Papiery dekoracyjne

Istnieje kilka rodzajów papierów, które można wykorzystać do dekoracji przedmiotów w decoupage'u. Najczęściej spotykane i używane to motywy z serwetek papierowych, serwetek  z  papieru ryżowego,  papieru klasyczny do decoupage, papieru velo.

Serwetka paierowa trójwarstwowa (jak do dekoracji stołu) doskonale nadaje się do wycinania, można ją także wykorzystać w całości. Wybrany motyw można dokładnie wyciąć nożyczkami lub wydrzeć. Większość serwetek jest trójwarstwowa, ponieważ w decoupage używamy tylko wierzchniej, zadrukowanej warstwy, przed naklejeniem serwetki należy oderwać od wyciętego (wydartego) motywu dwie spodnie warstwy. Przyklejanie serwetki wymaga trochę wprawy,  ponieważ jest to materiał bardzo cienki i delikatny należy uważać by go nie porwać. Ważnym czynnikiem przy decoupage'u z serwetek jest konieczność zastosowania jasnego tła. Serwetka jest na tyle cienka, że prześwituje przez nią podłoże, jeśli więc kolory podkładu będą zbyt intensywne motyw z serwetki nie będzie wystarczająco widoczny, kolory motywu nie  oddadzą swego uroku, a nawet moga stać się niwidoczne.
Serwetki z papieru ryżowego są tak samo cienkie jak serwetki tradycyjne. Ich wytrzymałość jest jednak większa ponieważ zawierają one włókna ryżowe. Łatwo się je przykleja. Nadają się do dekorowania dużych powierzchni, ponieważ nie marszczą się i nie rwą. Występują w wielu ciekawych wzorach, zwłaszcza w ofercie włoskiej firmy Decomania.
Papier klasyczny do decoupage - wzornictwo tego materiału jest bardzo bogate. Papier jest łatwy naklejania i wycinania. Problemem może być jedynie jego ciężka do ukrycia grubość. Aby zamaskować brzeg motywu należy dekorowany przedmiot lakierować nawet około 20 razy. Jest to dość pracochłonne, ale efekty pracy niesamowite. Przed przyklejaniem papier należy namoczyć na kilka minut w zimnej wodzie a następnie  osuszyć go między dwiema warstwami papierowego ręcznika. Zabieg ten wykonuje się w celu zmiekczenia włókien, papier staje się bardziej miekki i elastyczny, łatwiejszy do przyklejenia.
Papier velo jest cieńszy od papieru klasycznego, ale równie jak on mocny. Barwy papieru velo są słumione i delikatne, powierzchnia jego satynowana. Papier Velo podobnie jak klasyczny występuje w bardzo dużej gamie wzorów.

 Wycinanie

Wycinanie jest moim zdaniem najbardziej pracochłonną czynnością w dekorowaniu techniką decoupage. Warto jednak poświęcić tutaj więcej czasu i dokładnie wyciąć potrzebne nam motywy, będą one wówczas bardziej przypominały namalowane. Do wyciania serwetek napewno potrzebne są nożyczki z krotkimi cienkimi ostrzami. Większość serwetek ma 3 warstwy i lepiej wycina się, kiedy sa one razem-serwetka jest wówczas mocniejsza, sztywniejsza. Ponieważ jednak do naklejania używamy jedynie wierzchniej, zadrukowanej warstwy nie przejmujcie się kiedy przy wycinaniu serwetka się rozdziela. Jeśli oddzielajace się warstwy przeszkadzają wam, spokojnie możecie je odłożyć. Do wyciannia motywów papierowych bardzo pomocny jest nożyk z obrotowym ostrzem. Przydatny jest on szczególnie do wycinania drobnych elementów wewnątrz motywu, trudno dostępnych dla nożyczek. Należy pamiętać, aby ostrze nożyka było zawsze bardzo ostre, inaczej poszarpie nam ono papier. W trakcie wycinania warto co jakiś czas odcinać i odkładać niepotrzebne fragmenty materiału (papieru bądź serwetki).  Wycinanie przy pomocy nozyka należy wyćwiczyć poniewaz nie jest to całkiem proste zadanie. Szybko przekonacie się jdnak, że jest ono bardzo przydatne a czasami wręcz nieodzowne podczas wycinania niektórych skomplikowanych motywów. Pamiętajmy że drobne elementy motywów, np. kończyny owadów, często łatwiej jest domalować cieniutkim pędzelkiem po przyklejeniu motywu niż wycinać. Do malowania tych drobnych detali bardzo przydają się pędzle stożkowe.

