Giełda-są to regularnie odbywajace się w określonym miejscu i czasie podporządkowane określony zasadom oraz normom spotkania osób pragnących zawrzeć transakcje kupna i sprzedaży oraz osób pośredniczących w zawieraniu tych transakcji, których podmiot stanowia zamienne papiery wartościowe,a ceny owych transakcji ustalone są na podstawie popytu i sprzedazy , a następnie podawane do publicznej wiadomości. .........Giełdowa - najstarsza została wydana w 1625r ogłosiła ją giełda franfurdzka, okreslone normy i zasady. 4 rodzaje uczestników handlu giełdowego.

1)

Pośrednicy, aklerzy papierów wartościowych, przedstawiciele firm maklerskich i bankow, którzy zostali członkami giełdy po uzyskaniu od instytucji w których pracują upowaznienia do zawierania transakcji w ich imieniu. Działaja oni na rachunek i na zlecenie klientów którymi mogą być osoby prywatne, przedsiębiorstwa, instytucje i tylko na niektórych giełdach. Mogą prowadzic operacje we własnym imieniu na rachunek swojego przedsiębiorstwa.

I

Maklerzy kursowi tacy którzy zarobkowo zajmuja się pośrednictwem w kantorach zakupu-sprzedaży papierów wartościowych zawieranych przez rózne podmioty lecz bez koniecznosci zawierania z nimi formalnych umów. Są to osoby powołane przez odpowiedni urząd administracyjny i państwowy, dysponują odpowiednimi kwalifikacjami oraz posiadają zadowalajace pozycje majatkowe (konto bankowe) Mają wyłaczność handlu paierami.

II

Maklerzy w dni pośredniczą w transakcjach papierami wartościowymi miedzy innymi uczestnikami giełdy najczęściej instytucjami kredytowymi oraz dokonuja paierami na własny rachunek i we wlasnym imieniu. Właściwym zadaniem jest handel tymi paierami, które nie zostały dopuszczone do obrotu giełdowego, mogą zatem także papierami urzędowo notowane jest to zjawisko marginalne. Za posrednictwem w handlu otrzymuje prowizje lecz znaczna część ich zarobku wynika z róznicy między ceną kupna i sprzedaży realizowaną na własny rachunek.

2)

Samodzielni uczestnicy giełdy - osoby dopuszczone do handlu giełdowego z prawem zawierania transakcji na własny rachunek i we własnym imieniu.

I

Samodzielni uczestnicy reprezentujący banki wystepuja jako komisanci czyli dokonuja transakcji na rachunek zleceniowy. Transakcje komisowe lub handlujący na własny rachunek.

II

Specjalisci sprzedający i kupujacy papiery zasadniczo na własny rachunek i we własnym imieniu transakcje przeprowadzaja tylko na giełdzie i tylko z innymi uczestnikami giełdy, maja obowiązek przeprowadzania transakcji z każdym oferentem po cenach ustalonych przez siebie (zawsze podaja dwie ceny: cena kupna i cena sprzedaży) ich zarobkiem jest marża - roznica miedzy cena kupna i sprzedaży.

3)

Urzędnicy - osoby chwilowo dopuszczone do handlu giełdowego, które zawierają transakcje z upowaznienia , w imieniu i na rachunek przedsiebiorstwa w którym pracuje.

4)

Goście-osoby, które czasowo przebywaja na giełdzie bez prawa uczestnictwa w prowadzonym handlu, personel pomocniczy bankow i firm. Dziennikarze i inne osoby posiadajace pozwolenie na przebywanie na giełdzie.

Transakcje na gieldzie papierów wartościowych:

1)

Transakcje natychmiastowe zwane kasowymi ich realizacje jeśli jest to technicznie możliwe wystepuja zasadniczo natychmiast po zawarciu ransakcji lub najpóźniej w ciągu następnyc kilku dni, mogą one być zawierane wyłacznie przez osoby dopuszczone do handlu giełdowego. Zapłata w tych transakcjach musi nastapić w ciągu 2 dni od daty zawarcia, nie muszą być efektywnie przekazywane posłuzyc się określona dyspozycją dla przekazywania ich z jednego rachunku depozytowego na inny.

2)

Transakcje terminowe- między ich zawarciem , a realizacją upływa wiecej czasu. Obcy kontrahenci zawierają transakcje po okreslonym kursie , a termin ich realizacji ma nastapić w późniejszym okresie, opierają się na motywie spekulacji, ze papier będzie można sprzedać i kupic po korzystniejszym kursie, może tu jednak wystapic ryzyko innego ukształtowania się kursu tych papierów.

