwartych, uroczystości, pogadanek.

• Stwarzanie okazji do wspólnego z dziećmi muzykowania.

• Wspólne z Rodzicami organizowanie koncertów na rzecz innych.

• Zachęcanie do wspólnego śpiewania w domu.

• Wzmacnianie więzi dziecka z rodzicem podczas wspólnych zabaw przy muzyce.

• Nawiązywanie kontaktów z absolwentami przedszkola.

• Nawiązywanie kontaktów z innymi placówkami kulturalno-oświatowymi

• Aktywny udział w konkursach. przeglądach i koncertach organizowanych na

terenie miasta.

• Organizowanie imprez muzycznych dla środowiska

8

PROPONOWANE FORMY REALIZACJI PROGRAMU

Lp.

Formy

Uwagi

1. Przygotowanie wykazu haseł programowych dla wszystkich grup

wiekowych ze wszystkich obszarów edukacji w ramach integracji

treści programowych.

2. Prowadzenie zajęć otwartych dla Rodziców z wychowania

muzycznego.

3. Zagospodarowanie w sali kącika muzycznego, z wykorzystaniem

instrumentów wykonanych przez dzieci i Rodziców.

4. Wychodzenie z koncertami okolicznościowymi do różnych placówek

kulturalno-oświatowych : Dom Pomocy Społecznej, Ponadlokalny

Ośrodek Rehabilitacyjno- Edukacyjny, Biblioteka Publiczna, Szkoła

Podstawowa, itp.

5. Zapraszanie zespołów muzycznych na koncerty do przedszkola w

ramach uroczystości i koncertów.

6. Zapoznawanie dzieci na zajęciach z polskimi kompozytorami i ich

najbardziej znanymi utworami: Chopin, Moniuszko, itp.

7. Zapoznawanie dzieci z polską muzyką narodową i Hymnem

Państwowym.

8. Zapoznawanie w trakcie zajęć z instrumentami muzycznymi nie

zawsze dostępnymi dziecku: akordeon, saksofon, gitara, trąbka, itp.

9. Tworzenie podczas zajęć instrumentów niemelodycznych z materiałów

odpadowych.

10. Prowadzenie zajęć koleżeńskich z zakresu wychowania muzycznego.

11. Gromadzenie literatury dotyczącej wychowania muzycznego oraz kaset

i płyt z piosenkami przedszkolnymi.

9

12. Prowadzenie zajęć aktywizujących wyrażanie muzyki w formie

plastycznej i organizowanie wystaw tych prac.

13. Integrowanie wszystkich zabaw i zajęć w przedszkolu z muzyką.

14. Zmierzenie poziomu wiedzy z wychowania muzycznego za pomocą

arkusza.

15. Organizowanie koncertów charytatywnych, np. : Wielkiej Orkiestry

Świątecznej Pomocy.

16. Angażowanie absolwentów do włączania się w organizację imprez

muzycznych i koncertów okolicznościowych.

17. Udział w konkursach piosenki organizowanych przez inne placówki

kulturalno-oświatowe.

18. Udział w innych formach spotkań muzycznych organizowanych przez

środowisko.

19. Udział w lekcji muzyki w klasie I w Szkole Podstawowej Nr 3

20. Organizowanie uroczystości wewnątrz przedszkolnych dla dzieci i z

udziałem Rodziców: Urodziny dzieci, Dzień Chłopca, Dzień

Dziewczynek, Dzień Babci i Dziadka, Dzień Matki i Ojca, Wigilia w

przedszkolu, itp.

21. Organizowanie uroczystości dla środowiska lokalnego : Urodziny

„BAJKI”.

22. Wykonywanie dekoracji, plakatów, zaproszeń, transparentów, na

koncerty i uroczystości organizowane w przedszkolu.

23. Organizowanie Balu Karnawałowego dla dzieci i Rodziców.

24. Przygotowanie dzieci do podjęcia nauki w Szkole Muzycznej

25. Przygotowanie wykazu literatury obejmującego zakresem treści

wychowania muzycznego.

10

PROCEDURY OSIĄGANIA CELÓW

Każde dziecko ma naturalną potrzebę obcowania z muzyką. My dorośli jesteśmy

od tego, żeby wskazać mu do niej drogę. Należy pamiętać o tym, że dziecko ma

ograniczoną percepcję i jest bardzo ruchliwe. Należy tak organizować zabawy i

zajęcia, żeby muzyka wprowadziła dzieci w nastrój, wyciszyła je, zainteresowała.

