Mikrokosmki-palczaste wyspustki cytoplazmy na powierzchni błony komórkowej zwiększajace jej powierzchnie a tym samym zwiększające zdolność wchłaniania substancji.Rzęski- wypustki cytoplazmy,znacznie większe od mikrokosmków.Wykazują zdolność ruchu,posiadają akson czyli aparat ruchowy występujący w postaci wiązki mikrotubul.Wystepują licznie na pow. Komórek tworząc brzeżek migawkowy.Stereocylia-cytoplazmatyczne wtpustki długie jak rzęski ale o budowie mikrokosmków,występuja w komórkach ucha wewnętrznego gdzie biora udział w recepcji słuchu i równowagi.Strefa zamykająca-połączenie ścisłe, dochodzi do bezpośredniego styku błon komórkowych. Wzmacniana poprzez połączenia z filamentami aktynowymi wew. Komórek, brak białek pośredniczących. Dzięki tym połączeniom jest możliwe uszczelnianie międzykomórkowe (kontrola transportu).Strefa przylegania -podobnie jak strefa zamykająca to ciagły pas biegnący wokół każdej ze stykających się komórek. Występują białka pośredniczące, które uczestniczą w łączeniu elementów cytoszkieletu.Desmosom-spaja błony komórkowe sąsiadujących komórek jak zatrzask. Zbudowana ze specyficznych białek pośredniczących.Neksus-połączenie szczelinowe o charakterze komunikacyjnym, błony komórkowe są od siebie oddalone o 2 nm. Nad transportem czuwa kompleks białek (koneksony). Dzięki temu połączeniu miedzy komórkami mogą być transportowane substancje małocząsteczkowe. Występuje w mięśniach.Ochrona-zarówno nabłonek wyścielajacy jak i pokrywający chroni tkanki polozone pod nimi przed uszkodzeniami mechanicznymi oraz czynnikami termicznymi, chemicznymi a także biologicznymi.Izolowanie różnych środowisk-tworzenie barier między przestrzeniami o różnym charakterze , np. miedzy naczyniami krwionośnymi a tkanką nerwową w mózgu.Wchłanianie-inaczej absorbcja,dotyczy róznych zwiazków chcemicznych transportowanych przez błony, podstawa przyswajania substancji odżywczych i wymiany gazowej.Wydzielanie-wytwarzanie lub modyfikowanie związków chemicznych które sąniezbędne do prawidłowego pzrebiegu procesów zyciowych. Komórki wyspecjalizowane w sekrecji tworzą gruczoły , które mogą funkcjonować w postaci gruczołów zwartych lub rozproszonych. Podzielone na zewnątrzwydzielnicze i wewnątrzwydzielnicze.Odbieranie bodźców - występują w narządach zmysłu, biorą udział w odbieraniu bodźców zew.;
Erytrocyty- powstają w czerwonym szpiku kostnym, najliczniejsze kom. krwi, u kobiet 4,5 mln/mm³, u mężczyzn 5 mln/mm³. Im większa wys. n.p.m. tym więcej erytrocytów. Kształt dwuwklęsłej soczewki. Nie maja jadra i organeli bądź są one mocno zredukowane, ich wnętrze wypełnia koloidalny roztwór hemoglobiny która stanowi 90%suchej masy, Hemoglobina zbudowana jest z dwóch łańcuchów białka globina L, i dwóch β oraz 4 podjednostek hemu zawierającego żelazo,które umożliwia nietrwałe wiazanie tlenu, barwi erytrocyt na czerwono. Na powierzchni błony erytrocytów znajdują sie antygeny, które warunkują grupę krwi. Erytrocyty żyją 120 dni, niszczone w śledzionie lub szpiku kostnym. Erytropoetyna wytwarzana przez nerki pobudza synteze erytrocytów.Erytropoeza proces powstawania erutrocytów.Najpierw komórki macierzyste różnicują sie w proerytoblasty z nich powstaja erytroblasty które dzieląc sie daja retikulocyty. Hemoglobina: oksyhemoglobina- tlen + hemoglobina,; karboksyhemoglobina-CO+ hemog,; Karboaminohemoglobina-CO2+ hemog.;Leukocyty- kulisty kszt., 1 jadro kom., 4-11 tys./mm³, mniej niż 4 tys – leukopenia, więcej niż 11 tys. Leukocytoza. Powst. W szpiku kostnym. Maja zdolność do ruchu pełzakowatego.Diapedeza-zdolnośc do przenikania ścian naczyń.Granulocyty-występowanie ziarnistosci,ograniczona zdolność do syntezy białek dlatego wykazują krótki czas przezycia i nie dziela sie.Posiadają segmentowane jądro.Obojetnochlonne-50-75% leukocytów. Jadro składa się kilku segmentów w zalelezności od jego dojrzalości,u kobiet w jednym z segmentów jądra jest ciałko Baara( nieaktywny chromosom X). Posiadają ziarnistości, wybarwiają się barwnikami o pH neutralnym. Charakteryzują sie intensywnym metabolizmem a energie czerpia z glikolizy bo niemaja zbyt wielu mitochondriów.Stanowia pierwsza nieswoista linie obronyprzed drobnoustrojami Funkcje obronne wypełniaja poprzez zdolnośc do ruchu oraz fagocytoze.Niszcza komórki poprzez uwalnianie z ziarnistości:proteazy,defensyny,lizozym,laktoferyny.Uwalniaja również wolne rodniki pomagające zwalczyc przyczyne infekcji.
