RENTA GRUNTOWA
Wg. Klasycznej metody D. Ricardo - poziom ceny rynkowej powinien równoważyć jednostkowe koszty produkcji w najgorszych warunkach (żyzność gleby, oddalenie od gospodarstwa) z których to warunków wielkość uzyskanej produkcji jest jeszcze niezbędna do zbilansowania na rynku popytu i podaży.
Marginalna działka ziemi - działka najgorzej położona, najmniej urodzajna spośród uprawianych, ale odgrywa jeszcze role przy zaspokojeniu popytu.
Koszty marginalne - najwyższe jednostkowe koszty produkcji, które jeszcze opłaca się ponosić, bo są rekompensowane przy sprzedaży - uzasadnione rozmiarem społecznych potrzeb i cena rynkowa. Ponoszone na działkach marginalnych.
RENTA GRUNTOWA A CENA ZIEMI
Renta gruntowa absolutna - różnica rynkowej ceny produktu i indywidualnych jednostkowych kosztów wytwarzania produktów na ziemi marginalnej
W przypadku uprawiana ziemi marginalnej jej właściciel, oprócz zysku przeciętnego od zaangażowanego kapitału, uzyskuje rentę absolutna. Uprawa ziemi bardziej urodzajnej korzystniej położonej względem rynku jest źródłem odpowiednio wyższej renty gruntowej.
Renta gruntowa różniczkowa - nadwyżka wynikająca z różnicy miedzy indywidualnym jednostkowym kosztem produkcji na działce marginalnej a indywidualnym jednostkowym kosztem produkcji na działkach o korzystniejszych warunkach wytwarzania.
Jest to cześć nadwyżki ceny rynkowej produktu rolnego ponad indywidualny koszt jego wytworzenia, wynikający ze zmniejszonych korzystniejszymi warunkami indywidualnych kosztów produkcji
2 źródła:
związana z urodzajnością i odległością od rynku zbytu - renta różniczkowa I
związana z wyższa intensywnością gospodarowania i wyższa kultura gleby (lepsze nasiona, wyższe nawożenie) - renta różniczkowa II
Renta absolutna i różniczkowalna I i II są składnikami pojęcia renty gruntowej.
Cena zwyczajna ziemi (Cz) - skapitalizowana renta gruntowa - jej wysokość zależy od wielkości renty gruntowej i stopy procentowej kredytu bankowego.
Cz= Rg/%Kb * 100%
Wypracowany w gospodarstwie dochód rolniczy jest nadwyżka wartości produkcji czystej nad wielkością kosztów majątkowych i jego wartość powinna w pełni rekompensować wkład czynników w postaci:
wartość renty gruntowej / kapitałowej zaangażowanie czynnika ziemi
wartość oprocentowania (%) majątku produkcyjnego (K) w formie ogółu środków trwałych i obrotowych
wartości nowo wytworzonej przez wkład pracy ludzkiej
Ostatecznie dochód rolniczy ( w połączeniu z ewentualnymi dochodami spoza gospodarstwa - dochód osobisty) jest dla gospodarstwa źródłem finansowania funduszu spożycia i akumulacji