1).Proces regulacji zachodzi wówczas, gdy:
Występuje sprzężenie zwrotne pomiędzy sygnałem wejściowym i wyjściowym.
Związek pomiędzy sygnałem wejściowym i wyjściowym jest znany.
Układ sterowania jest otwarty.
2).Regulacja stałowartościowa polega na:
Stałym śledzeniu zewnętrznych zakłóceń.
Utrzymaniu wartości zadanej na stałym poziomie niezależnie od zakłóceń działających na układ.
Stałym dostosowaniu wielkości regulowanej do zakłóceń działających na układ.
3).Regulacja poziomu wody w zasobniku to przykład regulacji:
Nadążnej
Sekwencyjnej
Stałowartościowej.
4).Regulacja stałowartościowa sekwencyjna stosowana jest w przypadku gdy:
Sekwencyjnie zmienia się w procesie regulacji wielkość regulowana.
Dla utrzymania stałej wartości wielkości regulowanej konieczna jest współpraca dwu lub więcej regulatorów.
Dla utrzymania stałej wartości wielkości regulowanej konieczna jest współpraca regulatora z dwoma lub więcej elementami wykonawczymi.
5).Regulacja nadążna polega na:
Nadanej współpracy dwu urządzeń wykonawczych np. zawór regulacyjny przy nagrzewnicy chłodnicy.
Nadążnym korygowaniu wartości wielkości regulowanej stosownie do aktualnej wartości zadanej.
Programowym utrzymaniu zmiennej w czasie wartości wielkości regulowanej zgodnie z zadanym programem zmiany wartości zadanej (w=w?)
6).Regulacja kaskadowa to szczególny przypadek regulacji:
Nadążnej
Sekwencyjnej
Programowej
7).W technice grzewczo-wentylacyjnej jako standardowe sygnały analogowe wejściowe i wyjściowe stosuje się:
Napięcie d zakresie 0/2 do 100V
Prąd 0/4 do 20mA
Ciśnienie (regulatory pneumatyczne) 0,2 do 10 bar
8). Transmitancja $\text{Kp} = (1 + \frac{l}{T,s} + \text{Td})$ opisuje charakterystykę regulatora:
PI
PD
PID
9).Zakres proporcjonalności Xp jest to:
Wielkość oznaczająca o ile jednostek ma się zmienić wielkość regulatora, aby nastąpiła pełna zmiana wielkości sterującej (np. otwarcie/zamknięcie zaworu regulacyjnego)
Dopuszczalny zakres zmian wielkości regulowanej.
Procentowy zakres zmian wielkości sterującej u regulatora.
10).Czas wyprzedzanie Td:
To czas po upływie którego wartość uchybu e(1) nie przekracza wartości dopuszczalnej.
Określa działanie całujące regulatora.
Określa działanie różniczkujące regulatora.
11). Transmitancja operatorowa opisuje:
$$G\left( s \right) = \frac{K}{T s + 1}$$
Charakterystykę statyczne obiektu regulacji
Charakterystykę dynamiczną obiektu proporcjonalnego z opóźnieniem
Charakterystykę dynamiczną statycznego obiektu inercyjnego n-tego rzędu.
12).Stopień trudności regulacji S służy do:
Doboru charakterystyki dynamicznej regulatora
Doboru nastaw regulatora
Oceny jakości regulacji
13) Przeregulowanie ε to:
Czas po którego upływie wartość uchybu e(1) nie przekracza wartości dopuszczalnej Δa.
Największa różnica pomiędzy wartością sygnału zadanego w aktualna wartość sygnału regulowanego zamierzona w stanie ustalonym.
Procentowa wartość maksymalnego uchybu e 1 o znaku przeciwnym do uchybu początkowego odniesiona do maksymalnego uchybu początkowego amax
14).Dla uzyskania wymaganej jakości regulacji niezbędny jest:
Odpowiedni dobór nastrajanych wielkości nazywanych nastawami regulatora
Dobór regulatorów cyfrowych o budowie modułowej
Dobór regulatorów charakterystyce typu PID
15).Korzystanie z metody Ziegiera-Nicholsa wymaga wyznaczania wartości parametrów
Stałej czasowej obiektu Tz opóźnienia To i wzmocnienia Ko
Wzmocnienia krytycznego Kpkr oraz okresu drgań krytycznych Tosc
Odchyłki regulacji, przeregulowanie czasu regulacji
16).Podczas realizacji doboru nastaw metoda Zlegera-Nicholsa należy regulator PID ustawić na działanie:
PID
Kolejno PI, PD oraz PID
Wyłącznie P
17) Funkcja samostrojenia regulatora:
Powinna być uruchamiana przy ustalonym stanie obiektu
Może być uruchamiana w dowolnym stanie obiektu
Może być stosowana wyłącznie na obiektach o charakterystykach dynamicznych z samowyrównaniem.
