9. Zużycie ostrza, przyczyny (mechanizmy) i objawy zużycia.
Zużycie ostrza to zmiany geometryczne (związane lub nie z ubytkiem materiału) i zmiany własności wywołane odkształceniami, temperaturą i chemicznymi działaniami ośrodka współpracującego. Zużycie to jest procesem ciągłym -zmiany kształtów w czasie.
I -docieranie
II - okres normalnej pracy
III - okres przyspieszonego zużycia
Do typowych wielkości geometrycznych zużycia należą:
*na powierzchni natarcia:
-hn - skrócenie ostrza
-l długość żłoba
- s szerokość żłoba
- gr głębokość maksymalna żłoba
- ek odległość maksymalnej głębokości żłoba od krawędzi skrawającej
*na powierzchni przyłożenia:
-hp wysokość starcia
- Il szerokość starcia
Mechanizmy zużywania:
*Starcie na powierzchni przyłożenia - tarcie tej powierzchni o powierzchnię obrabianą przedmiotu. Objaw wystęouje zawsze w procesie skrawania w stopniu zależnym od rodzaju obróbki materiału i kształtu ostrza.
*Starcie na powierzchni natarcia - zawsze towarzyszy skrawaniu lecz nie zawsze dochodzi do wyraźnie widocznych rozmiarów.
*Miejsce maksymalnej głębokości żłoba - intensywność skrawania jest największa
Zużycie ostrzy narzędzi skrawających przebiega w warunkach szczególnie dużych nacisków jednostkowych materiału obrabianego i wysokich temperatur.
Ogólny podział:
- mechaniczne - zmienna siła mechaniczna = zmęczeniu
- dyfuzyjne -wymieszanie się atomów
- cieplne - zmienna temperatura procesu
- chemiczne - utlenanie
Główne objawy zużycia:
- wytarcie od strony powierzchni natarcia i starcie od strony przyłożenia
- wytarcie od samej krawędzi ostrza (stale narzędziowe)
- brak wyraźnego wytarcia (węgliki spiekane)
Postaci zużycia na krawędzi ostrza:
- wyszczerbienia
- wykruszenia
- wyłamania
- pęknięcia