ZAKAZY DOWODZENIA OZNACZONEJ TEZY DOWODOWEJ
Pewna okoliczność nie może być w ogóle dowodzona za pomocą jakichkolwiek środków dowodowych. Wyraźny przepis to przewiduje.
Wypadki wyłączenia:
-Przebieg narady i głosowania nad orzeczeniem (tajne)
-Zakaz dowodzenia prawa lub stosunku prawnego wbrew ustaleniom konstytutywnym orzeczenia innego sądu
-Oświadczenie oskarżonego co do zarzucanego mu czynu, złożone wobec biegłego lub lekarza udzielającego pomocy medycznej.
ZAKAZY DOWODZENIA ZA POMOCĄ OKREŚLONEGO DOWDOU
Wykluczają możliwość zarówno wprowadzania, jak i przeprowadzania określonego dowodu w procesie karnym ze względu na oznaczony interes społeczny.
Dowód jest niedopuszczalny. Bezwzględne zakazy:
-Zakaz przesłuchania obrońcy oskarżonego co do faktów, o których się dowiedział przy udzieleniu porady prawnej lub prowadząc sprawę.
-Zakaz przesłuchania duchownego co do faktów, o których dowiedział się przy spowiedzi.
-Zakaz odczytania lub odtworzenia wcześniej złożonych zeznań, jeśli świadek skorzystał z prawa odmowy zeznań lub został zwolniony z obowiązku zeznań
-Zakaz odczytania protokołu przesłuchania świadka, jeżeli osoba ta jest następnie przesłuchana w charakterze oskarżonego
Względne zakazy (mogą być w procesie przeprow, np.pod warunkiem uzyskania zgody odpowiedniego organu.) Np.:
-Zakaz ze względu na tajemnicę państwową
-Zakaz ze względu na tajemnicę służbową lub zawodową
-Zakaz ze względu na prawo odmowy złożenia zeznań
-Zwolnienie od złożenia zeznań osoby pozostającej z oskarżonym w szczególnie bliskim stosunku osobistym
ZAKAZ PRZESŁUCHANIA OBROŃCY
Wynika on z potrzeby pełnego zagwarantowania zaufania oskarżonego do swego obrońcy, co umożliwia oskarżonemu nieskrępowaną realizację jego prawa do obrony. Nie obejmuje adwokata wyst w pk w roli pełnomocnika strony.
Zakazem tym objęte są wszelkie informacje, o których obrońca lub adwokat dowiedział się, udzielając porady lub prowadząc sprawę, bez względu na źródło ich pochodzenia.
Zakaz ten nie obejmuje wiadomości, które dotarły do obrońcy przed wystąpieniem w sprawie w tej roli, np. jako świadka określonego zdarzenia.
ZAKAZ PRZESŁUCHANIA DUCHOWNEGO
Obejmuje fakty o których dowiedział się przy spowiedzi. Ma on charakter bezwzględny. Nawet wówczas, gdy duchowny wyraził zgodę na przesłuchanie, dowód taki jest niedopuszczalny. Obowiązuje także, gdyby duchowny porzucił stan kapłański.
ZAKAZ UJAWNIENIA POPRZEDNIO ZŁOŻONYCH ZEZNAŃ
Osoba ta nie tylko nie może być przesłuchana w charakterze świadka, ale poprzednio złożone przez nią zeznania nie mogą służyć za dowód, ani nie mogą być odtworzone. Jednak sporządzone w postępowaniu karnym protokoły oględzin ciała podlegają ujawnieniu na rozprawie.
ZAKAZ PRZESŁUCHANIA ŚWIADKA ZE WZGLĘDU NA TAJEMNICĘ PAŃSTWOWĄ
Osoby obowiązane do zachowania tajemnicy państwowej mogą być przesłuchane co do okoliczności, na które rozciąga się ten obowiązek, tylko po zwolnieniu ich od obowiązku zachowania tajemnicy państwowej przez organ przełożony. Informacje takie określa się klauzulą „ściśle taje” lub tajne.