18).Język schematów blokowych
Jest podobny do schematów stykowo- przekaźnikowych układów sterowania
Pozwala w prosty i czytelny sposób programowac sterownik wykorzystując element algebry Bool’a
Wykorzystuje w programowaniu standardowe funkcję rysowane w formie prostokątów
19). Wejściowe analogowe sygnały w regulatorach cyfrowych są:
Czytane i odbierane w sposób ciągły
Próbkowane i odbierane co ustalony odstęp czasu
Czytane w sposób ciągły i przetwarzane na sygnał binarny w przetworniku A/C
20). Zbiornik wody z regulowanym poziomem to przykład obiektu regulacji:
Astatycznego
Statycznego
Proporcjonalnego
21).Taśmowy podajnik węgla to przykład obiektu regulacji:
Całkującego
Proporcjonalnego
Proporcjonalnego z opóźnieniem
22).Przykładem obiektu inercyjnego wyższego rzędu jest:
Przewód trójdrogowym zaworem regulacyjnym oraz czujnikiem temperatury w obudowie ochronnej.
Podgrzewacz ciepłej wody z trójdrogowym zaworem regulacyjnym.
Pomieszczenie ogrzewane grzejnikiem c.o.
23).W układzie regulacji nadążnej (pogodowej) dostawy ciepła do pomieszczeń w budynku temperatura powietrza w pomieszczeniu jest wielkością:
Regulowaną
Sterowaną
Zadaną
Egzamin 2008/2009
Proces regulacji zachodzi wówczas, gdy:
Występuje sprzężenie zwrotne pomiędzy sygnałem wejściowym i wyjściowym.
Związek pomiędzy sygnałem wejściowym i wyjściowym jest znany.
Układ sterowania jest otwarty.
Regulacja nadążna kaskadowa stosowana jest do regulacji Temp. Powietrza
Dla utrzymania stałej wartości wielkości regulowanej konieczna jest współpraca regulatora z dwoma lub więcej elementami wykonawczymi (np. nagrzewnica, chłodnica)
Temp. Powietrza nawiewanego tN utrzymana jest przez regulator 1 na poziomie zadawanym przez regulator 2 nadążnie za aktualną wartością temp. Powietrza wywiewanego tW
Temp. Czynnika grzejnego zasilającego instalację wewnętrzną tZCO (jako wielkość regulowana y) w procesie regulacji nadąża za zmianami temp. Powietrza zewnętrznego (wartością zadaną w)
Równanie transmisji w postaci:
$$G_{9s0} \cong \frac{K}{T_{z} \bullet s + 1} \bullet e^{- sTo}$$
Jest równaniem charakterystyki obiektu:
Inercyjnego pierwszego rzędu
Inercyjnego pierwszego rzędu z opóźnieniem
Inercyjnego wyższego rzędu.
Obiektem inercyjnym pierwszego rzędu z opóźnieniem jest:
Zbiornik wody z regulowanym poziomem.
Przewód z trójdrogowym zaworem regulacyjnym oraz czujnikiem temp. W obudowie ochronnej
Taśmowy podajnik węgla.
W zależności od wartości stopnia trudności S obiektu regulacji dobiera się:
Nastawy dynamiczne regulatorów
Najniekorzystniejszą charakterystykę dynamiczną regulatora.
Charakterystykę statyczną obiektu regulacji
Charakterystykę stało procentową zaworu można uzyskać stosując grzyb:
O kształcie parabolicznym
Z jarzmem
Płaski
Równanie
$$\frac{k_{v}}{k_{\text{vs}}} = e^{n \bullet (\frac{h}{h_{s}} - 1)}$$
Wartość niezbędnej siły nacisku dobieranego siłownika zależy od:
Nominalnego skoku siłownika i prędkości ruchu trzpienia.
Średnicy zaworu oraz maksymalnej różnicy ciśnień przed i za zaworem.
Konstrukcji siłownika
Funkcja bezpieczeństwa siłowników przepustnic polega na wyposażeniu ich w:
Dodatkowe źródło zasilania
Możliwość ręcznego otwierania i zamykania przepustnic w wypadku awarii układu regulacji.
W sprężynę powrotną
Siłowniki elektrohydrauliczne w porównaniu z siłownikami elektrycznymi z zębatą przekładnią mechniczną rozwijają siłę nacisku.
Podobną
Mniejszą
Większą
Siłowniki termoelektryczne mają działanie o charakterze:
Ciągłym
Quasiciągłym
Typowo dwustawnym
Czujnik oznaczony w literaturze symbolem NTC to czujnik:
Którego opór elektryczny maleje wraz z temp
Którego opór elektryczny rośnie wraz z temp
To czujnik aktywny
Kompensacja oporności linii łączącej czujnik z regulatorem wymagana jest w przypadku czujników:
Pt100
Pt1000
Termistorowy
Termoelementy w stosunku do czujników oporowych mają dokładność:
Podobną
Większą
Mniejszą
Czujniki pojemnościowe wilgotności powietrza
Zawierają dwie elektrody naniesione na płytkę pokrytą warstwą utrwalonym 2 do 5% roztworem chlorku litu
To niemetaliczny kondensator wykonany z polimerowych płytek nasyconych węglem.
To płytka aluminiowa z naniesioną elektrolitycznie warstwą tlenku glinu o dużej higroskopijności.
