AGH		Szantyka Wojciech Gawęcki Piotr Szybowski Marcin Susuł Piotr		Grupa: 2		Zespół: D	Ćwicz: 14
APARATY I ROZDZIELNIE ELEKTROENERGETYCZNE
ELEKTROTECHNIKA III	Temat: Badanie bezpieczników i wyłączników instalacyjnych
Data wykonania: 11.03.2003			Data oddania: 18.03.2003		Ocena:

1. Cel ćwiczenia:

Celem ćwiczenia było zapoznanie się z budową, działaniem i podstawowymi parametrami bezpieczników topikowych i wyłączników instalacyjnych oraz ich selektywnością działania.

2. Uproszczony schemat pomiarowy:

Dł - dławik regulacyjny

Bi - bezpiecznik topikowy

Zp - zespół prądowy

Wi - B - wyłącznik instalacyjny o charakterystyce B

Wi - C - wyłącznik instalacyjny o charakterystyce C

S - stycznik do zwierania obwodu

3. Pomiary:

W pierwszej części ćwiczenia badaliśmy czasy wyłączania wyłączników instalacyjnych. Sa to mechanizmowe, zamkowe łączniki zestykowe zdolne do załączania, przewodzenia i wyłączania prądów w normalnym stanie obwodu, jak rówież do załączania, przewodzenia w określonym czasie i samoczynnego wyłączania prądów przeciążeniowych i zwarciowych. Posiadają one dwa człony wyzwalające zapadkę zamka: termiczny i elektromechaniczny.

Wyzwalacz trermiczny jest w zasadzie bimetalem i działa przy prądach przeciążeniowych, natomiast wyzwalacz elektromagnetyczny przy prądach zwarciowych. Drugi wyzwalacz to zwykły elektromagnes, którego cewka włączona jest w obwód głowny wyłącznika i przy przepływie prądów zwarciowych całość przyciąga odpowiednią zworę odblokowującą zamek, który następnie rozwiera styki wyłącznika.

Wyłączniki instalacyjne prodkowane są z trzema rodzajami charakterystyk: B, C, D. Różnią się one między sobą wartością prądu przerywanego przez człon zwarciowy, przy czym charakterystyka B jest najszybsza ( 3 - 5 krotności prądu znamionowego ) , zaś D najbardziej zwłoczna ( 10 - 20 krotnosci ). W przeprowadzonym ćwiczeniu badaliśmy tylko wyłączniki o charakterystykach B i C , a ich charakterystyki czasowo prądowe dołączone są na ostatniej stronie.

TABELA POMIAROWA:

Przeciążalność [ wielokrotność In ]	Wyłącznik typu B10 [ sek ]	Wyłącznik typu B6 [ sek ]	Wyłączniuk typu C6 [ sek ]
2,2	15,71	22,03	29,61
		14,9	20,3	27,46
		14,99	18,12	24,05
	2,5	10,34	15,13	18,79
		9,89	13,34	16,67
		9,3	12,57	15,95
	3,0	6,04	9,2	10,91
		6,06	9,6	11,92
		6	8,66	11,04
	3,5	4,62	8,75	11,16
		4,38	6,48	7,32
		4,05	6,17	7,37
	4,0	3,1	4,77	5,54
		2,05	4,84	5,51
		2,9	4,54	5,21

Jak wynika z powyższej tabeli, czasy zadziałania wyłącznika dla tego samego prądu ( o ile można założyć jednakowe prądy nastawione przez nas w kolejnych próbach ) znacznie różnią się od siebie. Podejrzewam, iż jest to spowodowane niekompletnym wystygnięciem elementów wyłącznika pomiędzy próbami oraz jak już wcześniej wspomniałem, mało dokładną regulacją prądu.

Druga część ćwiczenia to pomiary bezpieczników topikowych. Najistotniejszym elementem bezpiecznika topikowego jest wymienna wkładka bezpiecznikowa, a w niej element zwany topikiem. Na wskutek ciepła wydzielanego w nim podczas przepływu prądu, ulega on stopieniu, co powoduje przerwanie obwodu elektrycznego. Topiki ( zazwyczaj wykonane ze stopów Ag, Cu, Zn, Pb ) mają z reguły kształt drutów, pasków lub zespołow pasków. Umieszcza się je wewnątrz komory gaszeniowej ( zwykle porcelana ) i zasypuje gasiwem w postaci piasku kwarcowego, który ułatwia gaszenie łuku, ogranicza ciśnienie wewnątrz wkładki oraz odprowadza ciepło i izoluje.

W przeprowadzonym ćwiczeniu badaliśmy kilkanaście wkładek topikowych typu Wts 6, pomiary czasów ich zadziałania przedstawione są poniżej. Na ostatniej stronie załączam również charakterystyki czasowo - prądowe, pasmowe wkładek Wts.

TABELA POMIAROWA DLA BEZPIECZNIKA TYPU WTS :

Prąd [A]	10,9	11,3	11,4	11,5	12,6
Czas Zadziałania [ sek ]	4,56 23,57 27,57	10,43 0,65 4,25	0,59 4,25	2,76 2,21	0,83 1,48

Powyższ tabela ilustruje orgomny rozrzut czasów wyłączeń dla kilkunastu bezpieczników topikowych WTS 6. Spowodowane jest to prawdopodobnie niedokładnym dokręceniem w gnieździe bezpiecznika czy dociśnięciem topika do blaszek na przeciwległych końcach wkładek ( trzeba było ręcznie usunąć część sygnalizacyjną ).

4. Wnioski:

Zasadniczym wnioskiem z przeprowadzonych pomiarów jest fakt, iż wkładki topikowe to już przeszłość i powinny zostać zastąpione przez wyłączniki instalacyjne. Wyłączniki charakteryzują się bardziej przewidywalnym zachowaniem w sytuacjach wymagających ich zadziałania, a ich długowieczność i możliwość wielokrotnego wykorzystania przemawia dodatkowo na ich korzyść, pomimo wielokrotnie wyższej ceny od wkładek topikowych.

---