Nie możemy podchodzić do dziecka zbyt rygorystycznie, żeby nie zagłuszać muzyki

tkwiącej w dziecku. Z drugiej strony, nie możemy pozostawiać pełnej swobody, gdyż

trudno nam będzie zrealizować postawione cele.

Bardzo ważne jest, żeby dziecko odczuło potrzebę realizowania zadań

postawionych przez nauczyciela. Powinno znać cel przyświecający zadaniu i

rozumieć go. Dziecko powinno odczuć, że może współdecydować o sposobach

prezentacji, wyborze repertuaru, strojów, rekwizytów. Może mieć możliwość decyzji

komu przedstawi swoje umiejętności. Jest to bardzo ważne, gdyż podnosi

zaangażowanie dziecka i jego samoocenę.

Piosenki, które dziecko poznaje, powinny być miłe dla ucha, dostosowane do

możliwości percepcyjnych dziecka, wyzwalające pozytywne emocje, ale przede

wszystkim mieć wartości wychowawcze.

Do słuchania muzyki powinny być dobrane utwory krótkie, charakterystyczne,

ilustrujące określone zagadnienia. Komentarz do słuchanego utworu powinien być

krótki i dotyczyć tylko konkretów.

Gra na instrumentach nie powinna się ograniczać do instrumentów perkusyjnych

dostępnych dzieciom w przedszkolu. Dziecko powinno tworzyć muzykę całym

swoim ciałem oraz za pomocą przedmiotów, które zainspirują dziecko. Nie wolno

ograniczać dziecka, ani lekceważyć jego pomysłów. Spontaniczna aktywność

twórcza pobudza wyobraźnię, wycisza dziecko nadpobudliwe lub pozwala na

wyzwalanie energii tkwiącej w dziecku.

W czasie zabaw rytmicznych i ruchowych dziecko powinno mieć zawsze

okazję do swobodnych interpretacji ruchowych i improwizacji tanecznych.

11

Przygotowując dziecko do występów publicznych powinniśmy uświadomić je, że

ma prawo do błędów, do zapominania. Dziecko powinno wiedzieć, że nawet jeśli się

pomyli to i tak sprawi wszystkim radość swoim występem. Dziecko powinno poczuć

dumę z możliwości zaprezentowania się na forum grupy przy rodzicach, na forum

przedszkola przy innych grupach i na forum miasta dla środowiska. Jest bardzo

ważne, żeby dziecko poczuło się członkiem zbiorowości przedszkolnej i pragnęło

pokazać się w jak najlepszym świetle (ma to być pragnienie dziecka nie nauczyciela).

Powinniśmy tak pokierować dziećmi, żeby odczuły każdy występ jako gratyfikację

dla grupy.

Nie każde dziecko obdarzone jest talentem muzycznym. Nie możemy zniechęcać

takiego dziecka, ale angażować go w takie formy muzyczne, które pozwolą mu na

aktywne uczestniczenie w pracach grupy. Aktywność ta pozwoli dziecku uwierzyć

we własne siły i zdolności i wzmocni jego samoocenę.

Świadomy roli wzorca nauczyciel, powinien sam świecić przykładem, angażując

się w działalność muzyczną w najbliższym środowisku. Powinien także umożliwiać

dzieciom spotkania z różnymi gatunkami muzyki oraz jej wykonawcami.

Prezentować instrumenty niedostępne bezpośredniej obserwacji, poprzez zapraszanie

muzyków, zespołów, wyjścia do pracowni muzycznych.

Organizując koncerty na rzecz innych, dzieci powinny być zapoznane z celem jaki

nam przyświeca, wyrazić zadowolenie z możliwości zrobienia dobrego uczynku i

zaakceptować te działania.

Na koniec chciałabym zwrócić uwagę , że muzyka powinna towarzyszyć dziecku

w każdej chwili. Jest to szczególnie ważne w tych czasach, kiedy tylko przedszkole

uczy dzieci śpiewać i bawić się przy muzyce. Gdy dziecko idzie do szkoły, kontakt z

muzyką zmniejsza się w zastraszającym tempie. Dlatego widzę ogromną rolę

przedszkola w wychowaniu dzieci mających potrzebę poczucia piękna, potrzebę

obcowania ze sztuką na co dzień, tworzących piękno swoim zachowaniem.

12

PRZEWIDYWANE OSIĄGNIĘCIA DZIECI

Dziecko siedmioletnie opuszczające przedszkole powinno mieć opanowane

następujące umiejętności i wiadomości:

• Umiejętność wykazywania inicjatywy, aktywności, samodzielności.

