Mechanizmy ewolucji

1. Zmienność genetyczną zmniejszają następujące formy doboru:

   1. dobór zależny od częstości, preferowane są formy częste

   2. dobór zależny od częstości, preferowane są formy rzadkie

   3. dobór preferujący heterozygoty

   4. dobór preferujący homozygoty dominujące

   5. dobór preferujący homozygoty recesywne

2. Zmienność genetyczną zwiększają następujące mechanizmy:

   1. dryf genetyczny

   2. mutacje

   3. dobór przeciwko heterozygotom

   4. migracje między lokalnymi populacjami

   5. okazjonalna hybrydyzacja przy braku pełnej izolacji między gatunkami

3. Mówiąc o cechach ilościowych można stwierdzić, że

   1. większość cech ilościowych jest kodowana przez jeden gen lub co najwyżej kilka genów

   2. wielkość zmiany średniej wartości cechy ilościowej zależy od siły selekcji (tzw. różnicy selekcyjnej) i odziedziczalności cechy

   3. wielkość zmiany średniej wartości cechy ilościowej zależy od siły selekcji (tzw. różnicy selekcyjnej) i nie zależy od odziedziczalności cechy

   4. dobór stabilizujący może wpływać na wariancję cechy, ale nie wpływa na wartość średnią cechy w populacji

   5. dobór rozrywający może być potencjalnie etapem wstępnym specjacji sympatrycznej, a dobór kierunkowy allopatrycznej

4. W podręcznikach biologii ewolucyjnej można znaleźć często stwierdzenie, że mutacje są losowe. Oznacza to, że:

   1. prawdopodobieństwo zmutowania każdego genu jest takie samo

   2. mutacje punktowe występują z taką samą częstością

   3. prawdopodobieństwo zmutowania konkretnego genu jest niezależne od warunków środowiska

   4. prawdopodobieństwo zmutowania danego genu jest niezależne od tego, czy w danych warunkach mutacja będzie korzystna czy niekorzystna

   5. mutacje szkodliwe są częstsze od mutacji korzystnych

5. Które z poniższych stwierdzeń na temat dryfu genetycznego są prawdziwe?

   1. Dryf genetyczny jest ważnym mechanizmem, prowadzącym do powstawania adaptacji.

   2. Dryf genetyczny działa jedynie na cechy selekcyjnie neutralne.

   3. Dzięki dryfowi genetycznemu można konstruować zegary molekularne ewolucji.

   4. Dryf genetyczny działa tym silniej, im niższa jest efektywna wielkość populacji.

   5. Efektywna wielkość populacji i systemy kojarzeń to zagadnienia ze sobą niezwiązane.

6. Które z poniższych zdań na temat konfliktów wewnątrz genomów są prawdziwe?

   1. Rozród płciowy zwiększa szansę na wystąpienie konfliktów wewnątrz genomu.

   2. Konflikty mogą powstawać jedynie między genami zawartymi w DNA organelli i DNA jądrowym.

   3. Plazmidy są częstą przyczyną występowania konfliktów wewnątrz genomów Prokariota.

   4. Transpozony są konsekwencją konfliktów wewnątrz genomów jądrowych.

   5. Konflikty wewnątrz genomu prowadzą zawsze do obniżenia produkcji potomstwa.

7. Rozród płciowy związany jest z mejozą i występującą podczas niej rekombinacją. W przyrodzie występuje zarówno rozród płciowy jak i bezpłciowy. Każe to zastanowić się nad zyskami i stratami wynikającymi z procesu płciowego. Które z poniższych zdań są prawdziwe?

   1. Najpoważniejszym kosztem występowania rozrodu płciowego jest rozbijanie istniejących kombinacji genów.

   2. Rozbijanie istniejących kombinacji genów może przynosić szczególne korzyści żywicielom w przypadku ich koewolucji z patogenami.

   3. Najpoważniejszym kosztem występowania dwóch płci jest strata czasu na szukanie partnera i ryzyko śmierci w czasie tych poszukiwań.

   4. Utrzymywanie się rozrodu płciowego, pomimo istnienia kosztów jest możliwe, gdyż zwiększa plastyczność ewolucyjną, co z kolei zwiększa prawdopodobieństwo przetrwania gatunku.

   5. Rekombinacja zapobiega gromadzeniu się drobnych szkodliwych mutacji.

8. Samice produkują kosztowne jaja, a samce tanie (w przeliczeniu na sztukę) plemniki. Prowadzi to do interesujących efektów, które zauważył już Darwin i z doboru naturalnego wyodrębnił kategorię doboru płciowego. Które z poniższych stwierdzeń związanych z tym pojęciem są prawdziwe?

   1. O ile istnieje dymorfizm płciowy, samce są zawsze płcią jaskrawiej ubarwioną lub posiadającą jakieś kosztowne ornamenty.

   2. Często samce walczą z innymi samcami, co jest dowodem, że to one są płcią wybierającą partnera.

   3. Nie tylko koszt produkcji gamet, ale występująca niekiedy opieka nad potomstwem jest ważną inwestycją, którą trzeba brać pod uwagę przy rozpatrywaniu ewolucji systemu kojarzeń.

