Proponuję, zebysmy tu spisywali pytania ;) Ja nie pamietam tak dokładnie treści, ale to co pamiętam wpiszę. Na bank się powtarzają, bo każdy pisze gdzie indziej co mu przyjdzie do głowy, ale to sobie utrwalicie :)
1. wymioty i biegunka powodują:
a) hipokaliemie, hiperkalcemie, wzrost mocznika - kombinacje tego
Hipokaliemię, hipokalcemię, wzrost mocznika
2. Objawy zatrucia salicylanami - nie pamietam odpowiedzi
a) szum w uszach byl na pewno :p
Splątanie, pobudzenie, śpiączka, drgawki, nudności, wymioty, szum w uszach
3. Kiedy podajemu surowicę przeciw jadowi żmii
a)szybko narastający obrzęk kończyny, wstrząs, wymioty
b) u wszystkich dzieci niezaleznie od objawów
c) u wszystkich po 65 r. ż niezależnie od objawów
d) u każdego
Hipotensja
Tachy- i bradyarytmie, niedokrwienne zmiany w ekg
Objawy reakcji anafilaktoidalnej
Skaza krwotoczna
Zaburzenia świadomości (drgawki, śpiączka)
Narastanie obrzęku ukąszonej kończyny
Leukocytoza pow. 20 G/l, wysoka aktywność CPK,
kwasica metaboliczna
4. NLPZ - ketoprofen i ibuprofen powodują głównie:
a) nefro i hepato toksyczność
b) kardio i ototoksyczność
5. Związki które wywołują depresję ukłądu oddechoego
- nie mam pojęcia co było dobrze z pośród
a)benzodiazepiny, barbiturany, baclofen, betebloker
b) morfina, baklofen, barbiturany
benzodiazepiny (depresja ośrodka oddechowego), morfina (depresja ośrodka oddechowego), salicylany (przyspieszenie oddechu), karbamazepina (spadek RR), baclofen (depresja oddechowa), barbiturany (depresja ośrodka oddechowego)
6. Zatrucie kokainą:
przedewszystkim kardiotoksyczna
tu były odpowiedzi, co zrobić: chodziło chyba o EKG i troponiny, żeby wykluczyć zawał/niedotlenienie
7. objawy zatrucia kwasem walproinowy:
a) jakiś obrzęk mózgu i supresja szpiku (pancytopenia) splątanie, śpiączka
płukanie żołądka, hemodializa
8. Opis OZW - jak wykluczymy rozpoznanie : tu chyba było troche pokombinowane
a)ekg
b)troponina jednorazowy pomiar
c.echokardiografia
d. rtg
e wszysrtko fałsz
9. dziecko ślini się, wywieszony jezyk. co mu jest:
a) wścieklizna
b)| krup
c) błonica
d) zapalenia nagłośni
10. Facet jakiś młody trafia na SOR z bólem głowy który opisuje jako najgorszy w życiu, neguje uraz, co mu jest
PYTANIE MAM: to byl ten koles, co mial objawy podraznienia opon? bo jak tak to bylo milion dystraktorow odn naklucia ledzwiowego itd ;)
a.krwotok podpajęczynówkowy
i inne krwotoki- podtrwardówkowy, nadtwardówkowy
zapalenie opon
11. I jakie badanie mu zrobisz jako pierwsze
a. TK
b. angiografię
naklucie ledzwiowe
Dwa pytania o oczy:
12. Tzw oko ślusarza- spawacza i kombinacje
1.spowodowane promieniowaniem UV
2.
3. pierwsza pomoc to przemycie zimną wodą
4. dajemy znieczulające i antybiotyki
5. wkraplamy fluoresceinę (?) i badamy w świetle jakimś tam :p
Diagnostyka- wkraplamy fluoresceinę i oglądamy gałkę oczną w niebieskim świetle
Leczenie- leki znieczulające + antybiotyki 5-7 dni
13. I zespół oka czerwonego (str 203 At)- osłabienie widzenia, źrenica nieruchoma
1. dajesz acetazolamid dożylnie
2. skierujesz planowo do ookulistyd
3. pilnie do okulisty ?????