Zwolnienia wolno odmówić tylko wówczas gdy złożenie zeznania mogłoby wyrządzić poważną szkodę państwu.
W razie odmowy zwolnienia z zachowania tajemnicy państwowej przez organ przełożony sąd lub prokurator mogą się zwrócić do właściwego naczelnego organu administracji rządowej o zwolnienie świadka z obowiązku zachowania tej tajemnicy, jeżeli tego wymaga interes wymiary sprawiedliwości. Rozstrzygnięcie tego organu jest ostateczne.
W razie zwolnienia świadka od zachowania tajemnicy państwowej może on być na rozprawie przesłuchany z wyłączeniem jawności.
ZAKAZ PRZESŁUCHANIA ŚWIADKA ZE WZGLĘDU NA TAJEMNICĘ SŁUŻBOWĄ LUB ZAWODOWĄ
Klauzula „poufne” lub „zastrzeżone”.
Sąd lub prokurator może zwolnić te osoby od obowiązku zachowania tajemnicy, ustalając czy uchylenie to jest nieodzowne dla osądzenia sprawy. Zwolnienie z tego obowiązku powinno przybrać postać postanowienia.
Odrębna regulacja dotyczy zachowania tajemnicy notarialnej, adwokackiej… tylko wtedy gdy:
Jest to niezbędne dla dobra wymiaru sprawiedliwości a okoliczność nie może być ustalona na podstawie innego dowodu.
Decyduje wyłącznie sąd. Na post. przysługuje zażalenie.
PRAWO ODMOWY ZEZNAŃ
Osobom najbliższym w stosunku do oskarżonego pozostawiono swobodę wyboru między zeznawaniem a odmową zeznawania w charakterze świadka.
Małżonek, Wstępny, Zstępny, Rodzeństwo, Powinowaty w tej samej linii lub stopniu, Osoba pozostająca faktycznie we wspólnym pożyciu.
Jeżeli świadek skorzystał z prawa odmowy zeznań we wcześniejszym stadium procesu, na rozprawie może swoje zdanie zmienić i wyrazić gotowość zeznawania. W razie skorzystania z prawa odmowy zeznań nie później jednak niż przed rozpoczęciem pierwszego zeznania w postępowaniu sądowym, poprzednio złożone zeznania, tej osoby nie mogą służyć za dowód ani być odtworzone.
UCHYLENIA SIĘ ŚWIADKA OD ODPOWIEDZI NA PYTANIE
Świadek może uchylić się od odpowiedzi na pytanie wtedy, gdy udzielenie odpowiedzi mogłoby narazić jego lub osobę dla niego najbliższą na odpowiedzialność za przestępstwo lub przestępstwo skarbowe. Ma obowiązek zeznawania. Zwolniony jest z udzielenia odpowiedzi na pytanie.
ZAKAZ SUBSTYTUOWANIA WYJAŚNIEŃ LUB ZEZNAŃ
Dowodu z wyjaśnień oskarżonego lub z zeznań świadka nie wolno zastępować treścią pism, zapisków lub notatek urzędowych. Nie dotyczy to biegłego. Nie są objęte inne materiały pisemne, jak prywatne notatki, grypsy pamiętniki itp.
ZAKAZY STOSOWANIA NIEDOPUSZCZALNYCH METOD DOWODZENIA
niedopuszczalne jest:
-Wpływanie na wypowiedź osoby przesłuchiwanej z pomocą przymusu lub groźby bezprawnej
-Stosowanie hipnozy albo środków chemicznych lub technicznych wpływających na procesy psychiczne osoby przesłuchiwanej albo mających na celu kontrolę nieświadomych reakcji jej organizmu w związku z przesłuchaniem.
Wyjaśnienia, zeznania oraz oświadczenia nie mogą stanowić dowodu.