I

Tranzakcje terminowe , bezwarunkowe zwane zwyczajnymi lub rożniczkowymi kontrahenta zobowiązuja się, ze w dniu realizacji transakcji bezwarunkowo wykonuje przyjete na siebie zobowiązania zgodnie z podpisana umową.

II

Transakcje terminowe warunkowe- zwane premiowymi polegają na tym , ze nabywca lub sprzedawca może za zapłatą pewnej kwoty zwanej premią odstąpić od wykonywania umowy lub wprowadzić do umowy pewne przewidywane z góry zmiany.

3)

Transakcje arbitrażowe- arbitraż papierami wartościowymi polega na tym , ze uczestnicy obrotu giełdowego wykorzystują w celach zarobkowych zróżnicowane notowania kursow na róznych giełdach w odniesieniu do tego samego waloru. Kupuje się po nizszym kursie i sprzedaje się po wyzszym. Arbitraż wyrownawczy w celu zakupu lub sprzedaży na tej giełdzie na ktorej notowania są najkorzystniejsze ma sens tylko wtedy jeśli koszty transakcji czyli prowizje , opłaty telefoniczne, duże koszty przesyłki zostana z nadwyzka zrekompensowane przez zarobek na róznicy kursów. Wymaga to znajomości technik obrotu giełdowego, umiejetności szybkiego kalkulowania i podejmowania decyzji przez arbitrażystów. Różnice kursowe pojawiają się na skutek jednoczesnych działań innych arbitrażystow w jednym momencie. Operacje w tym przypadku prowadzą do wyrownania kursow na roznych gieldach.

Rynek walutowy

(dewizowy)określa się go jako rynek na którym można kupić i sprzedać walutę na dowolny termin.

1)waluta sprzedawana

2)waluta kupowana

Waluta to inaczej system pienięzny jest to całokształt zasad funkcjonowania. Pieniądz obowiązujący na terenie danego kraju. Walutami obcymi czyli dewizami nazywamy krótkoterminowe należności, które ze względu na formę i płynność można użyć do natychmiastowej zapłaty w obrocie miedzynarodowym.

Należnościami tymi są banknoty, depozyty..., weksle, czeki pod warunkiem , ze opiewają na jednostki pienięzne innego kraju oraz cześciej dewizami są płynne nalezności uruchamiane przy użyciu kont płatniczych uzywanych w skali międzynarodowej, uwaza się jednak, ze najwazniejszym składnikiem obrotu na rynkach walutowych są dewizy w formie nalezności na rachunkach bankowych a vista, przyjmuje się , ze stanowia one od 90-95% obrotu rynku walutowego. Rynek walutowy jest , noszą go wszystkie miejsca w których przeprowadza się transakcje dewizowe jest on rynkiem zacentralizowanym pod względem geograficznym , technicznym i ekonomicznym. Zawiera się na nich transakcje 24h/ na dobe ze względu na strefy czasowe jest rynkiem miedzynarodowym ponieważ kilka najwazniejszych walut rezerwowych jest przedmiotem transakcji we wszystkich lub prawie wszystkich osrodkach miedzynarodowego rynku walutowego.

Kryterium historyczne funkcji rynku walutowego.

1)rynek walutowy umozliwia porownywanie cen towarów i usług w róznych krajach dzieki kursom walutowym.

2)rynek ulatwia rozwój handlu miedzynarodowego.

3)Kursy walutowe ustalone na rynku walut są najwazniejszą cena kazdej gospodarki otwartej i stanowią odniesienie dla wszystkich innych cen

4)umozliwa on rozwój miedzynarodowego podziału pracy i jest najwazniejszym mechanizmem alokacji zasobów w skali miedzynarodowej

5) umozliwia dokonywanie transferu siły nabywczej miedzy poszczególnymi państwami oraz roznych krajow

6) wiąże on narodowe rynki finansowe , przyczynia się do powstania miedzynarodowego rynku finansowego , 7)jest on mechanizmem ekonomiczno-technicznym bez którego nie było by transferu kapitału w skali miedzyn.

8)jest on jedynym z narzedzi przy pomocy których rządy staraja się realizować cele polityki gospodarczej i polityki pieniężno kredytowej.