4. podasz leki obniżające ciśnienie
5. porażające akomodację
14. Pogotowie stwierdziło, że dzieciak 6-miesięczny stracił 150 ml krwi, jakiego stopnia bedzie wstrząs? Nie będzie wstrząsu
/ I
/ II
/ III
/ IV
Dziecko waży ok 6 kg i znalazła że u dzieci krwi jest 80ml/ kg czyli ma 480 ml więc stracił 31,25 %
15.Co nie należy do tzw. croup score?
a) kolor skóry
b) świadomość
c) zaciąganie ścian klatki piersiowej (retrakcja)
d) stridor
e) saturacja
Wikipedia podaje tzw. skalę westleya. Zaciąganie, stridor, sinica, wdech, świadomość.
To chyba to, bo samego croup score na stronach polskojęzycznych nie uświadczysz.
16. Jak nazywa się właśnie to zaciąganie klatki ;)
a) retrakcja
b) szemieńtrakcja
c) okropnośćtrakcja
d) cośtamtrakcja
17. Co przy zatruciu metanolem:
a) etanol dozylnie, nie doustnie bo nieskuteczny
b) etanoc doutnie a nie dożylnie bo drażni naczynia
c) etanol doustnie lub dożylnie
d) dwa z dekontaminacją
18.Kobietę w ciąży jak układasz-
a. na lewym boku
19. Kobieta w 32tc, albo 34tc trafiła na SOR po wypadku komunikacyjnym, ma krwawienie z pochwy, spadek ciśnienia, zaburzenia rytmu serca u dziecka, co podejrzewasz
a. oddzielenie się łożyska
b. łożysko przodujące
c. skręt torbieli jajnika
d. zator płynem owodniowym
20. ASA w OZW może dać
lekarz
lek. dent.
sam poszkodowany po instruckji dyspozytora
ratownik czy tam pielęgniarka
świadek zdarzenia
i kombinacje czy wszystkie czy 1,2,3,4
Wszystkie!
21. W urazie penetrującym klatki piersiowej NZK wystąpi w mechanizmie
odmy prężna
tamponady serca
tamponada
stłuczenie płuca
22.Przy podejrzeniu bateryjnego zapalenia opon mózgowych i mózgu podasz antybiotyk
a. nie jest konieczny
b. zaraz natychmiast po pobraniu krwi/płynu? na posiew
c. po uzyskaniu wyniku posiewu
d. w ciągu 30 minut od trafienia na SOR
B i D ale stawiałabym na D bo oni lubią czepiać się takich szczegółów
23. W podejrzeniu septycznego zapalenia stawów na SOR
a. podasz antybiotyk “na ślepo” zaraz po pobraniu krwi na posiew
b. podasz antybiotyk na slepo zaraz po pobraniu mazi stawówej na posiew
c. wzdrożysz terapię empiryczną tak szybko jak to możliwe
d.podasz empirycznie po pobraniu krwi na posiew
e.nie jest koniecznie podanie antybiotyku
jakas odpowiedz : „nie na slepo….”
24. Co różnicuje omdlenie od padaczki (Karmelki str 679)
a. drgawki
b. czas powrotu świadomości
c. puszczenie zwieraczy i oddanie moczu
d. utrata przytomności
e. wszystko
25. Nalokson podasz przy zatruciu:
a) marihuana
b) heroina
c) kokaina
d) LSD?
Morfina, Tramal, Dolargan, Fentanl
26.Kto może prowadzić zajecia w zakresie pierwszej pomocy:
a) ratownik medyczny
b) nauczyciel akademicki
c) pielęgniarka szkolna
d) ratownik po kursie kwalifikowanej pierwszej pomocy
e) wszyscy
lekarz systemu, pielęgniarka systemu, ratoniwk medyczny, nauczyciel akademicki po kursie
27. Jednostkami systemu są:
a) SOR
b) ZRM, w tym lotnicze zespoły ratownictwa medycznego
c) Centra Urazowe
d) a i b
e) a, b i c
28. Kto w S ZRM:
a) lekarz, ratownik i pielęgniarka
b) lekarz i dwie osoby mogace udzielac pierwszej pomocy
c) trzy osoby mogace udzielac pierwszej pomocy
d) dwa ktosie plus kierowca
e) wszystkie
29.Stan padaczkowy (kombinacje odpowiedzi)
1. trwa >30 minut i pacjent między napdami nie odzyskuje świadomości- tak
2. pierwszy rzut leki- benzodiazepiy- tak
3. jak nie mija to pacjenta wprowadzić w śpiączkę- tak
4. może byc częściowy lub uogólniony
5. występuje tylko u osób z rozpoznaną padaczką
1, 2, 3, 4
30.Skąd będzie największe krwawienie?
