Rozprawka z tezą, na temat „Człowieka można zniszczyć, ale nie pokonać”.

Uważam, że stwierdzenie „człowieka można zniszczyć, ale nie pokonać” jest prawdziwe. Po przeczytaniu opowiadania Ernesta Hemingwaya „Stary człowiek i może” uświadomiłem sobie, że każdy człowiek jest zdolny do niesamowitych rzeczy, jeżeli tylko się uprze. Nasze prawdziwe ograniczenia tkwią w umyśle, który jest zdolny skłonić ciało do niemożliwego zdawałoby się wysiłku. Chciałbym przedstawić swoje poglądy opierając się na przykładach wyciągniętych z tekstu opowiadania.

Rozpocznę od zaznaczenia uporu, z jakim główny bohater opowiadania, Santiago, wypływał w morze. Rybak, który od osiemdziesięciu czterech dni nie złowił żadnej ryby nie może mieć zbyt wielu pieniędzy, co można udowodnić cytując fragment opisujący rozmowę Manolina ze starym rybakiem: „Nie było żadnej siatki i chłopiec pamiętał, kiedy ją sprzedali. Ale mimo to co dzień stwarzali sobie tę samą fikcję. Nie było garnka z żółtym ryżem i rybą, i chłopiec też o tym wiedział.”. Trzeba naprawdę wiele hartu ducha i samozaparcia by przez ponad osiemdziesiąt dni jeść marne ochłapy i dalej mieć siłę na codzienne dalekomorskie połowy.

Przedstawię kolejny przykład: pojedynek Santiago z rosłym murzynem na rękę. Wygrywając z najsilniejszym człowiekiem w porcie Santiago nie tylko udowodnił, że jest niezwykle krzepki, ale również, że nie da się go pokonać. Mierzący się całą dobę przeciwnicy pokazali widowni, że człowieka nie można pokonać, nawet, gdy jest wykończony, a spod paznokci cieknie mu krew. Nawet murzyn, który w końcu przegrał pojedynek nie odszedł od stołu przegrany, ponieważ udowodnił, że jego umysł jest w stanie zmusić rękę do dwudziesto cztero godzinnego wysiłku. Murzyn nie poddał się ani nie zwątpił w swoje umiejętności, zaś przegrał tylko dlatego, że Santiago był po prostu silniejszy.

Jako ostatni przytoczę argument, który wydaje się najbardziej oczywisty. Santiago podczas połowu marlina wielokrotnie przekroczył możliwości zwykłego człowieka. W pojedynkę złowił ogromną rybę, która była od niego znacznie silniejsza i prawie tak jak on sprytna. Stary człowiek nie zważał na piekące słońce, chłód morskiej nocy, odwodnienie ani głód zaspokojony w części tylko okropnym w smaku delfinem. Santiago robiąc to, do czego się urodził, ani razu nie pomyślał, że mógłby się poddać, albo, że marlin miałby go pokonać, dzięki czemu rzeczywiście nie miało to miejsca. Najlepiej ilustrują to słowa: „Doszedł do wniosku, że może pokonać każdego, jeżeli dostatecznie się uprze…”. Gdyby wielka ryba wpłynęła w głębiny, czego początkowo obawiał się nasz główny bohater, zniszczyłaby rybaka, wciągając go w głębiny. Jednak jestem pewien, że marlin nie pokonałby Santiago, nawet w ten sprytny sposób. Rybak nie puściłby linki, a wciągnięty pod wodę walczyłby niepokonany, aż do śmierci, aż do zniszczenia.

Z prowadzonych rozważań wynika, że człowieka, który dostatecznie się uprze nie da się pokonać. Można go zniszczyć fizycznie, można go zniszczyć nawet psychicznie, ale nie da się go pokonać, gdyż paradoksalnie nawet, gdy przegra pozostaje wygranym. Można śmiało wyciągnąć wniosek, że teza „człowieka można zniszczyć, ale nie pokonać” jest jak najbardziej prawdziwa.

Wojciech Dąbek