Dla wszystkich, którzy chcą uniknąć choć w części wycinania polecam nadpalanie brzegów. Dzięki temu uzyskamy dodatkowy dekoracyjny efekt. W trakcie nadpalania wycięty (mniej więcej) motyw trzymamy nad zapaloną świecą , a gdy tylko papier się zapali musimy natychmiast ogień zdmuchnąć, by nie dopuścić do spalenia motywu. Po strzpnięciu spalonego papieru pozostaną nam nieregularne, bardzo ładnie podkreślone brzegi.

Gruntowanie i malowanie

 Przed przystąpieniem do malowania dekorowany przedmiot warto zagruntować podkładem. Podkład zwiększa nam przyczepność farby i ułatwia jej rozprowadzanie po powierzchni dekorowanego przedmiotu, ponadto wyrównuje drobne nierówności powierzchni. Jednym z podkładów do decoupage dostępnych na naszym rynku jest np. Primer włoskiej firmy Stamperia.

 W technice serwetkowej wykorzystuje się  farby akrylowe. Są to farby wodorozcieńczalne, szybko wysychają i są łatwe do nakładania. Nadają się do każdego rodzaju powierzchni, mają doskonałe właściwości kryjące, można je ze sobą mieszać tworząc kolory pochodne. Do malowania podkładu - tła dekorowanego przedmiotu z czystym sumieniem polecam wszystkim emalię akrylową firmy Dulux. Farba świetnie sie rozprowadza i jest bardzo wydajna. Występuje w szerokiej gamie kolorów, jednak ja polecam wszelkie odcienie ecri, np. pastelowa orchidea, niebiańskie słońce.... uważam że te kolory bardzo ładnie komponują się z praktycznie każdym motywem. Ponadto używając takich barw zachowamy zasadę stosowania jasnego tła pod motywy serwetkowe. W decoupage'u można również używać farb hobbystycznych, farb do drewna i metalu  dostępnych w każdym większym sklepie, bejc i lakierobejc. Farby hobbystyczne w małych tubkach z pewnością niezbędne są przy cieniowaniu. Do malowania potrzebny jest płaski, miękki pędzel najlepiej z włosiem syntetycznym, nylonowym. Pędzel taki nie pozostawia nieprzyjemnych dla oka smug i zgrubień. Można nim nakładać farby oraz klej i lakier.  Rozmiar pędzla dobieramy w zależności od wielkości dekorowanego przedmiotu i wymiarów wyciętego motywu. Przy malowaniu dużych powierzchni można użyć wałka do farb akrylowych. Dekorując metodą serwetkową (decoupage) bardzo przydatne są również pędzle gąbkowe. Są to tamponiki z gąbki zakończone drewnianym trzonkiem. Występują w 3 rozmiarach. Służą do malowania podłoża, nakładania porporiny i cieniowania. Jeśli nie wiemy, czy decoupage stanie sie naszą pasją lub chcemy ograniczyć wydatki na zakup pierwszych materiałów, zamiast profesjonalnych pędzli gąbkowych możemy uzyć zwykłej gąbki - czyścika kuchennego, pociętej na małe kawałki. Należy tu jedynie zwrócić uwagę na perforację gąbki, jeżeli będzie ona zbyt duża w trakcie malowania będą nam sie tworzyły bąbelki powietrza, co po wyschnięciu nie wygląda efektownie.

