Anatomia kręgosłupa
Aby poprawnie zrozumieć biomechanikę kręgosłupa należy poznać podstawy jego anatomii. Kręgosłup nie tylko utrzymuje prawidłową postawę ciała, ale jest podstawowym narządem ruchu człowieka. Stanowi on połączenie czaszki z dolnym końcem tułowia. Podstawowymi elementami kręgosłupa są kręgi, gdzie każdy z nich jest osobną kością. Na całość składa się 33-34 kręgów, położonych praktycznie symetrycznie względem płaszczyzny strzałkowej. Na różnicę w ilości kręgów przypada część guziczka, która zbudowana jest z czterech do pięciu kręgów. Połączenia między nimi stanowią tkanki miękkie tj. więzadła, krążki międzykręgowe i mięśnie. W całym kręgosłupie możemy wyróżnić 5 części. Są to:
- Część szyjna (7 kręgów),oznaczenie C1-C7 (Cervicales)
- Część piersiowa (12 kręgów), oznaczenie: Th1-Th12 (Thoracicae)
- Część lędźwiowa (5 kręgów), oznaczenie: L1-L5 (Lumbales)
- Część krzyżowa (5 zrośniętych kręgów), oznaczenie: S1 (Sacrum)
- Część guziczna (ogonowa), (4-5 kręgów)
Górna część kręgosłupa stanowi połączenie z kością potyliczną. Znajdujący się wewnątrz otwór, który jest nierozerwalną częścią otworów kręgowych tworzy tzw. kanał kręgowy. To w nim znajduje się rdzeń. Cechą charakterystyczną kręgów piersiowych jest ich połączenie z żebrami, wraz z którymi tworzą stawy żebrowo-kręgowe. Dolna część, czyli odcinek krzyżowy w wieku ok. 20 lat zrasta się. Tworzy się kość krzyżowa, która jest częścią składową miednicy [2,5]. Główne zadania kręgosłupa to:
- Ochrona rdzenia kręgowego.
- Podpora dla ciała.
- Stanowi narząd ruchu.
Pośrednio także jest to spełnianie funkcji przyczepności dla kończyn, oraz zapobieganie skracaniu ciała podczas pracy mięśni szkieletowych. Mięśnie są podstawowym elementem utrzymującym kręgosłup w danej pozycji. Składają się na nie prostownik grzbietu, mięśnie brzucha oraz mięśnie międzyżebrowe. Dzięki nim kręgosłup utrzymuje właściwy kształt, a prawidłowe ich napinanie pomaga w utrzymaniu właściwego kształtu oraz chroni przed przeciążeniem. Zdrowy kręgosłup posiada fizjologiczne krzywizny, które powstają w okresie rozrostu. Poprawiają one prawie dwudziestokrotnie jego odporność na obciążenie i wstrząsy. Głównymi wygięciami kręgosłupa są:
- Lordoza szyjna, stanowiąca wygięcie do przodu występuje na odcinku szyjnym [5,10].
- Kifoza piersiowa (grzbietowa), tworząca łuk wygięty do tyłu na odcinku piersiowym.
- Lordoza lędźwiowa, wygięta podobnie jak odcinek szyjny ku przodowi.