a) miednica
b) ręka
c) udo jednostronnie
d) obustronne złamanie kości podudzia
31. P/wskazanie do nakłucia lędźwiowego, dobrze pamiętam że było?
Kiedy nie zrobisz nakłucia lędźwiowego przed obrazowaniem (coś w tym stylu?)
a. wzmożone ciśnienie śródczaszkowe
b. objawy ogniskowe
c. zaburzenia świadomości
d. wszystko
e. żadne
32.Pytanie o ból pleców i milion kombinacji, pamięta ktoś odpowiedzi? Fałsz trzeba było wybrać chyba
a)
b. silny przed pokwitaniem jest łagodny Fałsz przed pokwitaniem to poważna patologia
c. występujący w nocy i podczas wysilku zwykle jest zwiazany z nowotworem Fałsz bo w nocy i w spoczynku
d. pacjenci mający przepuklinę krążka międzykręgowego zwykle uskarżają się na ból okolicy lędźwiowo-krzyżowej Prawda
e. u młodych ludzi głównie są to zmiany łagodne (w sensie chyba było, że nastolatki) Prawda, poważna patologia jest przed okresem pokwitania
33. Atropiny nie dajemy w bradykardii po przeszczepie serca, bo może spowodować blok III stopnia
a. prawda/prawda + związek
34. 3 defibrylacje pod rząd mozemy dać gdy NZK
a. przy cewnikowaniu serca
b. krótko po operacji kardiochirurgicznej
c. gdy pacjent jest w chwili zatrzymania podłączony do defibrylatora
d. wszystko
e. żaden
35. Dziewczyna u dentysty nagle po dostaniu znieczulenia zaczyna się dusić, co robi dentysta? adrenalina w miejsce z obrzękiem
adrenalina im 0,5mg
adrenalina podskórnie
adrenalina dożylnie
36. Kombinacje sytuacji ze zwiększonym ryzykiem ciąży ektopowej:
a. in vitro,
b. stany zapalne miednicy
c. pierworódka
d. wiek poniżej 18 lat
e. przebyta ciąża ektopowa
jednostronny ból,zabieg chirurgiczny w obrębie jajowodów
38. Dziecko zjadło łyżkę proszku do prania, co robimy?
-obserwujemy na sorze
-prowokujemy wymioty
-węgiel aktywowany
- płuczemy jelita
- płuczemy żołądek i podajemy węgiel aktywowany
39. Po co dajemy glikol propylenowy doustnie?
-żeby unieczynnił ksenobiotyk
-żeby wywołać wymioty
-żeby działał razem z węglem
-zwiazał ksenobiotyk w jelita i uniemożliwia wchłanianie
40. Przezskórne zatrucie fosfoorganicznymi, co robimy? (nie wiem, to było dziwne mega :p)
dekontaminacja w każdej odpowiedzi i opcje:
a. leczymy objawowo i nawadniamy
b. podajemy atropinę 3 razy i tu dawka
c. miareczkujemy atropinę aż do ustąpienia objawów
41. Salicylan fizostygminy jest odtrutką na?
a. atropinę
42. Zatrucie paracetamolem, podane różne dawki (minimum 4, max chyba 12 g) i godziny od wzięcia tegoż + postępowanie z pacjentem i trzeba było zaznaczyć dobrą kombinację.
a. pawidłowy schemat dawkowania gdy zjadł 4 g i popopił alkoholem 4 godz temu
b. pawidłowy schemat dawkowania gdy zjadł 4 g i popopił alkoholem 9 godz temu
c. pawidłowy schemat dawkowania gdy zjadł 12 g i 9 godz temu
d. pawidłowy schemat dawkowania gdy zjadł 12 g i 2 godz temu
e. pawidłowy schemat dawkowania gdy zjadł 12g i 4 godz temu
43. Zatrucie metyloksantynami, co będzie i kombinacje objawów w każdej odpowiedzi.
a) wymioty, tachyarytmia, hipokaliemia, hiperglikemia MGSO4!
