Gospodarka wapniowa
Hipokalcemia- stężenie wapnia jest poniżej określonej wartości
Żaden z jonów nie jest całkowicie wolny (związane z białkami)
Jonów wolnych jest mało, trzeba oznaczyć poziom białka, wapń wolny, wapń związany
Testy laboratoryjne:
albumina
alkaliczna fosfataza
kreatynina (określenie funkcji nerek)
wapń całkowity skorygowany względem białek
testy uzupełniające:
PTH
Wit. D3- jej zdolność wchłaniania i zdolność przyswajania
cAMP
czasem w organizmie pojawiają się białka przypominające hormony trzeba je umieć rozróżnić
zaburzenia:
wzrost stężenia wapnia
nowotwory złośliwe
pierwotna nadczynność przytarczyc
przedawkowanie wit. D3
rodzinna hiperkalcemia
spadek stężenia wapnia
wtórna nadczynność przytarczyc
niedobór wit. D3
przewlekła niewydolność nerek
niedoczynność przytarczyc po zabiegu chirurgicznym, aplazja przytarczyc, autoimmunizacja, niedobór magnezu
rzekoma niedoczynnosc przytarczyc
sekwestracja jonów wapnia (ostra zasadowica, infuzja PO , transfuzja dużej ilości krwi cytrynianowej, ostre zapalenie trzustki)
MOCZ:
2.5-6.2 mmol/24 godz
100-250 mg/24 godz
mocz z dobowej zbiórki, zakwaszony podczas zbiórki (wytrącają się fosforany wapnia)
wzrost wydalania:
nowotwory złośliwe w obrębie kości (z osteolizą)
osteoporoza
pierwotna nadczynność przytarczyc
sarkoidoza
niedoczynność przytarczyc prawdziwa i rzekoma
kwasica kanalikowa dystalna np. z. Fanconiego
zaburzenia funkcji kanalika bliższego
diuretyki: furosemid, kwas etakrynowy
dieta bogata w wapń
spadek wydalania:
krzywica, osteomalacja
hiperkalcemia, hipokalcyuria rodzinna
diuretyki tiazydowe
dieta mleczna
dieta uboga w wapń
KREW:
2.12-2.62 mmol/l
8.5- 10.5 mg/dl
oznaczyć wapń wolny i związany
homeostaza jest wynikiem obrotu między surowicą, tkankami i nerkami
wapń zjonizowany, niezwiązany z białkami 0.98-1.13 mmol/l
trzycyfrowe OB- choroba nowotworowa
kliniczne konsekwencje hiperkalcemii:
osłabienie
zmiana psychiki (utrata zdolności do skupienia)
jadłowstręt
kamica nerkowa
zwapnienie rogówki i ścian naczyń
przyczyny:
częstsze nowotwory złośliwe, pierwotna nadczynność przytarczyc
rzadsze dializa, przeszczepy nerek, przedawkowanie wit. D
hipokalcemia
objawy:
układ nerwowo- mięśniowy
tężyczka
skurcze dłoni i stóp
CUN
drgawki
otępienie
brak kontaktu
halucynacje
zaburzenia układu pozapiramidowego
układ sercowo- naczyniowy
nieprawidłowe EKG
przyczyny:
~ z niskim PTH
niewydolność przytarczyc
zabiegi chirurgiczne
aplazja przytarczyc
autoimmunizacja
niedobór Mg
~wysoki PTH
niedobór wit. D
wrodzony defekt metaboliczny wit. D3
nieprawidłowa budowa PTH lub receptorów
przewlekła niewydolność nerek
~z sekwestracją jonów wapnia
ostra zasadowica
infuzja fosforanów
wielokrotne przetaczanie krwi cytrynianowej
ostre zapalenie trzustki
zespoł ″głodnych″ kości
diagnostyka
gosp.wapniowa