Kwasochlonne-2-4% leukocytów,są nieco wieksze od poprzenich, posiadają jedno dwupłatowe jadro o kształcie binokli, ziarnistości wybarwiaj się barwami o pH kwaśnym- czerwony. Ziarnistości te są lizosomami które zawierają enzymy hydrolityczne.Zdolność do ruchu pełzakowatego oraz fagocytozy i wytwarzania substancji przeciwbakteryjnych.Oprócz zabijaniem bakteri są wyspecjalizowane w niszczeniu wielokomórkowych organizmów w tym pasożytów.Przekroczenie normy liczby granulocytów jest nazywane eozynofilia.Zasadochłonne- mniej niż 1% leukocytów. Jadro ma 3 segmenty, układają się literę S. Wybarwiają się barwami zasadowymi. W ziarnistosciach sub. Czynne, np. heparyna ( zapobiega krzepnięciu krwi), histamina( zwieksza przepuszczalność naczyń krwionośnych), serotonina,bradykinina. Zdolność do fagocytozy.Wydzielanie substancji przeciwbakteryjnych.Agranulocyty-zarnistość niewidoczna, intensywna synteza białek,mogą sie róznicowac i dzielić a czas ich przeżycia może wynosic kilka miesięcy lub lat.Psiadaja niesegmentowe jądro.Limfocyty- 25-35% wszystkich leukocytów. Około 50% limfocytów jest krążących, pozostałe 50% osiadaw narządach limfatycznych. 1 okrągłe lub owalne jadro kom., wypełnia prawie cala kom.Cytoplazma zawiera nieliczne mitochondria,lizosomy siateczke śródplazmatyczna szorstka i aparat Golgiego.Limf. B- w momencie rozpoznania genu ulęgają aktywacji , przeksz. W kom. plazmatyczne i wytwarzają przeciwciała skierowane przeciwko antygenowi( reakcja humoralna)Limf. T- jak rozpoznają antygen, aktywują inne limfocyty( reakcja typu komórkowego), wytwórz. Sub. Toksyczne, niszczą inne kom.Limf NK niszczą komórki nowotworowe i inne zainfekowane przez wirusy,które to uprzednio zostały oznakowane przez przeciwciała (naturalni zabójcy).Monocyty- największe kom. krwi 4-8% leukocytów. Duże nerkowate jadro kom. W cytoplazmie znajduje sie dobrze rozwinięty aparat Golgiego słabier rozwinieta siateczka śródplazmatyczna szorstka,oraz wiele lizosomów,błona posiada liczne palczaste wypustki. Sa prekursorami komórek układu makrofagów a więc komórek o wybitnych właściwościach fagocytarnych którymi stają sie w tkankach docelowych.
Trąbocyty-około 150-400tys.niewielkie bezjądrowe fragmenty cytoplazmy megakariocytów.Zadaniem ich jest zaczopowanie uszkodzonej ściany naczynia i zachamowanie krwawienia poprzez indukcje tworzenia skrzepu.Limfa- powstaje we włosowatych naczyniach limfatycznych z płynu tkankowego i osocza.Woda główny składnik,zawiera białka i jony.Nie tworza obiegu a ich przepływ jest jednostronny od tkanek do zył.Zadaniem jej jest transport antygenów do węzłów chłonnych.Kolagenowe-włókna klejodajne, zawierają białko KOLAGEN ( 25 % wszystkich białek organizmu), pod wpływem wysokiej temp. kolagen rozpada się tworząc klej zwierzęcy. Odporne na rozciąganie i rozerwanie, tworzą pęczki, we wszystkich rodzajach tkanek łącznych.Sprężyste-posiada elastyne (białko) , nie ulegają rozpadowi pod wpływem wysokiej temp. kwasów i zasad. Delikatniejsze od włókien kolagenowych, tworzą sieci. Rozciągliwe i występują w chrząstce sprężystej.Srebro chłonne-białko kolagenowe, cieńsze od włókien kolagenowych, nie tworzą pęczków, formują gęste sieci, występują w zrębie większości narządów wew.Cechy:buduje szkielet zarodka jest podstawą kostnienia.;sztywna i sprężysta.;komórki - CHONDROCYTY umieszczone w jamkach.;substancja międzykomórkowa (związek organiczny) + włókna.;brak naczyń krwionośnych.;pokryta OCHRZĘSTNĄ (tkanka łączna), z wyjątkiem powierzchni stawowych.;Chrząstka szklista :grupy izogeniczne (komórki pochodzące od komórki macierzystej).;włókna kolagenowe nie widoczne.;występowanie : przymostkowe części żeber, powierzchnie stawowe, kości długie.;Chrząstka sprężysta:1 lub 2 chondrocyty w jamkach.;duża ilość włókien sprężystych.;występowanie : małżowina uszna, fragment trąbki słuchowej, nagłośnia.;Chrząstka włóknista:jeden chondrocyt w jamkach.;mało istoty podstawowej.;grube pęczki włókien kolagenowych.;występowanie : spojenie łonowe, chrząstki międzykomórkowe, fragmenty więzadeł.