T: Przeobrażenia cywilizacyjno- kulturowe rodziny 7.01.2012
Model rodziny w społeczeństwie preindustrialnym:
- podporządkowana woli i władzy ojca
- powiązanie ról rodzinnych i produkcyjnych
- spójna
- brak indywidualnych tendencji jej członków
- przewaga stosunków materialno- rzeczowych nad emocjonalno- osobistymi
- ścisły podział czynności między kobietą a mężczyzną
- wielopokoleniowa
- silne oparta na ekonomicznych podstawach
- wielodzietna
- poddana religijnej kontroli
- instytucjonalny charakter
Model rodziny w społeczeństwie industrialnym:
- mała (dwupokoleniowa)
- pracująca zawodowo żona (choć nie zawsze)
- dominuje rodzina nieprodukcyjna
- wzrasta intymność rodziny, wewnątrzrodzinna tolerancja i akceptacja egalitaryzmu
- większego znaczenia nabiera interakcja i ekspresja członków rodziny
- zmniejszeniu ulega dystans między rodzicami a dziećmi
- maleje „specjalizacja” męża i żony
Model rodziny w społeczeństwie postindustrialnym:
- znaczny wzrost zatrudnienia kobiet
- egalitaryzacja w małżeństwie i rodzinie
- relatywne zmniejszenie wartości dzieci dla rodziców (dobra konkurencyjne)
- dyferencjacja norm i wartości u członków rodziny
- wypieranie przez cywilizację wartości tradycyjnych (w tym rodziny)
- wzrost liczby konfliktów małżeńskich
- gwałtowny wzrost rozwodów
- wzrost związków pozamałżeńskich
Tradycyjny model rodziny czy partnerski?
- w sferze obowiązków domowych- zdecydowanie tradycyjna
- w sferze wychowania- częściej partnerska
- w sferze ekonomicznej- partnerska
- w sferze relacji interpersonalnych- raczej partnerska
Formy quasi- rodzinne:
- rodzina diasporowi (wielorodzinna, skonstruowana- ktoś już miał rodzinę)
- związki kohabitanckie (mieszkają razem)
- konkubinat (nie mieszkają razem)
- „single”
- rodzina multilateralna
Główne kierunki działań ukierunkowanych na odnowę „oblicza rodziny”:
- edukacja i wychowanie prorodzinne
- pedagogizacja rodziców
- wsparcie socjalne
- wsparcie pedagogiczne
- adekwatna polityka prorodzinna państwa
Aksjologiczny kontekst więzi w rodzinie:
- przyrzeczenie sobie dozgonnej miłości, wierności i uczciwości zakłada nie tylko wolną wolę ale i odpowiedzialność dwojga za realizację tych dóbr, które w swej istotnej treści zawierają pierwszorzędny postulat „bycia darem”- darem bezinteresownym
„Dojrzała wolność…”
- wymaga aby osobową wyłączność integrować w jedno „my”
-ma na uwadze indywidualny sposób widzenia świata i przeżywania go
- nie zmierza do zmiany współmałżonka, ale do jego akceptacji
- potwierdza wybór współmałżonków na nowo
- pozwala zachować sferę wolności, w której może być i może się stawać lepszym i dojrzalszym
- zaciśnia więź
- wyklucza podporządkowanie woli i pragnień drugiemu
„Dojrzała odpowiedzialność”
- znajduje swoje dopełnienie w odpowiedzialnym rodzicielstwie
- domaga się od małżonków jedności i wzajemnej więzi
- generuje specyficzne zadanie na polu kształtowania osobowości
- postuluje troskliwe pełnienie obowiązku wychowania
- pozostaje w służbie wiernej miłości
„Dojrzała miłość”
- stanowi więź doskonałości
- obejmuje całkowitość daru
- musi być codziennością, poprzez słowa i gesty, czułe spojrzenia
- jest źródłem energii
- integruje w sobie miłość upodobania, miłość pożądania i miłość życzliwości