Omów tematykę i cechy literatury średniowiecza.
Średniowieczną literaturę charakteryzuje w głównej mierze dydaktyzm, bowiem w epoce tej za pomocą utworów literackich krzewiono wzorce idealnego władcy, rycerza, świętego, zachęcano do pobożnego życia przestrzegano przed grzechem czy wreszcie pouczano, jak zachowywać się przy stole. Tematyka literackich dzieł tego okresu była jak na "mroczność" wieków średnich niezwykle bogata w treść. Twórcy podejmowali nie tylko tematykę społeczno - obyczajową. Centrum zainteresowań był Bóg. Zainteresowanie się religia sprawiało, że obok miłości pojawił się motyw przemijania, śmierci, modne stało się hasło "memento mori". Pojawiły się również motywy maryjne.
Literatura średniowieczna, jako literatura epoki "krzyża i miecza", wywierać miała ogromny wpływ na społeczeństwa, kształtując odpowiednie wzorce osobowe. Asceta i rycerz - oto proponowane przez utwory średniowieczne postawy. Pierwszy wiązał się z wyzbyciem wszelkich dóbr doczesnych i rezygnacją z wygód płynących z wystawnego życia, drugi- zupełnie odwrotnie, jednakże warunkiem posiadania majątku, była pomoc ubogim, walczenie w obronie ojczyzny, chrześcijaństwa. Żarliwa wiara reprezentowana jest według literatury zarówno przez ascetę jak i rycerza. Obok tych dwóch motywów w utworach średniowiecznych często pojawia się obraz idealnego władcy, jak ma to miejsce choćby w "Pieśni o Rolandzie" czy "Kronikach" Galla Anonima. Tak więc obok dydaktyzmu, związanego m.in. z hagiopisarstwem tego okresu warto zwrócić uwagę na inne walory literatury wieków średnich. W okresie tym niezwykle dobrze rozwinięta była historiografia., kroniki stały się narzędziem do utrwalania przeszłości, czyniąc jednym z tematów twórczości tamtego okresu historię. Szczególną czcią w średniowieczu otaczano Matkę Boską, ludzką orędowniczkę u Boga. Wyrazem jej kultu stały się także liczne dzieła literackie, czego najdoskonalszym przykładem jest "Bogurodzica".
W kręgu kultury dworskiej rozwijała się literatura poświęcona miłości (np. romanse rycerskie). Wśród najsłynniejszych kochanków średniowiecznych najbardziej znaną para są Tristan i Izolda, których postacie uwieczniono na kartach "Dziejów Tristana i Izoldy" . Ukazane w tym utworze uczucie to potęga, żywioł, któremu nikt nie jest w stanie się oprzeć. Jest to w zasadzie myśl ponadczasowa, spotykana w późniejszych epokach. Nieco inaczej miłość przedstawia Franciszek Villon - jest to miłość zmysłowa, dla której żadne konwenanse nie są obce, nie stanowią przeszkody do zaspokajania własnych potrzeb.
Tematem bardzo ważnym w średniowieczu był "danse macabre", taniec śmierci, korowód ludzi różnych stanów ze śmiercią na czele, alegorycznie przedstawiający równość wszystkich wobec potęgi śmierci. W literaturze polskiej ten motyw pojawia się w " Rozmowie Mistrza Polikarpa ze Śmiercią". Śmierć w postaci rozkładającego się ciała kobiecego często ukazywany w utworach średniowiecznych obraz, który miał budzić grozę i lęk. To " fizjologiczne" przedstawianie śmierci służyło przypominaniu o marności świata i o przemijaniu zwłaszcza jeśli z odrażającą brzydotą rozkładających się zwłok zestawiono piękno kobiecego ciała. Nieco później średniowiecze posunęło się nawet dalej ukazując śmierć jako szkielet. Z tych i innych pobudek w utworach pojawił się wizerunek umierających ludzi, których czekał albo "rajski przebyt" albo dantejska wizja życia po śmierci. Dlatego także literatura średniowieczna dawała wskazówki dotyczące właściwego przygotowania się do śmierci.Poza religia w literaturze pojawiły się tematy czysto świeckie. Autorzy wielu utworów średniowiecznych byli bystrymi obserwatorami zdarzeń i ludzi, którzy nie zawsze pamiętali o swoich obowiązkach, nie tylko się modlili, ale także umieli korzystać z uroków życia. Niektóre wiersze stały sięn wręcz czyms w rodzaju dokumentów o sytuacji historycznej, antagonizmach społecznych, inne zas - życiu towarzyskim. Przecław Słota, autor wiersza "O zachowaniu się przy stole", wykazuje się znajomością dworskich i biesiadnych obyczajów Zachodu.Jego utwór zawiera wskazówki dotyczące właściwego zachowania przy "chlebowym stole". Autor nie zapomina nawet o kobietach, uważanych za tak kruche istoty, a tymczsem to własnie im należy się w sposób szczególny oddawać cześć.