Okładziny sprzęgieł i klocków hamulcowych są obecnie bardzo zaawansowanymi mieszankami materiałów. Materiały na okładziny klocków dzielą się na 3 grupy w zależności od głównego składnika tj.
-Metaliczne
-Ceramiczne
-Organiczne
W naszej prezentacji zajmiemy się okładzinami ceramicznymi. Te możemy podzielić na:
- spieki ceramiczne
- spieki ceramiczno- metaliczne
- spieki węglowo- ceramiczne
Materiały te stosowane są przede wszystkim w pojazdach które posiadają potężne silniki osiągające moce rzędu 250 i więcej KM.
W przypadku sprzęgieł jak i hamulców, zastosowane materiały okładzin muszą wytrzymywać wysokie temperatury rzędu nawet 600- 800 st. C. Materiały te cechują się znacznie większą trwałością, wytrzymałością i odpornością na ścieranie.
Temperatura pracy węglowo- ceramicznych klocków hamulcowych to ok 200-300 st. C i wtedy dopiero możemy wykorzystywać ich całkowity potencjał.
Taką temperaturę jesteśmy w stanie osiągnąć tylko i wyłącznie w samochodach sportowych.
Oczywiście koszty produkcji, a tym samym końcowa cena produktów z takich materiałów są znaczne i stosowanie ich ogranicza się tylko w sportowych bądź drogich i ekskluzywnych samochodach.
Spieki ceramiczno- metaliczne (najczęściej Al2O3)
Materiały ceramiczno- metaliczne są połączeniem metalu z ceramiką. Ich produkcja wymaga zaawansowanych technik produkcji i spajania i poprzedzających prac badawczych. Dąży się do wytworzenia materiału, który łączyłby jak najwięcej zalet zarówno metali jak i ceramiki, przy jednoczesnej eliminacji wad tych materiałów. Wykonanie „idealnego” materiału który łączyłby właściwości obu materiałów rośnie wraz z różnicami we właściwościach pomiędzy tymi komponentami.
Osnową w takich materiałach jest ceramika, materiałem napełniającym jest metal z innymi dodatkami uszlachetniającymi które polepszają właściwości okładziny klocka hamulcowego. Uszlachetniaczami najczęściej są:
- tlenek glinu,
- mika,
- tlenek żelaza,
- baryt,
- siarczek antymonu,
- grafit,
- koks sproszkowany,
Spieki ceramiczno- węglowe
Materiały należące do tej grupy, tak jak w przypadku spieków ceramiczno- metalicznych posiadają osnowę ceramiczną i nasycane są włóknami węglowymi które to z kolei mogą być ciągłe lub nieciągłe W kompozytach tego typu obciążenia przenoszone włókna węglowe. Ilość użytych włókien węglowych wpływa na wytrzymałość kompozytu. Im więcej włókien tym większa wytrzymałość.
Zalety materiałów ceramicznych spieków metalicznych:
- Poprawienie skuteczności hamulców
- Odporne na wysokie temperatury
- Odporne na nagły wzrost temperatur
- Mniejsza podatność na zużycie
Wady:
- Konieczność stosowania izolacji lub wentylacji między klockiem, a tłoczkiem zacisku z powodu dużej przewodności cieplnej
- Dłuższy czas osiągnięcia gotowości do pracy
- Odpowiednie parametry pracy osiąga się dopiero w wysokich temperaturach ok 200- 300 st. C
Zalety spieków metalicznych:
- krótki czas osiągnięcia gotowości do pracy
- wysoka odporność na ścinanie
- niewielka ściśliwość
Wady:
-
Wnioski:
Wielość receptur produkcyjnych może sugerować, że jak dotąd brak jest uniwersalnej wkładki ciernej, która mogłaby spełniać stawiane wymagania w każdym pojeździe samochodowym
Przy doborze klocków hamulcowych należy uwzględnić materiał z jakiego zrobiona jest tarcza. Tylko w taki sposób można osiągnąć najlepsze parametry pracy.