26.11.2011 LOGIKA
Tematy prac samokształceniowych:
1. Pytania i odpowiedzi. Rodzaje zdań pytajnych i ich funkcja dydaktyczna.
2. Nazwa, zakres nazw. Stosunki między zakresami nazw wraz z odpowiednimi przykładami., zakresami nazw wraz z odpowiednimi przykładami
3. Analogia. Wnioskowanie przez analogię. Znaczenie analogii w edukacji szkolnej.
4. Pojęcie relacji i własności relacji. Relacje porządkujące i równościowe i ich znaczenie w edukacji szkolnej.
5. Definicja. Warunki poprawności definicji. Przykłady definicji.
Nazwa- jest podmiotem lub orzecznikiem orzeczenia imiennego. Nazwy mogą być proste i złożone.
Przykłady:
a). Anna jest nauczycielką. Anna- podmiot, nauczycielka- orzecznik
b). Podręcznik- nazwa prosta. Student pierwszego roku pedagogiki- nazwa złożona
Rodzaje nazw. Nazwy dzielimy:
a). w zależności od tego, do czego się odnoszą. Rozróżniamy tu nazwy konkretne i abstrakcyjne.
Nazwy konkretne- są znakami rzeczy, osób lub czegoś, co sobie wyobrażamy jak rzecz lub osobę (stół, nauczyciel, szklana góra)
Nazwy abstrakcyjne- wskazują na pewną, wspólną cechą przedmiotów (czerń), na pewne zdarzenia czy stan (cisza) lub na pewien stosunek między przedmiotami (przyjaźń). W powyższym kontekście zwróćmy uwagę na takie pojęcie jak desygnat nazwy.
Desygnatem nazwy- jest każdy przedmiot dla którego nazwa jest znakiem. To, co w tej chwili mam przed sobą jest desygnatem nazwy laptop. Słowo przedmiot należy tu rozumieć szerzej, również jako przedmiot naszej myśli, np. kwadrat.
b). w zależności od tego, czy służą do oznaczenia pojedynczych przedmiotów czy grup przedmiotów.
Rozróżniamy tu nazwy indywidualne (Piłsudski, Kraków, ale także wymyślone jak Kmicic), generalne (budynek, uczeń liceum) oraz zbiorowe (las, biblioteka, drużyna harcerska- nie są to rzeczy lecz obiekty złożone z rzeczy). W odniesieniu do nazwy generalnej możemy mówić o jej treści.
Treścią nazwy- nazywamy zespół cech na podstawie którego uznajemy jakiś przedmiot za desygnat tej nazwy a w przypadkach braku którejś z cech odmawiamy przedmiotowi bycia desygnatem rozważanej nazwy.
Przykład: kwadrat ma bardzo wiele cech. Dla identyfikowania kwadratu nie ma jednak potrzeby podawania wszystkich cech. Wystarczy kilka. Taki zespół cech nazywa się zespołem cech konstytutywnych. Pozostałe cechy nazywamy cechami konsekutywnymi.
ZDANIA
zdanie- to każde wyrażenie, któremu można nadać jedną z dwóch ocen: prawda lub fałsz.
Gdy wypowiadamy/ słyszymy jakieś zdania nasza myśl zwraca się ku pewnym przedmiotom, wybiera je i coś o nich orzeka. Przeżycie, które temu towarzyszy polega na tym, że wydajemy są, że tak jest (lub nie jest) jak głosi zdanie. Zdania dzielimy na proste i złożone. W praktyce nieraz trudno oddzielić jedne od drugich. W przykładach niezbyt skomplikowanych możemy przyjąć następujący schemat dla zdania prostego: „a jest b” (zdanie składa się z podmiotu, funktora „jest” oraz orzecznika orzeczenia imiennego, np. Anna jest nauczycielką) lub „a ma własność b” (zdanie składa się z podmiotu i orzeczenia czasownikowego, np. Kot łapie myszy)
Zdanie złożone- składa się z dwóch lub więcej zdań prostych połączonych spójnikiem zdaniotwórczym (tzw. funktorem).