Uczestnicy rynku walutowego:

-Banki komercyjne- posredniczą między rynkiem , a klientami dokonującymi transakcji walutowych - suma operacji z klientami tworzy w banku otwarte pozycje walutowe w poszczególnych walutach , a one tworza globalna pozycje otwartą.Na prowizje te składa się przede wszystkim roznica pomiedzy ilością walut sprzedawanych i kupowanych. Bank musi zamykac swoja propozycję walutową na miedzynar. Rynku walutowym.

Cele operacji walutowych banku komercyjnego:

1)obsługa klienta

2)zarządzanie otwartą pozycja walutową

3)wypracowanie zysku w powyzszych ramach

Bank Centralny

-instytucja odpowiedzialna za prowadzenie właściwej polityki kursow walutowych , operacje tego banku na rynku walutowym zmieniaja poziom rezerw oraz podaż waluty narodowej. Jeśli zaistnieje nadmierny popyt na walute krajową t bank centralny będzie kupował za nią waluty obce. Spowoduje to wzrost rezerw walutowych presje na recoaluacje. Własnej waluty cen krajowych, zwiekszy się masa pieniadza w obiegu wystapi presja inflacyjna , a co za tym idzie nastąpi symulacja wzrostu gospodarczego w przypadku nadmiernej podaży waluty nastepuje spadek jej kursu względem innych walut. Bank Centralny skupuje waluty krajowej za waluty obcej następuje odpływ rezerw presja dewaluacyjna. Zmniejsza się podaż pieniądza krajowego, zmniejsza się inflacja na skutek ograniczeń mozliwości kredytowych

-instytucje nie finansowe - angażuje się w rynek finansowy za posrednictwem Bankow i są ich podstawowymi klientami przyczyny przeprowadzenia operacji przez te instytucje to dokonywanie wymiany miedzynarodowej denominowanej w wielu walutach oraz dokonywanie inwestycji w innych krajach

-instytucje finansowe-firmy ubezpieczeniowe, fundusze emerytalne , powiernicze zaczynaja uczestniczyć w rynku walutowym i świadomie podejmują ryzyko kursow w celu realizowania swoich aktywów w instrumenty tych walut, które za posrednictwem banków.

-osoby fizyczne przeprowadzajace zazwyczaj operacje gotówkowe, kupujac i sprzedajac waluty na własny rachunek

Podstawowe kategorie tradycyjnego rynku walutowego :

Waluty, które są przedmiotem oobrotu dzieli się na :

1)waluty bazowe

2)waluty notowane

Ad1

Jest waluta transakcji kupowana lub sprzedawaną

Ad2

Jest walutą transakcji za ktorą kupuje się lub sprzedaje walute bazową w notoaniach kursu walutowego. Walute rozpoznaje się , ze wystepuje jak wielkośc stałą najczęściej 1,100 lub 1000

1US=3,1456-3,1489 pl2

Najczesciej walutą bazową jest dolar amerykański tzw. Waluta przejścia, uczestniczy w zdecydowanej wiekszosci transakcji.

Transakcje na rynku walutowym:

1)tradycyjne

2)nowe

Ad1

Rozroznia się 3 rodzaje

-natychmiastowe czyli spot transaction

-terminowe forword transaction

-swopowe swap transaction

Ad2

Transakcje futuresowe są to transakcje opcyjne (opcje)

-kombinowanie połączenie terminowych z opcjami

-natychmiastowe polegaja na ustaleniu kupna sprzedaży waluty X za walutę Y w momencie zawarcia umowy , ze waluta będąca przedmitem transakcji będzie dostarczona w ciagu dwoch dni roboczych przez dzień roboczy rozumie się taki dzień , który w obu krajach jest dniem pracy. Szczegolna forme transakcji natychmiastowych są takie transakcje w których strony ustalaja następny dzień roboczy jako termin dostarczenia waluty , nastepuje tego samego dnia w którym została zawarta transakcja (stosunkowo rzadkie transakcje)

Terminowe polegaja na kupnie sprzedaży waluty w ściśle określonym momencie w przyszłości. Ustalenie kursu terminowego nastepuje w momencie zawarcia transakcji. Transakcje dotyczą zazwyczaj równych odcinków czasowych. Bywaja również transakcje ponad roczne i prawie zawsze dotyczą najwazniejszych walut rezerwowych. Coraz częściej zaczynają pojawiać się transakcje terminowe obejmujace nieregularne okresy wybierane przez klientów, podstawą do okreslenia dotychczasowej waluty w transakcjach terminowych jest wyznaczenie dnia kiedy nastapił transfer waluty gdyby była to transakcja natychmiastowa wyznaczenie SPOT daty. Dniem dostawy- odbioru waluty w ramach miesięcznego kontraktu jest ten sam dzień miesiąca jak SPOT data , ale miesiac później .