44.Jaka jest najczęstsza zmiana w EKG przy zatorze tętnicy płucnej?
a) tachykardia
b) zmiany st
c) S1Q3T3
d) P pulmonale
45. Zaznacz prawdę:
a. w hiperkaliemii dodatnio-ujemny załamek T i poszerzone QRS
b. w hipokaliemii obniżenie ST, załamek U i spłaszczone T
i moim zdaniem te dwie odpowiedzi były ok
46. Co nie należy do sposobów udrożniania dróg oddechowych?
-rękoczyn Esmarcha
-rękoczyn Sellicka
-rurka ustno gardłowa
-maska krtaniowa
47. Wskazania do NIV (At str 99)
zaostrzenie POChP
Odma
niewydolność oddechowa chyba tu była?
wszystko
żadne
48. Bierna tlenoterapia - co nie należy
- worek samorozprężalny
- wąsy tlenowe
- maska Verturiego
- maska prosta
49. Ekg niemowlęcia - takie kosmiczne pytanie co nie jest typowe dla napadu SVT dla niemowlęcia?
nagły początek
nagły koniec
zmienne odstępu R-R
50. Przypadek koleś spadł z wysokości 5m, GCS 8, HR 46, BP 160/80, skóra różowa, ciepła, sucha..… (dalej jakieś wyniki były ale nie pamiętam.) Nieprawidłowe zgrubienie na wysokości C6, brzuch miękki, niebolesny, brak widocznych innych obrażeń.
a) wstrząs kardiogenny z bradykardii, z powodu stłuczenia serca,........
b) wstrząs kardiogenny z bradykardii, z powodu stłuczenia serca……...
c) wstrząs krwotowczny z powodu obrażeń wewnętrznych……..
d) wstrząs krwotoczny z powodu obrażeń wewnętrznych……...
e) wstrząs neurogenny z powodu uszkodzenia pni współczulnych…….
51. Czego nie ma w 4 P przy ocenie układu krążenia:
a) puls
b) ciśnienie tętnicze
c) perfuzja
d) obciążenie wstępne
e) ocena EKG
52. Jak przyklejamy elektrody defibrylatora:
-mostkowo-koniuszkowa
-mostkowo-obojczykowo-sutkowo-lewa boczna
-boczna bezpieczna
- przednio boczna
53. Ktoś tam zdjadł jakieś grzyby i po 7-10 godzinach objawy żołądkowo-jelitowe, co podejrzewasz?
a) że zjadł muchomora sromotnikowego
b) muchomora czerwonego
i 3 inne
54. Pytanie ze schematem MONA, przychodzi gosc z wiencowka i czego mu nie damy, w odpowiedziach cztery mozliwosci wlasnie z ww schematu i jedna z dupy. Niee tam było chyba w OZW co za leki pierwszego rzutu, te 4 a odp ostatnia: wszystkie :) Niee, nie było pierwszego rzutu, jakos to inaczej opisali niz pierwszy rzut, bo miałabym rozkminę, a tak to nie miałam :P
a. tlen
b. nitraty
c. analgezja
d. ASA
e. wszystko
55.Jak zróżnicujemy omdlenie od stanu drgawkowego? (Atkinson rysunek strona 108, idealnie zerżnięte)
56. Porażenie Bella to:
-dolny neuron ruchowy nerwu VII
-zaburzenia czucia smaku na ⅔ przednich języka
-u ludzi w wieku 10-40
- leczenie acyklowirem i prednizolonem skuteczne w pierwszym etapie
-związane z opryszczką
-wszystkie
-żadne
57. Kiedy nie zrobimy transfuzję wymienną osocza? Chodziło o plazmaferezę, nie?
-miastenia
- Gillian - Barre
- zespoły nadlepkości krwi
- zatrucie glikolem
- HUS/TTP
-miastenia
58. co nie wchodzi w ocenę B z ABCDE
a. częstość oddechów
b. osłuchanie płuc
c. rurka ustno-gardłowa
d. saturacja
59. Koleś wrócił z Indii 3 tygodnie temu, ma biegunkę, wymioty, gorączkę 39’C, dreszcze. Miał wszystkie szczepienia i była profilaktyka antymalaryczna. Co mu:
a. malaria
b. leiszmanioza
c. biegunka podróżnych
d. onchocerkoza (ślepota rzeczna występująca w Afryce :P)