   4. Dobór naturalny mógł doprowadzić do naśladownictwa innych samic przy wyborze partnera.

   5. Pozapartnerskie kopulacje prowadzić powinny do zwiększenia liczby potomstwa w przypadku samców, a jakości potomstwa w przypadku samic.

9. Istnieją zachowania, które wydają się obniżać liczbę produkowanego w ciągu życia potomstwa. Ich utrzymywanie można jednak wyjaśnić na gruncie darwinowskiej teorii doboru naturalnego. Które z poniższych zdań, związanych z tym tematem, są prawdziwe? (o tych odpowiedziach gadałam kiedyś z Kozłowskim, bo pyt nie jest całkiem jednoznaczne)

   1. Altruizm jest rozpowszechniony w przyrodzie, gdyż często zwiększa szansę przetrwania gatunku.

   2. Zachowanie altruistyczne będzie utrzymywać się w populacji, jeśli zysk biorcy jest większy niż strata dawcy.

   3. Wśród błonkówek eusocjalność wyewoluowała niezależnie wiele razy, gdyż samice są bardziej spokrewnione z siostrami niż z córkami.

   4. Eusocjalność może powstać w oparciu o altruizm odwzajemniony wśród niespokrewnionych osobników.

   5. Jeśli koszty walki o niepodzielną cząstkę zasobów są niższe niż potencjalny zysk zawsze opłaca się walczyć, a gdy są wyższe niż potencjalny zysk, nigdy nie opłaca się walczyć.

10. Które z poniższych zdań na temat specjacji są prawdziwe?

    1. Izolacja geograficzna jest niezbędna, by powstały nowe gatunki.

    2. Strefy mieszańcowe są zawsze zjawiskiem przejściowym i zanikają po powstaniu prezygotycznych lub postzygotycznych mechanizmów izolacyjnych.

    3. Większość gatunków roślin okrytozalążkowych powstała w wyniku hybrydyzacji i poliploidyzacji.

    4. Dobór płciowy nie ma związku z procesami specjacji.

    5. Bardzo często nowe gatunki powstają w niewielkich izolowanych populacjach na krańcach zasięgu.

11. Które z poniższych zdań dotyczących procesów makroewolucyjnych są prawdziwe?

    1. Im gatunek starszy, tym większe jest prawdopodobieństwo jego wymarcia.

    2. Tempo ewolucji morfologicznej jest stałe.

    3. Obserwowane przez paleontologów niskie przeciętne tempo ewolucji morfologicznej wynika z tego, że okresy doboru stabilizacyjnego były dłuższe niż doboru kierunkowego.

    4. W historii życia na Ziemi rośnie złożoność, gdyż formy bardziej złożone są lepiej przystosowane niż formy proste.

    5. Ewolucja może prowadzić zarówno do upraszczania jak komplikowania się budowy organizmów, a formy bardziej złożone powstały później dlatego, że ewolucja następuje w skutek modyfikacji form już istniejących.

12. Gatunki powstają i wymierają cały czas. Bywały jednak na Ziemi okresy szczególnie nasilonego wymierania. Które zdania na temat wielkich wymierań są prawdziwe?

    1. Przyczyną wszystkich wielkich wymierań było zderzenie Ziemi z dużą asteroidą lub kometą.

    2. Przyczyną niektórych wielkich wymierań mogło być zderzenie Ziemi z dużą asteroidą lub kometą.

    3. Tempo specjacji po wielkich wymieraniach jest takie samo, jak przed wielkimi wymieraniami.

    4. Wymarcie pewnych taksonów dało szansę radiacji adaptacyjnej innym taksonom.

    5. Cechy niektórych grup systematycznych czyniły te grupy szczególnie podatnymi na wymarcie.

13. Życie na Ziemi powstało w okresie

    1. ostatniego miliarda lat

    2. 1 mld – 2 mld lat temu

    3. 2 mld – 3 mld lat temu

    4. 3 mld – 4 mld lat temu

    5. 4 mld – 5 mld lat temu

14. Dinozaury wymarły (oprócz ptaków, które wedle współczesnych hipotez są potomkami dinozaurów):

    1. mniej niż 15 mln lat temu

    2. około 30 mln lat temu

    3. około 60 mln lat temu

    4. około 120 mln lat temu

    5. około 240 mln lat temu

15. Które ze zdań dotyczących ewolucji człowieka są prawdziwe?

    1. Przodkowie człowieka wyewoluowali w Azji.

    2. Homo sapiens pojawił się na Ziemi zaledwie około 100 000 (±50 000) lat temu. (?) W Futuymie jest, że 170 000 a z obrazka Stearnsa z jego wykładu wynika, że dużo wcześniej…

    3. Linie filogentyczne człowieka i szympansa rozeszły się około 2 mln lat temu.

    4. Człowiek ma wspólnych z szympansem około 80% genów.

    5. Człowiek ma wspólnych z szympansem nie mniej niż 95% genów.