Swopowe-występują spory o ekonomicznym charakterze tych transakcji niektorzy uwazają , ze są to operacje walutowe. Z ekonomicznego punktu widzenia sa one bardziej pożyczkowymi niż walutowymi , ale ponieważ zawiera się je w formie pochodzenia walut na tynku walutowym można zaliczyć je do transakcji walutowych. Transakcje swopowe polegają na kupnie - sprzedaży waluty X za walute Y z określonym terminem odbioru dostawy i jednoczesnej sprzedaży -kupna tej samej ilości waluty X za walutę Y z pozniejszym terminem dostawy-odbioru. Najbardziej powszechną formą transakcji i swop jest połaczenie transakcji natychmiastowych z transakcjami terminowymi. Inną odmianą jest podwójna transakcja terminowa. Duże żadszym transakcji typu swopowego są transakcje over-night, tom-next .

-Nowe walutowe transakcje przyszlościowe pojawiły się w 1972 r na giełdzie chicagowskiej a stworzył je urodzony w polsce Leo. Sens ekonoiczny zbliżony jest do operacji terminowych.

Transakcje futures polegaja na sprzedazy waluty X za walutę Y w ten sposób , ze kurs transakcji zostaje ustalony w dniu jej zawarcia , a dostawa waluty następuje w okreslonym momencie w przyszłości. W transakcjach terminowych umowa zawierana jest miedzy nabywcą a sprzedawcą waluty , a strony zobowiązane są wobec Siebie.

Transakcje futures mogą być realizowane w dwojaki sposób:

-fizyczne dostarczanie waluty w okreslonym momencie w przyszłosci

-wyrównywanie pozycji walutowej wobec izby ..... giełdy futures przed nominalnym terminem realizacji kontraktu.

Klasyfikacja kursów walutowych

1)Kryterium czasu funkcjonowania kursów :

-kurs wolnorynkowy- ustalony przez popyt i podaż na waluty obce na krajowym rynku walutowym

-kurs czarnorynkowy-nielegalne transakcje kupna i sprzedaży walut pojawia się gdy oficjalny kurs walutowy ustalony jest na poziomie niezgodnym z poziomem popytu i podaży na waluty obie.

-kurs płynny - (elastyczny) ustalony przez popyt i podaż na waluty obce , ale czasami korygowany przez wladze walutowe i wtedy jest to interwencja na rynkach walutowych , wówczas ocenia się w jakim stopniu kurs płynny odchyla się od porządanego lub optymalnego.

-kurs stały krotkookresowy-ulega częstym zmianom- najczesciej pod wpływem wyzszego tempa inflacji w danym kraju w porownaniu z zagranicą. Ustala się go poprzez porownianie inflacji w danym kraju ze stopą inflacji w krajach sąsiednich im większe rożnice tym częściej następują zmiany kursu.

-kurs stały o szerokiej marży wahań wokół kursu centralnego , pozwala wyeliminować krótkookresowe lub przejściowe zakłucenia w bilansie płatniczym. Na dzień dzisiejszy jest to kurs historyczny wystepował na świecie w latach 1949-1971

-kurs sztywny- kurs niezmieniajacy się w bardzo długim okresie czasu mimo , ze jego zmiany były by pożądane z powodu stanu bilansu płatniczego. Taki długookresowy kurs był kurs wystepowania waluty złotej w latach 1890-1914.

Bilans Płatniczy

-jest to usystematyzowane zestawienie transakcji ekonomicznych dokonywane w okreslonym czasie między krajowymi i zagranicznymi podmiotami gospodarczymi. Bilans ten obejmuje dwa rodzaje transakcji:

-transakcje odpłatne- kupno i sprzedaż towarow lub usług za gotowke lub na kredyt zalicza się tez zamiane towarow lub usług na inne. Towary lub usługi, wymiana lub zamiana 1 elementu finansowego na drugi np. . zakup zagranicznych obligacji za gotowkę.

-transakcje nieodplatne - nieodplatne nabycie lub dostarczenie towaru lub usługi nieodpłatne otrzymanie lub przekazanie elementu finansowego składki na rzecz organizacji miedzynarodowych.

---