EKONOMIA MIĘDZYNARODOWA - WYKŁADY

Wykład z dnia 26.10.2014 r.

Międzynarodowy System Walutowy

Zespół zasad, narzędzi i instytucji umożliwiających funkcjonowanie pieniądza w skali międzynarodowej.

System kursów walutowych umożliwia Bankowi Centralnemu oddziaływanie na poziom kursu walutowego oraz określa możliwości wpływu Banku Centralnego na poziom tych kursów. Czyli system kursów walutowych określa możliwe zmiany kursu walutowego w danym kraju.

Od kwietnia 2000 r. - w Polsce występuje system kursów ograniczeniem płynnych.

Bank Centralny ma prawo oddziaływania na poziom kursu walutowego przy pomocy interwencji walutowych.

Pieniądz międzynarodowy

Każdy pieniądz pełniący funkcje miernika wartości, środka płatniczego, środka gromadzenia rezerw w skali międzynarodowej.

Występują dwa automatyczne mechanizmy przywracające równowagę w bilansie płatniczym:

1. Mechanizm cenowy

W tym mechanizmie zmiany cen w kraju przywracają równowagę w bilansie płatniczym

2. Mechanizm dochodowy

Zmiany dochodów przywracają równowagę w bilansie płatniczym

1. System waluty złotej, który istniał od 1870 - 1914

2. System waluty sztabowo złotej 1918 - 1939

3. System waluty dewizowo - złotej 1944 - 1973

4. System wielodewizowy od 1976 do czasów obecnych

System waluty złotej

• Funkcje pieniądza międzynarodowego pełniło złoto

• Stałe kursy walutowe, tzn. kurs mógł wahać się tylko w przedziale + , - 1%

• Kursy walut ustalono w stosunku do złota (kursy parytetowe)

• Istniała pełna wymienialność waluty krajowej na złoto po stałej cenie

• Istniała swoboda transferu złota w skali międzynarodowej

• Występowały dwa automatycznie mechanizmy: cenowy , dochodowy przywracające równowagę w bilansie płatniczym

Mechanizm cenowy

Mechanizm dochodowy

System waluty sztabowo - złotej

• Opierał się na systemie waluty złotej z tą różnicą, że pieniądzem międzynarodowym były sztaby złota

System waluty dewizowo - złotej

Zwany również systemem z Bretton Woods. Na konferencji utworzono Międzynarodowy Fundusz Walutowy i Bank Światowy.

• Funkcje pieniądza międzynarodowego pełniło złoto i dolar amerykański

• Istniała pełna wymienialność dolara amerykańskiego na złoto po stałej cenie, 35 USD za uncję trojańską złota (waga 0,888 g złota)

• Istniały stałe kursy walutowe (+,- 1% - przedział wahań)

• Kursy walut ustalano w stosunku do złota lub dolara amerykańskiego

• W przypadku trudności płatniczych kraje mogły korzystać ze specjalnych kredytów oferowanych przez Międzynarodowy Fundusz Walutowy

• Większe zmiany kursu waluty niż 10% możliwe były za zgodą Międzynarodowego Funduszu Walutowego

System wielodewizowy

• Wprowadzono zakaz jakiegokolwiek odnoszenia kursów walut w stosunku do złota

• Banki Centralne zostały zobowiązane do ograniczenia rezerw w złocie na rzecz rezerw w walutach wymienialnych i SDR-ach (rezerwy złota są trzymane w Banku Centralnym Anglii)

• Funkcje pieniądza międzynarodowego pełnią waluty wymienialne i SDR-y. Zniesiono zasadę stałych kursów walutowych , czyli każdy kraj ma swobodę wyboru systemu kursowego

Istnieją dwa mechanizmy przywracające równowagę w bilansie płatniczym: cenowy i dochodowy ale nie działają one w sposób automatyczny ze względu na dominację płynnych kursów walutowych na świecie.

• We współczesnym systemie walutowym istnieje wiele porozumień walutowych o charakterze regionalnym, np. strefa Euro, strefy walutowe itp.