60. Jaka diagnostyka?
a. z grubej kropli krwi
b. z cienkiej krwi
c. kał na posiew i badanie ogólne krwi
d. posiew krwi
e. a i b
61. Jak podajemy adrenalinę w anafilaksji:
- preferowana droga iv - 0,5mg
-preferowana sc
- jeśli nie ma fachowca/ osoby doświadczonej to 0,5mg im - ja dałam to, tam było chyba, że gdy nie ma osoby doświadczonej w leczniu (bo iv można dać tylko, gdy są osoby doświadczone), więc niedoświadczony fachowiec daje im też:P
- żadne - prawidłowo wg mnie, bo zawsze do mięśniowo, a nie tylko jak nie ma fachowca
62. Obliczanie rozmiaru rurki u czterolatka (powtórzone)
a) 5
63. Coś tam z podażą noradrenaliny, jak się 8 mg rozpuści w 50 ml soli, a pacjent 30 kg, to jaki przepływ ustawiamy:
a) 2 ml/ h
b) 5 ml/ h
c) 10 ml/h
d) 20 ml/h
e) 50 ml/h
??
64. Pacjent z temp 28C, odmrożenia, nzk - co robimy:
- nie podajemy zadnych leków dopoki nie osiągnie 30C - prawidłowa
- nie podajemy zadnych leków dopoki nie osiągnie 35C
-podajemy leki w dwukrotnie większych odstępach (co 6-8min)
Do 30 st- nie dajemy leków
30-35 st- dajemy w dwukrotnie dłuższych odstępach
od 35st. leki normalnie
65. czas na dotarcie pogotowia - z:
a. maksymalny czas dotarcia nie może być dłuższy niż 15 minut w mieście powyżej 10 tysięcy mieszkańców
b. maksymalny czas dotarcia nie może być dłuższy niż 8 minut w mieście powyżej 10 tysięcy mieszkańców
c. mediana czasu dotarcia - w skali każdego miesiąca - jest nie większa niż 12 minut w mieście powyżej 10 tysięcy mieszkańców
mediana czasu dotarcia - w skali każdego miesiąca - jest nie większa niż 12 minut w mieście ponizej 10 tysięcy mieszkańców
d. maksymalny czas dotarcia nie może być dłuższy niż 15 minut w mieście poniżejj 10 tysięcy mieszkańców
66. Do zadań lekarza koordynatora nie należy:
1) | nadzór merytoryczny nad pracą dyspozytorów medycznych; |
---|---|
2) | koordynacja współpracy dyspozytorów medycznych w przypadku zdarzeń wymagających użycia jednostek systemu, o których mowa w art. 32 ust. 1, spoza obszaru działania jednego dysponenta jednostki; |
3) | udzielanie dyspozytorom medycznym niezbędnych informacji i merytorycznej pomocy; |
4) | udział w pracach wojewódzkiego zespołu reagowania kryzysowego 5)koordynacja współpracy dyspozytorów medycznych w przypadku zdarzeń wymagających użycia jednostek systemu, o których mowa w art. 32 ust. 1, spoza REJONU działania jednego dysponenta jednostki; |
67. Do najczęstszych alergenów należą, z wyjątkiem
a. owoce morza
b. orzechy
c. jad owadów błonkoskrzydłych
d. antybiotyki
e. konserwanty
68. Jaki nacisk na łyżki defibrylatora u dorosłej osoby?
-8kg
69. Fałsz o hipoglikemii:
a. mozna podać glukagon
b. może występować nagle bez objawów poprzedzających
c. może się pojawić przy beta- blokerach
d. objawy to: potliwość, poddenerwowanie, bradykardia- dalam to, bo jest tachykardia?
70. Czego nie ma w ALPES przy problemach z wentylacją (powtórzone)
a) odmy
b) zapchania dróg
c) krwiaka opłucnej
d) problemów ze sprzętem
e) rozdęcia żołądka
71. Pani w 24 tyg ciąży, krwawi z pochwy, w badaniu macica miękka, płód ułożony poprzecznie czego jej nie zrobimy:
a) grupa krwi
b) USG przezpochwowe
c) badanie ginekologiczne PALUCHAMI
d) morfologia
e) BP
72. Jaki to toksydrom: poci się, ślini, biegunka
- cholinergiczny
- antycholinergiczny
- sympatykomimetyczny
73. Respirator kochany respirator, nie poradziłam sobie z tym pytaniem :P dla dziecka 3 letniego jaki przeplyw ustawisz prawidłowo. Jak to liczyć?