Przyklejanie motywów

Do naklejania motywów używa się przede wszystkim specjalnych klejów, np.  firmy Stamperia,  Nerchau, Rayher. Można też użyć białka jajka kurzego lub rozcieńczonego w odpowiednich proporcjach wikolu. Naklejanie dekoracji rozpoczynamy po dokładnym wyschnięciu farby na powierzchni zdobionego przedmiotu. Wybrany motyw z serwetki przykładamy w upatrzonym miejscu na dekorowanym przedmiocie i pokrywamy go obficie specjalnym klejem. Przy pomocy płaskiego miękkiego pędzelka rozprowadzamy klej od środa ku brzegom motywu, wygładzając przy tym ewentualne zmarsczki. Należy to robić delikatnie i uważać aby serwetka , która pod wpływem wilgoci będzie się lekko naciągać, nie porawała się. W razie potrzeby przyklejony motyw można jeszcze wygładzić palcem. Należy jednak pamiętać, aby palec namoczyć wcześniej w kleju, bo w przeciwnym razie serwetka będzie się do niego kleić.
Naklejając motywy z papieru  postępujemy trochę inaczej. Wycięty motyw należy przed przyklejeniem namoczyć na kilka minut w zimnej wodzie, by w ten sposób zmiękczyć jego włókna. Następnie motyw należy osuszyć między dwiema warstwami  papierowego ręcznika . Motyw smarujemy klejem po wewnętrznej stonie i przyklejamy w wybranym miejscu.  Po wygładzeniu dekorację pokrywamy  (zabezpieczamy) klejem także po zewnętrznej stronie. zaletą papieru jest fakt że można go przyklejać także na bardzo ciemnym tle.
Papier ryżowy (serwetki ryżowe) można przyklejać tak jak serwetki tradycyjne lub posmarować dekorowany przedmiot w wybranym miejscu klejem,  przyłożyć serwetkę i przesuwając się od środka ku brzegom motywu dokleić dekorację do przedmiotu.
Przyklejonym motywom należy dać trochę czasu na wyschnięcie. Plamy od kleju wokół  motywu znikną przy lakierowaniu.

Poniżej przedstawiam krótkie opisy przykładowych klei do decoupage
KLEJE-COLLA DECOUPAGE
Jest to klej winylowy, już rozcieńczony w odpowiednich proporcjach, gotowy do użycia. Stosujemy go do wykonywania dekoracji techniką decoupage na przedmiotach. Klej jest biały, a po wyschnięciu staje się przeźroczysty. Służy do przyklejania motywów wyciętych z papieru do decoupage'u na wybrane powierzchnie, tworzy również warstwę ochronną.
COLLA VELO
Klej przeznaczony jest do naklejania delikatnych materiałów, jak suche kwiaty, serwetki, serwetki z papieru ryżowego i papier decoupage velo. Jest lekki i przeźroczysty. Nadaje się do każdej powierzchni: drewno, papier, plastik, ceramika, metal.

COLLA VINILICA

Jest to mocny klej winylowy nadający się do drewna, żywicy, MDF-u, tektury, kartonów i tkanin. Bardzo przydatny kiedy  dekorowany przedmiot chcemy ozdobić np. tasiemkami. Roycieńczony lekko woda nadaje się tez do naklejania serwetek.

KLEJ RENESANS

 Klej na bazie wody doskonały do decoupage.
Bezbarwny, przeźroczysty, nadaje się do przyklejania papieru do kazdej powierzchni.
Klej daje możliwość pozycjonowania przyklejanego elementu w ciagu kilku sekund od przyklejenia, potem wysycha i staje się bardzo wytrzymały.
Przy decoupage serwetkowym klej należy rozcieńczyć z wodą w proporcji 1:1.

Lakierowanie

Po upewnieniu się, że dekorowany przedmiot jest suchy możemy przystąpić do lakierowania. Dzięki temu powierzchnia będzie zabezpieczona przed wilgocią i otarciami. Warto pamiętać, że lepiej zastosować większą ilość cienkich warstw lakieru, niż mniejszą grubych.

