TEORIA WŁADZY I KONFLIKTU - FOUCAULT
PANOPTYZM
Instytucje kontroli indywidualnej (zakład psychiatrycznny, dom poprawczy) funkcjonują na zasadzie
-podziału binarnego i piętnowania (szaleniec-nie szaleniec; normalny -anormalny)
-przymusowego określania i różnicującej repartycji(kto to jest, gdzie ma się znajdować...)
PANOPTYZM
- architektoniczna budowa
- więzienie - przedmiot informacji nie komunikacji - odseparowane od siebie indywidualności - skonfiskowana i podglądana samotność
GÓWNY EFEKT PANOPTYKU:
-wzbudzić w uwięzionym świadome i trwałe przeświadczenie o widzialności, które daje gwarancję automatycznego funkcjonowania władzy.
-spowodować by nadzór był nieprzerwanie skuteczny, nawet jeśli będzie nieciągły w działaniu
-"by ten architektoniczny aparat stał się mechanizmem do tworzenia i podtrzymywania zależności od władzy niezależnie od tego, kto ją sprawuje. "
-"by więźniowie podlegali władzy, której sami są nosicielami"
-automatyzuje i dezindywidualizuje władzę
WŁADZA MA BYĆ WIDZIALNA I NIEWERYFIKOWALNA
SAMOUJARZMIENIE - podjęcie na siebie narzuconego ograniczenia i "koniec"(wszystko przesądzone)
Panoptykon pozwala:
-ustalać różnice, poznawać zdolności
-doświadczać, modyfikować zachowania, tresować, do korekty jednostki
-narzędzie kontroli
-interwencję w każdej chwili
-wywiera stały nacisk
-daje umysłowi władzę nad umysłem
PANOPTYKON = LABORATORIUM WŁADZY
camera obscura - przeźroczysty budynek, gdzie sprawowanie władzy podlega kontroli całego społeczeństwa
w jaki sposób wzmocnić władzę? :
Z jednej strony władza musi mieć możność bezustannego oddziaływania na podwaliny społeczeństwa, na jego najdrobniejsze komórki, z drugiej strony zaś rezygnuje z owych nagłych, brutalnych i pozbawionych ciągłości form.
-dyscyplina blokada - zatrzymać zło itd.
-dyscyplina- mechanizm - udoskonalenie władzy
1. Rozpowszechnienie instytucji dyscyplinarnych
2. Funkcjonalna inwersja dyscyplin
- odegranie pozytywnej roli w zwiększaniu potencjalnej użyteczności jednostek
3.Rojenie się mechanizmów dyscyplinarnych
-zwarte i sztywne dyscypliny przemieniają się w elastyczne metody kontroli, które można przemieszczać i adaptować.
4.Etatyzacja mechanizmów dyscypliny
-władza policyjna - aparat, który ma w całości przylegać do ciała społecznego.
DYSCYPLINA - typ władzy, metoda jej sprawowania obejmuje cały zestaw narzędzi, technik, sposobów, płaszczyzn stosowania, zamierzonych celów, to pewna "technologia". SPOSÓB NA WZMOCNIENIE WŁADZY.
społeczeństwo spektaklu - społeczeństwo nadzoru (ingerencja we wszystkie szczegóły życia społecznego)
KSZTAŁTOWANIE SIĘ SPOŁĘCZEŃSTWA DYSCYPLINARNEGO:
1.Dyscypliny są technikami umożliwiającymi zarządzanie ludzkimi zbiorowościami:
-sprawowanie władzy możliwie jak najmniej kosztowne
-społeczne skutki władzy osiągnął maksimum natężenia i największy zasięg
-zwiększenie podatności i przydatności wszystkich elementów systemu
SUBTELNA I PLANOWA TECHNOLOGIA UJARZMIENIA
2.Panoptyczna modalność władzy
3. Dyscypliny przekraczają próg "technologiczny"
-rozrost metod dyscyplinarnych
TRZY TYPY WŁADZY
WŁADZA PRAWO PRAWDA