• Wyrobione pozytywne cechy charakteru: poszanowanie wolności innych,

rozwiązywanie sporów na drodze rozmów, umiejętność poświęcania własnych

korzyści dla dobra innych, udzielanie pomocy tym, którzy tego potrzebują.

• Umiejętność spontanicznego reagowania na muzykę.

• Umiejętność aktywnego i śmiałego uczestnictwa w działaniach grupy.

• Umiejętność emocjonalnego przeżywania muzyki.

• Rozwinięty aparat oddechowy, słuchowy i głosowy.

• Umiejętność koordynacji ruchowej.

• Wzbogacone słownictwo, poprawna wymowa.

• Szeroki zakres wiadomości o świecie, ludziach, przyrodzie itp.

• Rozwinięte twórcze dyspozycje w dziedzinie muzyki.

• Zna twórczość polskich kompozytorów.

• Zna polskie pieśni narodowe i ludowe.

• Umiejętność przezwyciężenia obaw związanych z publicznymi występami.

• Umiejętność tworzenia muzyki, instrumentów muzycznych niemelodycznych,

ruchu do słyszanego akompaniamentu, itp.

• Rozwinięte umiejętności praktyczne : śpiew, gra na instrumentach, aktywność

ruchowa, tworzenie i słuchanie muzyki, prezentowanie swoich umiejętności w

czasie uroczystości, koncertów, przedstawień, konkursów.

• Umiejętność odbioru i rozumienia wartościowej muzyki.

13

OCENA OSIĄGNIĘĆ DZIECI

Praca z dziećmi w wieku przedszkolnym jest dosyć specyficzna, ze względu na

ocenę osiągnięć. Wymaga ona ciągłej obserwacji i oceny ze strony nauczyciela.

Oceniane są osiągnięcia dziecka i całej grupy. Można wykonać badanie stopnia zdobytej

wiedzy poprzez arkusz wypełniony przez rodziców na zajęciu z wychowania

muzycznego. Oceniając poszczególne dzieci należy pamiętać, żeby podkreślić zasługi

zdolnych dzieci, ale nie pomniejszać pozostałych, żeby nie zniechęcać ich, ale

zdopingować do jeszcze większego angażowania się w przygotowania programów

artystycznych.

Każdy dobry uczynek, wyciągnięcie pomocnej ręki do potrzebujących, dzielenie się

dziecięcą radością z innymi ludźmi wskazuje, że dzieci poprzez obcowanie z muzyką

stali się lepsi i bardziej współczujący w stosunku do wszystkich ludzi.

Świetną okazją do oceny pracy grupy są zajęcia otwarte dla rodziców oraz występy

przed szeroką publicznością, zarówno przedszkolną, jak i w środowisku. Stanowi to dla

dzieci ogromne wyróżnienie, szczególnie gdy występują one w szczytnym celu.

Najwspanialszą oceną jednak dla każdego dziecka jest udział w różnorodnych

konkursach i przeglądach. Jeśli grupa odnosi sukces to jest to wysoka ocena nie tylko

dla dzieci, ale także dla nauczyciela.

Każdy artykuł w prasie lokalnej, daje dzieciom ogromną satysfakcję i pobudza ich do

jeszcze bardziej wytężonej pracy.

14

WARUNKI REALIZACJI PROGRAMU

Program przeznaczony jest do realizacji z dziećmi w wieku przedszkolnym.

Program powinni realizować nauczyciele z przygotowaniem pedagogicznym przy

współpracy z rytmiczką. Nauczyciel powinien odznaczać się dużą wrażliwością

estetyczną, szczególnie zaś kochać muzykę i mieć konkretne umiejętności wokalne.

Program powinien być realizowany w ciągu całego pobytu dziecka w przedszkolu i

włączany do każdego typu zajęć i zabaw proponowanych do realizacji w przedszkolu:

- Zabawy dowolne

- Ćwiczenia poranne

- Czynności higieniczne w łazience

- Inspirowanie zajęć umysłowych, plastycznych, przerwy międzyzajęciowe,

zakończenie zajęć.

- Zajęcia muzyczne, rytmika

- Ćwiczenia gimnastyczne

- Spacery i wycieczki

- Uroczystości

- Odpoczynek poobiedni

Przedszkole powinno być wyposażone w odpowiedni sprzęt: instrumenty,

magnetofon, odtwarzacz płyt kompaktowych, kasety magnetofonowe, płyty

kompaktowe, literaturę muzyczną, środki audio-wizualne, itp.

Nauczyciel powinien śledzić wydarzenia w środowisku lokalnym i aktywnie włączać

się w organizowanie imprez, koncertów, występów z udziałem dzieci.

---