Czujnik jakości powietrza VOC w pomieszczeni służy do pomiaru
Stężenia CO2
Zawartości niekorzystnych składników w postaci łatwo utleniających się gazów organicznych lub par.
Stężenia CO w powietrzu
System zliczania liczby osób w wentylowanym pomieszczeniu wykorzystuje czujniki:
Rezystancyjne
Kontaktrony
Pyroelektryczne.
Transmitancja $G_{z}\left( s \right) = \frac{U(s)}{E(s)} = K_{p} \bullet (1 + \frac{1}{T_{s}} + T_{d}s)$ opisuje charakterystykę regulatora
PD
PI
PID
Czas zdwojenia jest to:
Czas potrzebny na to by sygnał składowej całkowej będący wynikiem działania całkującego stał się równy sygnałowi będącemu wynikiem działania proporcjonalnego.
Czas po którym sygnał wyjściowy z regulatora związany z działaniem proporcjonalnym zrówna się z sygnałem pochodzącym od działania różniczkującego.
Procentowa część pełnego zakresu zmian wielkości uchybu e potrzebna do wywołania pełnej zmiany wielkości sterującej u regulatora.
Czas wyprzedzenia Td wyznaczany jest jako odpowiedź:
Na zmienny w czasie uchyb regulacji e(t)
Na niezmienny w czasie uchyb regulacji e(t)
Na skokową zmianę uchybu regulacji e(t)
Użytkownik ocenia zaprojektowany i zoptymalizowany układ regulacji analizując:
Czas regulacji
Czas całkowania
Czas różniczkowania
Podczas realizacji doboru nastaw metodą Ziegiera – Nicholsa należy regulator PID ustawić na działanie:
P
I
D
Funkcja samoadaptacji (samostrojenia) regulatora polega na:
Samodopasowaniu krzywej grzania
Wyznaczeniu skokowej charakterystyki obiektu regulacji
Wywołaniu zmian typu zwłocznego w obwodzie regulacji i wyznaczeniu okresu niegasnących oscylacji Tosc
Do prawidłowego działania regulatora cyfrowego potrzebny jest:
Multiplekser na wyjściu
Ekstrapolator na wejściu
Przetwornik A/C na wejściu
Regulator modułowy w porównaniu do regulatora kompaktowego umożliwia przyłączenie liczby sygnałów.
Podobnej
Mniejszej
Większej
Siłowniki z modułami rozproszonymi stosuje się w celu
Poprawy jakości regulacji
Obniżenia kosztów okablowania regulatora
Obniżenia kosztów oprogramowania regulatora.
Do wad metody programowania – języka schematów blokowych należą:
Trudności realizacji algorytmów opartych na obróbce sygnałów analogowych
Trudności odczytania algorytmu sterowania
Konieczność dostosowywania istniejących bloków do potrzeb sterowania.
Wartość współczynnika wzmocnienia regulatora bezpośredniego działania.
Nastawiana jest mechanicznie
Zależy od rodzaju zastosowanego czujnika
Wynika z konstrukcji regulatora oraz właściwości obiektu regulacji.
W regulatorach przepływu wartość wielkości regulowanej można nastawić.
Poprzez pokrętło zmieniające napięci sprężyny
Poprzez pokrętło dławika
Wartość nastawiona jest fabrycznie przez producenta.
W regulatorach dwufunkcyjnych różnicy ciśnień i przepływu pierwszeństwo ma sygnał pochodzący od:
Pompy cyrkulacyjne wymuszające straty, duży przepływ przez nagrzewnice
Nie mają żadnego wpływu na skuteczność zabezpieczenia nagrzewnicy przed zamrożeniem
Wpływają niekorzystnie na skuteczność zabezpieczenia nagrzewnicy przed zamrożeniem
Podnoszą skuteczność zabezpieczenia nagrzewnicy przed zamrożeniem
Presostat różnicy ciśnień to:
Regulator bezpośredniego działania
Regulator trójstawny
Regulator dwustawny
Dla szaf sterowniczych umieszczonych wewnątrz budynków najczęściej stosowany jest stopień ochrony:
IP 54
IP65
IP45
Stosowane w szafach sterowniczych wyłączniki nadprądowe przeciwzwarciowe zabezpieczają
Okablowanie wraz z odbiornikami grzejnymi
Silniki elektryczne przed przeciążeniem
Użytkownika przed porażeniem
Sposób przesyłania danych w monitoringu systemach ciepłowniczych przy użyciu modemów radiowych jest sposobem
Najszybszym w przesyłaniu danych
Najtańszym inwestycyjnie
Podatnym na zakłócenia
System otwarty BMS jest to taki system:
Do którego mają dostęp wszyscy użytkownicy
Który został w pełni zintegrowany
W którym wszystkie elementy systemu komunikują się wykorzystując standardowy protokół komunikacyjny.
W systemach BEMS emulator obiektu to:
Program który realizuje standardowe algorytmy oszczędzania energii
Matematyczny model energetyczny budynku
Serwer służący do archiwizacji mierzonych parametrów klimatu i zużycia energii.