Tabela 1

' . • „łvnace z przeglądu dotychczasowej realizacji celów W»i°^{s,a P} polityki transportowej z 2001 roku

ofe^zar polityki transpor­ towej Rozsze­ rzenie UE w latach 2004 ¡2007	Główne wyzwama	Charakterystyka! problemu
	Polityka trans­portowa zyskuje wymiar ogólno­europejski	Wzrasta presja na ochronę środowiska naturalnego, zwłaszcza na obszarach gęsto zaludnionych i uprzemysłowionych. Główne problemy to: zanieczyszczenie, wykorzystanie terenu, zagęszczenie ruchu drogowego (kongestia) i wypadki drogo­we. Dla wielu państw członkowskich klu­czową sprawą jest dostępność transportu. Nasila się konieczność zróżnicowanego podejścia na poszczególnych szczeblach władzy: lokalnym, regionalnym i krajo­wym, przy jednoczesnym zapewnieniu prawidłowego funkcjonowania ogólnoeu­ropejskiego wewnętrznego rynku transpor­towego.
Przemysł transpor- t, o w y uległ zmianie	Następuje kon­solidacja na po­ziomie europejs­kim, zwłaszcza w transporcie lo­tniczym i mors­kim	Rynek wewnętrzny Wspólnoty przyczy­nił się do rozwoju konkurencyjnych mię­dzynarodowych przewozów drogowych, a także w coraz większym stopniu kolejo­wych. W ostatnich latach uwidoczniły się sku­tki globalizacji prowadzące do tworzenia dużych przedsiębiorstw logistycznych ogólnoświatowym zasięgu. Większy nacisk powinien być położony na wzmacnianie międzynarodowej konku­rencyjności transportu multimodalnego na oferowanie zintegrowanych rozwią­zań, obejmujących różne środki transportu. Należy skoncentrować się na usuwaniu wąskich gardeł i słabych elementów w łań­cuchu logistyki. Równocześnie rynek wewnętrzny musi nadal zapewniać przestrzeń życiową przedsiębiorstwom rozpoczynającym dzia­łalność oraz MSP.
Innowac­je w tran­sporcie	Transport szyb­ko staje się dzie­dziną wysokich technologii, a badania i inno­wacje mają za­sadnicze zna­czenie dla jego dalszego rozwo­ju	Dzięki zwiększaniu środków finansowych na badania w ramach siódmego ramowego programu badań i rozwoju UE (2007- 2013) innowacje techniczne w transporcie wnoszą bezpośredni wkład w realizację celów UE w zakresie konkurencyjności, ochrony środowiska i spraw społecznych. Prace będą dotyczyć takich dziedzin jak: poprawa jakości transportu lądowego, morskiego i lotniczego z punktu widzenia ochrony środowiska, unowocześnianie zarządzania ruchem, likwidowanie zatłoczenia europejskich korytarzy transportowych, mobilność miejska, intermodalność i interoperacyjność, bezpieczeństwo i ochrona transportu, inteligentne systemy transportowe.
Integrac­ja polity­ki trans­portowej i polityki ekologi­cznej	Konieczność uwzględnienia w polityce trans­portowej mię­dzynarodowych zobowiązań w sprawie ochrony środo­wiska	Największym wyzwaniem są emisje C02 i obowiązki wynikające z Protokołu z Kioto. Jakość powietrza, hałas komunikacyjny oraz wykorzystanie terenu wymagają ciąg­łej uwagi i sprawnego systemu monitorin­gu.

Zintegro­wanie celów polityki transpor­towej i energe­tycznej	Polityka trans­portowa musi wnosić wkład w realizację ce­lów europejskiej polityki energe­tycznej	Na transport przypada 30% całkowitego zużycia energii w UE. Przy sięgającym 98% uzależnieniu od ropy naftowej wyso­kie ceny ropy wywierają wpływ na sektor transportowy i wymuszają poprawę wydaj­ności energetycznej, wprowadzanie roz­wiązań przyczyniających się do zróżnico­wania dostaw oraz środków politycznych wpływających na popyt, a wszystkie te wysiłki muszą być wspierane nowymi, in­nowacyjnymi technologiami.
Między­narodo­wy kon­tekst po­lityki uległ zmianie	Podniesienie ■ poziomu bezpie­czeństwa oraz dostosowanie się do wymagań gospodarki glo­balnej	Stałe zagrożenie ze strony terroryzmu wywarło na transport większy wpływ niż na jakikolwiek inny sektor. Globalizacja ekonomiczna wpłynęła na wymianę handlową i zwiększyła popyt na międzynarodowe usługi transportowe do i z krajów o rozwijających się gospodar­kach.
Zmienia się spo­sób za­rządza­nia Unią Europejs­ką	Podstawowe ra­my pr&wne tyn­ku wewnętrzne­go są w dużym stopniu gotowe	Skuteczne wprowadzanie przepisów prawa do praktyki. Propagowanie wymiany najlepszych rozwiązań. Regulacje muszą iść w parze z innowac­jami. Powołane europejskie agencje w czte­rech obszarach polityki transportowej sta­nowią drugi szczebel europejskiej admini­stracji odpowiedzialny za wnoszenie spec­jalistycznego wkładu technicznego w roz­wój Wspólnoty.

Źródło: opracowanie własne na podstawie Komunikatu Komisji dla Rady i Parlamentu Europejskiego... op. cit., s. 5-6.

cjonalności wspólnego rynku transportowego poprzez wy­pełnianie gospodarczych i społecznych zadań transportu oraz zapewnienie użytkownikom możliwości dokonywania wolnego wyboru gałęzi przy respektowaniu wymogów bezpieczeństwa i ochrony środowiska.

W 1998 r. wydano Białą Księgę pt. „Sprawiedliwa odpłatność za korzystanie z infrastruktury. Założenia do wspólnego systemu opłat za infrastrukturę transportu w Unii Europejskiej”¹. Dokument ten był poprzedzony Zieloną Księgą z 1995 roku pt. „W kierunku uczciwych i efektywnych cen w transporcie. Kierunki polityki inter­nalizacji kosztów zewnętrznych transportu w Unii Europej­skiej”². Obie wymienione księgi są wyrazem zainteresowa­nia UE kosztami zewnętrznymi transportu i ich internaliza­cją jako sposobem dochodzenia do zrównoważonego roz­woju. Zielona Księga zwraca uwagę na znaczenie wykorzy­stywania cen jako narzędzia redukcji kosztów zewnętrz­nych.

Najważniejszym dokumentem strategicznym, który w bieżącej dekadzie nadaje kształt i wytycza kierunki rozwoju sektora transportu, jest opublikowana 11 września

---

1. White Paper: Fair payment for infrastructure use: A phased approach to a common transport infrastructure charging framework in the EU, COM(98) 466 final, 1.07.1998.

   ↩

2. Green Paper: Towards fair and efficient pricing in transport. Policy options for internalising the external costs of transport in the European Union, COM(95) 691 final, 20.12.1995.

   ↩