MODUŁ IV - Narodowy Bank Polski jako bank centralny

Funkcje banku centralnego

W rozwiniętej gospodarce rynkowej bank centralny odgrywa zasadniczą rolę w gospodarce oraz sektorze bankowym, pełniąc trzy podstawowe funkcje:
•    banku emisyjnego,
•    banku banków,
•    centralnego banku państwa.

NBP jako bank emisyjny:
•    ma wyłączne prawo emitowania znaków pieniężnych będących prawnym środkiem płatniczym w Polsce;
•    określa wielkość emisji znaków pieniężnych oraz moment wprowadzenia ich do obiegu;
•    odpowiada za płynność emisji;
•    organizuje obieg pieniężny;
•    reguluje ilość pieniądza w obiegu.

NBP jako bank banków:
•    pełni w stosunku do banków funkcje regulacyjne, które mają na celu zapewnienie bezpieczeństwa depozytów zgromadzonych w bankach oraz stabilności sektora bankowego;
•    organizuje system rozliczeń pieniężnych;
•    prowadzi bieżące rozrachunki międzybankowe;
•    aktywnie uczestniczy w międzybankowym rynku pieniężnym;
•    jest odpowiedzialny za stabilność i bezpieczeństwo całego systemu bankowego;
•    nadzoruje systemy płatności w Polsce.

NBP jako centralny bank państwa:
•    prowadzi obsługę bankową budżetu państwa;
•    prowadzi rachunki bankowe rządu i centralnych instytucji państwowych, państwowych funduszy celowych i państwowych jednostek budżetowych oraz realizuje ich zlecenia płatnicze;
•    prowadzi rachunki innych podmiotów posiadających ustawowe upoważnienie do otwierania rachunków w NBP;
•    jest agentem finansowym rządu w zakresie zawierania i realizacji umów kredytowych oraz zadłużenia zagranicznego państwa;
•    jest agentem emisji skarbowych papierów wartościowych , organizuje i przeprowadza przetargi na sprzedaż bonów skarbowych;
•    od momentu przystąpienia do Unii Europejskiej NBP prowadzi rachunki bankowe przeznaczone do obsługi środków finansowych przekazywanych z funduszy unijnych oraz środków Unii z tytułu składki członkowskiej Polski.

Działalność banku centralnego na polskim i europejskim rynku
Duży wpływ na działalność NBP miały w ostatnich latach i mają nadal procesy integracji europejskiej oraz członkostwo w Unii Europejskiej, a w szczególności przygotowanie Polski do uczestnictwa w strefie euro.
Współpraca z międzynarodowymi instytucjami finansowymi

1.    Współpraca z Międzynarodowym Funduszem Walutowym (MFW)
Współpraca koncentruje się na opracowywaniu stanowiska Polski na temat najważniejszych kwestii związanych z członkostwem w Funduszu. Bank centralny współdziała w tym zakresie z Ministerstwem Finansów. NBP pokrywa ze środków własnych wydatki związane z przynależnością Polski do tej instytucji.
NBP uczestniczy w corocznych przeglądach gospodarki, dokonywanych przez misje ekspertów Funduszu. Ich efektem są raporty i prognozy dotyczące rozwoju polskiej gospodarki.
NBP współpracuje też z MFW w ramach programów oceny sektora finansowego i rozszerzania międzynarodowych standardów statystycznych.

2.    Współpraca z Bankiem Światowym i Europejskim Bankiem Odbudowy i Rozwoju (EBOR)
Prezes NBP reprezentuje Polskę we władzach Banku Światowego oraz Europejskiego Banku Odbudowy i Rozwoju.
Narodowy Bank Polski formułuje stanowisko Polski dotyczące najważniejszych kwestii omawianych przez Bank Światowy i EBOR. Przedstawiciele NBP uczestniczą w dorocznych spotkaniach Grupy Banku Światowego oraz w obradach EBOR.
NBP obsługuje zobowiązania i należności zagraniczne Skarbu Państwa wobec międzynarodowych instytucji finansowych.

3.    Współpraca z Bankiem Rozrachunków Międzynarodowych (BRM)
NBP jest akcjonariuszem BRM w Bazylei, który odgrywa ważną rolę w organizowaniu współpracy banków centralnych.
Narodowy Bank Polski utrzymuje z BRM stałe kontakty robocze w zakresie nowych instrumentów finansowych oraz oferty depozytowej tego banku.

4.    Współpraca z Europejskim Bankiem Centralnym (EBC)
Z dniem uzyskania przez Polskę członkostwa w Unii Europejskiej NBP stał się częścią Europejskiego Systemu Banków Centralnych (ESBC). W związku z tym rozpoczął ścisłą współpracę z Europejskim Bankiem Centralnym i innymi bankami centralnymi krajów Unii Europejskiej.

Prezes NBP uczestniczy w pracach Rady Ogólnej EBC, będącej obok Rady Zarządzającej i Zarządu, jednym z trzech organów decyzyjnych EBC. Eksperci NBP biorą udział w pracach komitetów i grup roboczych ESBC, które przygotowują stanowiska merytoryczne w kwestiach dotyczących działalności ESBC, np. w zakresie emisji waluty euro, statystyki bankowej i regulacji prawnych.
Współpraca z EBC polega także na roboczych kontaktach ekspertów NBP i EBC, konsultowaniu projektów aktów prawnych, tłumaczeniach opracowań analitycznych i regulacji prawnych oraz organizowaniu różnych form szkoleń. NBP przekazuje EBC dane statystyczne w zakresie finansów i bankowości, umożliwiające ocenę sytuacji gospodarczej w skali Unii Europejskiej.

 Nazwa:

Moduł IV - Zadanie

 Instrukcje

Na podstawie  wcześniejszych informacji oraz po zapoznaniu się z literaturą określ:
- co zmieni się w zakresie zadań i funkcji NBP po przystąpienie do strefy euro (podaj 3-5 przykładów)

2

---