RYNEK PIENIĘŻNY
Pieniądz symboliczny -środek platniczy którego siła nabywcza jest znacznie wyższa od kosztów jego wytworzenia. Jest to powszechnie akceptowany towar za pomocą którego dokonuje się płatności za dobra i usługi lub wywiązuje się ze zobowiązań.
Pieniądz bezgotwókowy - jest to środek wymiany którego podwstawą jest wierzytelność podmiotu prywatnego lub osoby fizycznej taka jak bankowe wkłady, depozyty itp.
Współczesny pieniądz papierowy jest nie wymienialny na złoto, ale posiada wartość nominalną i określoną siłę nabywczą.
Siła nabywcza pieniądza - określa ile dóbr i usług można nabyć za określoną jednostkę pieniężną czy sumę pieniędzy. Siła nabywcza zależy od poziomu rozwoju ekonomicznego kraju.
Stabilność siły nabwyczej zależy od strumienia wydatków konsumpcyj nych i inwestycyjnych i od wartości dóbr i usług które wpływają na rynek.
Płynność pieniądza - szybkość dostępu i możliwość użycia pieniądza w każdej chwili przez gospodarstwa domowe, przedsiębiorstwa, banki.
Funkcje pieniądza:
1. Pieniądz jako miernik wartości - pieniądz spełniający funkcję rozrachunkową. Za pomocą pieniądza wyraża się ceny dóbr i usług.
Jednostka rozrachunkowa - jednostka w której wyrażone są ceny i w której prowadzone są rozliczenia.
Cena - wartość towaru wyrażona w pieniądzu.
2. Pieniądz jako środek wymiany - za pomocą pieniądza można dokonywać wymiany dóbr i usług - towar za towar (barter) - sprzedawca jak i nabywca muszą potrzebować te dobra które druga strona ma do zaoferowania. Proces wymiany jest bardziej efektywny jeśli pojawia się pieniądz ponieważ umożliwia że wymiana zostaje rozdzielona na akt kupna i akt sprzedaży.
3. Pieniądz jako środek płatniczy - przyczynia się do zapłacenia określonych podatków, długów itp. Pieniądz musi zachowywać swoją siłę nabywczą.
4. Tezauryzacja - zdolność przechowywania. Tą funkcję pełnią nieruchomości, złoto. Jest to lokowanie nadwyżek pieniężnych.
5. Pieniądz światowy - pełni funkcję poza granicami kraju pod warunkiem że dane państwo gwarantuje wymienialność tego pieniądza.
Popyt na pieniądz - zgłaszanie zapotrzebowania społczeństwa na pieniądz w określonym czasie i warunkach. Zależność między wielkością zasobów pieniądza jaki ludzie chcą posiadać a stopą procentową.
Motywy mające na wpływ popytu na pieniądz:
- transakcyjny - jest niezbędny po to żeby robić zakupy i regulować płatności
- ostrożnościowy - chęć posiadania pieniędzy na określone zdarzenia losowe
- spekulacyjny - chęć posiadania pieniądza żeby na nich zarobić
Wielokść popytu zależy od wysokości stopy procentowej
Stopa procentowa - dochód z oszczędności i cena za korzystanie z cudzych pieniędzy. Ceną pieniądza jest stopa procentowa. Im stopa procentowa jest wyższa tym ludzie więcej tracą trzymając pieniądze. Obniżanie stopy procentowej powoduję to że zwiększa się ilość poptu.
Podaż pieniądza - ilość pieniądza dostępna w gospodarce. Obejmuje gotówkę jak i depozyty bankowe. Ilość pieniądza na rynku jest wyznaczana przez bank centralny. Jest to całkowita wartość znajdujących się w obiegu zasobów pieniądza - suma gotówki w obiegu i wkładów na żądanie.
Depozyty bankowe umożliwiają kreowanie pieniądza przez banki.
Podaż pieniądza jest stała .
RYNEK BANKOWY
Fukncje Banku Centralnego
- Bank banków - może bankom pożyczać pieniądze, wspomagać je itp.
- Prowadzenie rozliczeń z rządem
- Bank kontroluje krajową podaż pieniądza
- Stabilizuje funkcjonowanie rynków finansowych
Bank - isntytucja do transformacji ryzyka.
Rezerwa gotówkowa - jest to ilośc gotówki do natychamiastowej dyspozycji przechowywana w banku centralnym.
Wielkośc bazy monetarnej zależy od wielkości rezerw obowiązkowych.
Baza monetarna - suma gotówki w obiegu + rezerwy gotówkowe w banku.
Stopa dyskontowa - minimalna stopa pożyczkowa
Stopa rezerw obowiązkowych - pozwala bankowi centralnemu kontrolować zachowanie płynnośi banków komercyjnych. Jest to minimalna relacja rezerw gotówkowych do wkładów jaką muszą utrzymywać banki na mocy decyzji banku centralnego.