„Śladami Żeromskiego” - wycieczka dydaktyczna dla gimnazjalistów
Plan wycieczki:
Zwiedzanie Kieleckiego muzeum Stefana Żeromskiego.
Spotkanie z kustoszem muzeum. Wykład na temat Żeromskiego
Zobaczenie filmu Pt” Syzyfowe prace” jako miejsce akcji muzeum, które było kiedyś gimnazjum.
Praca w grupach porównanie ówczesnego gimnazjalisty z bohaterem Żeromskiego.
Dyskusja porównawcza książkę i obejrzany film.
1.Zasady krajoznawcze:
Zasada programowania, systematyzowania, pogłębiania i utrwalania treści krajoznawczych.
Wycieczka przeznaczona jest dla uczniów gimnazjum, którzy przeczytali książkę Pt „syzyfowe prace” .Jej celem jest przypomnienie i utrwalenie wiadomości o Stefanie Żeromskim i jego twórczości. Zapoznanie gimnazjalistów z dawnymi metodami nauczania oraz poznanie miejsca w którym uczył się Żeromski, a także miejce akcji „Syzyfowych prac”
Obejrzenie eksponatów w muzeum Żeromskiego. Co pozwoli poznać jego twórczość jak i szkolnictwo w jego czasach. Zanim jednak zaczniemy zwiedzanie przypomnimy uczniom za pomocą opowiadania, kim był Żeromski i w jakich czasach żył:
Stefan Żeromski (ur. 14 października 1864 w Strawczynie koło Kielc, zm. 20 listopada 1925 w Warszawie). Zadebiutował w 1882 w numerze 27 "Tygodnika Mód i Powieści" przekładem wiersza Lermontowa i w "Przyjacielu Dzieci" wierszem "Piosenka rolnika". Trudności finansowe i początki gruźlicy spowodowały, że gimnazjum ukończył w 1886 roku bez uzyskania matury. W tym samym roku rozpoczął studia w Instytucie Weterynarii w Warszawie (uczelnia nie wymagała matury). Tam zetknął się z ruchem socjalistycznym, działał m.in. w tajnej akcji oświatowej wśród rzemieślników i robotników. Następnie w 1889 zmuszony został zarzucić studia z powodów finansowych i zaczął pracować jako guwerner w domach ziemiańskich. wyjechał w 1892 do Szwajcarii, gdzie pracował jako bibliotekarz w Muzeum Narodowym Polskim w Raperswilu. Tam powstawały m.in. Syzyfowe prace. Autor m.in ludzi bezdomnych, przedwiośnia, popioły.
Podczas zwiedzania Opisujemy poszczególne eksponaty:
Ekspozycja nr 1 znajdujaca się po lewej stronie obejmuje lata dziecięce Stefana Żeromskiego w Strawczynie i Ciekotach. Po prawej stronie znajduje się ekspozycja nr 2 zawierajaca naukę szkolną Żeromskiego w Kielcach. W następnej Sali znajduje się twórczość Żeromskiego oraz wybrane dziedziny działalności społecznej i narodowej. W kolejnej Sali znajduje się Inscenizacja saloniku Żeromskich urządzona została na podstawie pamiątek zachowanych w Nałęczowie oraz opisów przez Stefana Żeromskiego dworków w Dziennikach (1883) i Syzyfowych pracach (1897). Znalazły się tu: sosręb z dworku w Ciekotach, zabytkowe meble, fotografie rodzinne, zegarek ojca i broszka matki.
W ostatniej Sali znajdują się dokumenty i fotografie związane z latami dziecięcymi Stefana Żeromskiego, m. in. metryka urodzenia, a także niedawno odnalezione fotografie: obojga rodziców Żeromskiego (z nieznanym wizerunkiem matki) oraz fotografia dworku w Ciekotach (1936). Historię rodu Żeromskich obrazuje Drzewo genealogiczne rodu Żeromskich oraz herby rodowe rodziców pisarza (ojca Jelita i matki Róża - Poraj).
Wykład poprowadzi kustosz muzeum na temat Żeromskiego w czasach gimnazjalnych. Pokazanie zdjęć i świadectwa w formie prezętacji multimedialnej:
„W roku 1873 dziewięcioletni Stefan trafił na rok do szkoły początkowej w Psarach. W 1874 roku rozpoczął naukę w Męskim Gimnazjum Rządowym w Kielcach. Z tego okresu pochodzą jego pierwsze próby literackie - wiersze, dramaty, przekłady z literatury rosyjskiej. Zadebiutował w 1882 w numerze 27 "Tygodnika Mód i Powieści" przekładem wiersza Lermontowa i w "Przyjacielu Dzieci" wierszem "Piosenka rolnika". Trudności finansowe i początki gruźlicy spowodowały, że gimnazjum ukończył w 1886 roku bez uzyskania matury. W tym samym roku rozpoczął studia w Instytucie Weterynarii w Warszawie (uczelnia nie wymagała matury).”
Na zakończeniu wykładu jako ciekawostkę zostaje puszczony fragment płyty
Nagranie wypowiedzi Stefana Żeromskiego na płycie zarejestrowała jesienią 1924 r. w Warszawie firma muzyczna Odeon Barucha Rudzkiego, w studiu znajdującym się w Hotelu „Europejskim” przy Krakowskim Przedmieściu. Nagranie należy do najstarszych w zbiorach Archiwum Dokumentacji Mechanicznej w Warszawie, obok przemówień Włodzimierza I. Lenina (1919)
Nagrane na płycie myśli Stefana Żeromskiego pochodzą z utworów Snobizm i postęp i Róża.
Po wykładzie są pytania do gimnazjalistów tj. :
- Czy Żeromski ukończył gimnazjum wraz z maturą?
Odp. Nie
-Dlaczego nie ukończył gimnazjum?
Ze względu na trudności finansowe i początki gruźlicy.
- Czy jesteś w stanie wymienić tytuły utworów Żeromskiego?
Zastosowane metody: Słowna, praktyczna. Pogadanka
Zastosowane zasady: Przystępności, systematyczności, trwałości
Wyświetlanie filmu Pt. „ Syzyfowe prace”
Po obejrzeniu filmu uczniowie mają za zdanie napisać na temat: porównanie dzisiejszego gimnazjalisty z Marcinem Borowiczem, czas trwania pracy ok. 20 min.
Zastosowane metody: praca pod kierownictwem
Zastosowane zasady: Samodzielności, trwałości.
Dyskusja na temat Różnic pomiędzy obejrzanym filmem, a książką. Która z nich jest lepsza?
Zasada poglądowości.
Alternatywa: Zobaczenie miejsca urodzenia Żeromskiego. (Strawczyn) , a także kościaołą w którym został ochrzczony. Zobaczenie metryki chrztu. W pobliskiej Sali zobaczenie filmu syzyfowe prace i dyskusja jak w punkcie 5.