Lakier nakładać należy pędzelkiem nie gubiącym włosia, lekko pociągając po powierzchni przedmiotu, zaczynając od jego środka, tworząc cienką i równą powłokę. W zależności od żądanego efektu używamy lakieru matowego, błyszczącego lub satynowego. Lakiery ochronne występują w płynie lub w sprayu. Poza zwykłymi lakierami ochronnymi istnieją także inne preparaty do wykończeń (lakiery), np.
  Lakier postarzający - to lakier zawierający naturalną żywicę. Służy on do postarzania powierzchni a jednocześnie pełni rolę ochronną. Praca wykończona tym lakierem nie wymaga już żadnych dodatkowych warstw ochronnych. Lakier ten jest jednocześnie doskonałym rozpuszczalnikiem dla porporiny (drobny proszek do wypełniania pęknięć crackle, czytaj decoupage crackle). Po zmieszaniu tych dwóch produktów otrzymamy metalizowany kolor, bardzo połyskujący. Używając tego rodzaju lakieru pędzle należy umyć w alkoholu.
Lakier krystalizujący - specjalny rodzaj wykńczenia dający wykonywanej pracy  powierzchnię błyszczącą, krystaliczny wygląd. Jest całkowicie przeźroczysty i nie zmienia kolorów. Lakier składa się z dwóch komponentów, które należy wymieszać w odpowiedniej proporcji. Do produktu załączona jest miarka, przy pomocy której łatwo odmierzyć odpowiednią ilość płynu. Po wymieszaniu komponentów należy nałożyć warstwę produktu płaskim pędzlem na wybraną powierzchnię. Pozostawić do wyschnięcia na 24h. Pędzel czyścimy alkoholem.

 Postarzanie metodą crackle

Obecnie istnieje wiele technik, dzięki którym przedmioty uzyskują wygląd starych i wysłużonych. Jedną z najbardziej popularnych jest technika crackle. Przedmioty udekorowane techniką decoupage doskonale nadają się do dalszego zdobienia metodą crackle. Crackle to technika polegająca na pokryciu siatką pęknięć powierzchni przedmiotu. Efekt taki uzyskuje się dzięki zastosowaniu odpowiednich prepararów. Użycie ich nie wymaga doświadczenia ani zdolności plastycznych. Postępując zgodnie z instrukcjami możemy w domowym zaciszu stworzyć piękne przedmioty,  nadać im całkiem nowy wyraz, uzyskać niezwykłe efekty na dekorowanych przedmiotach. Wykończenia typu crackle możemy stosować na różnorodnych powierzchniach, zarówno surowych, jak  i wcześniej ozdobionych. Preparaty crackle dzielą się na jedno i dwuskładnikowe. Różnią się rodzajem pęknięć jakie tworzą.

 Preparaty crackle jednoskładnikowe pozwalają nam  uzyskać efekt spękanej i łuszczącej się farby. Stosuje się je  do tworzenia spękań dwukolorowych, na zasadzie kontrastu kolorystycznego dwóch zastosowanych farb. Preparaty jednoskładnikowe crackle są proste w użyciu, żadko zdarza się aby ktoś miał problem z opanowaniem tych środków. Podstawową zasadą jest tutaj kolejność nakładania, której należy się trzymać: farba podkładowa (najczęściej ciemna), lakier spękjący, farba wierzchnia, kontrastowa do podkładowej. Podstawowa warstwa farby, którą naniesiecie jako pierwszą, będzie prześwitywała spod farby wierzchniej, w którj to dzięki zastosowanemu preparatowi utworzą się pęknięcia. Nakładając preparat crackle pędzel prowadźmy w jednym kierunku, w zależności od niego nasze pęknięcia będą biec poziomo lub pionowo. Jeśli checie aby dekorowany przez was przedmiot miał bardziej delikatny wygląd, był delikatnie spekany do nakładania crackle użyjcie gąbki zamiast pędzla.

---