a. 2500-3000
b. 1500-2000
c. 750-1000
Przedstawie mój tok rozumowania, poprawcie:
3 lata, czyli waży (3+4)x2= 14 kg
oddech 7ml/kg, czyli 98, w przybliżeniu 100ml na wdech
wdechów między 20 a 30, bliżej 30, dajmy na to 28
czyli 28x100ml to wyszło 2800
dałam największą opcję możliwą
74. Gdzie badamy czynność serca u noworodka:
a. t. ramienna
b. t. szyjna
c. pzy pępowinie
d. koniuszek serca osłuchujemy
75. Jakie badania do rozpoznania zapalenia opon i mózgu
a. EEG
b. MRI
c. barwienie Gramem plynu MR
d. posiew
e. wszytkie
76. O Dyspozytorze :
a) osoba z wykształceniem lekarz systemu, pielęgniarka systemu, ratownik medyczny
77. Kto jest lekarzem systemu:
a. lekarz medycyny ratunkowej
b. lekarz chorób wewnętrznych
c. lekarz po 2 roku skończonym specjalizacji ortopedii
d. lekarz po 2 roku skończonym spec. Chirurgii
e. wszystko
78. Z jakiego materiału badanie na narkotyki na SOR:
a. mocz
b. krew
c. kał
79. Neuroglikopenie:
a) przy glukozie poniżej 2,5 mmol/ lsą
b) przy stosowaniu b-blokerów nie pamiętam jak to dalej szło :) - szczególnie u osób, które biorą b-blokery
c) objawy to drżenie, bradykarsia, niepokój
d) nie ma objawów prodromalnych
80. 70 letnia kobieta trafia na SOR z osłabieniem odruchów, bradykardią. Jaką ma chorobę endokrynologiczną?:
a) silna niedoczynność tarczycy
b) niedoczynność kory nadnerczy
c. Nie ma choroby endokrynologicznej
81. Jak ktoś widzi osobę, której zdrowie jest zagrożone, ma obowiązek:
a) zadzwonienia (skutecznego!) po odpowiednie służby
b) wyniesienia jej ze strefy niebezpiecznej
c) pomocy w stregfie niebezpiecznej
d) wykonania ratunkowych czynności medycznych
e) zabezpieczenia strefy niebezpiecznej do czasu przyjazdu służb
82. Zatrucie benzodiazepinami jest:
a) częste, niegroźne, tylko w nielicznych wyadkach wymaga podania flumazenilu
b) częste, groźne, leczyć!
c) rzadkie, groźne, itp
W ratunkowym ABC, które nie należy do C: w takim stylu jak wyżej
Czego nie zastosujesz w bezprzyrządowej wentylacji: maska twarzowa, maska i jakieś dziwne nazwisko, wąsy tlenowe, namiot tlenowy, worek samorozprężalny
Fałsz o ETCO2: można przedstawi za pomocą wykresu, prawidłowa wartość 35-45 mmHg, można monitorować prawidłowe ustawienie rurki intubacyjnej, można monitorować czy defibrylator jest dobrze podłączony, stopniowo wzrasta w zatorowość płucnej
Jaką warośc prądu ustawisz na defibrylatorze u 3 letniego dziecka : 56J
Słyszalny przy wydechu świst jest spowodowany: zwężenie gornych drog oddechowych , zwężenie dolnych drog oddechowych
Szerokie ORS i bradykardia , co podasz: adenozyna, atropina
Jaka jest minimalna liczba uscików wykonana w minutę podczas RKO: 60
Jaki jest skład specjalistycznego zespołu ratunkowego i różne kombinacje
częstoskurcz nadkomorowy w EKG (miarowy z wąskimi QRS) fala delta na ramieniu wstępującym QRS, krótki PR, brak załamka P, wąski QRS (duuh)
Z czego będzie największy krwotok: złamanie miednicy, złamanie jednej kości udowej, złamanie piszczeli i chyba nadgarstka
Na sor przychodzi mężczyzna z bólami w klatce piersiowej od 4h , ból promieniuje do lewej reki, co podejrzewasz: ozw, pekniecie tętniaka