Dział IV ustawy o finansach publicznych – odpuszczamy
Dział V ustawy o finansach publicznych „Budżet, wieloletnia prognoza finansowa i uchwała budżetowa jednostki samorządu terytorialnego” – ostatni dział tej ustawy.
Analogicznie jak w dziale III ustawy o finansach publicznych – szczególna modyfikacja działu I ustawy o finansach publicznych w stosunku do jst; samodzielność jst jest w ten sposób podkreślana, ale samodzielność ta nie jest zbyt realna.
Art. 32 ustawy o działalności przeciwpożarowej – zadanie gminy – wyposażenie straży pożarnej
w potrzeby sprzęt i utrzymywanie go w odpowiednim stanie; wynika to z przepisów szczególnych – ustawodawca prowadza bocznymi drzwiami zadania własne dla gmin; Szef Straży Pożarnej wymyślił imprezę strażacką; i pisze list do wójta, żeby dać pieniążki; czy wójt powinien dać na „tradycyjny poczęstunek strażacki”? Zależy pod co to podciągnie. Promocja gminy?
Prawo administracyjne mówi, co gmina musi (art. 7 ustawy o samorządzie gminnym oraz normy wynikające z ustaw szczególnych) i może, ale trzeba pamiętać o tym, że potrzeba na to znaleźć pieniądze – i tu pojawia się dział V ustawy o finansach publicznych.
Ostatnio – Ozimek, o grochówkę; burmistrza oskarżono o defraudację środków: Burmistrz zlecił swojemu pracownikowi zakup 600 porcji grochówki wartej ponad 2 tysiące złotych. Zupa miała trafić na imprezę "Świat przyjaciół", organizowanej dla młodzieży w ramach projektu unijnego 9 lipca 2005 roku. Grochówka zamiast do dzieci, trafiła dzień później na festyn wyborczy Mniejszości Niemieckiej, organizowany w Kamieniu Śląskim.
Rozdział 1 działu V ustawy o finansach publicznych „Zakres budżetu jednostki samorządu terytorialnego” – budżet; forma istotna – uchwała (budżetowa) – posiada wiele cech ustawy budżetowej; ta uchwała jest podstawą późniejszych działań; zawiera uchwałę oraz wiele stron załączników.
Art. 212 ustawy o finansach publicznych – uchwała określa pewne wartości które są niezbędne do prowadzenia gospodarki – np. pkt 6 - limit zobowiązań z tytułu zaciąganych kredytów i pożyczek oraz emitowanych papierów wartościowych.
Art. 213 ustawy o finansach publicznych – nie ma w tej uchwale w ogóle mowy o innych kwestiach niż te które dotyczą budżetu; w praktyce – specjalna sesja, żeby uchwalić uchwałę budżetową. Także specjalna sesja do udzielenia absolutorium. Komisja Rewizyjna – ma prawo jako jedyna wystąpić
z wnioskiem o udzielenie absolutorium (bądź o nieudzielenie absolutorium) – dlatego to jest jedyna Komisja, która istnieć musi.
Sytuacja idealna – gdy jst pokrywa swoje wydatki z własnych środków. Niestety, jest to niemożliwe. Pojawiają się wiec datacje i subwencje. W Polsce przyjęto koncepcję, ze część subwencji nie pochodzi od SP, tylko jest to „haracz” od bogatszych jst. Dzieli tym Minister Finansów.
Art. 216 ustawy o finansach publicznych:
ustęp 1 ustawa o dochodach jst;
ustęp 2 – ważne – na co wydatkuje się środki;
ustęp 2 pkt 5 – ciekawa kwestia; musi się to odnosić do zadań, które ma do wykonania
(art. 50a ustawy o dochodach jst); gmina Kleszczów – sponsoruje innej gminie infrastrukturę, gdyż jest to dla niej istotne i jej jest to potrzebne.
Art. 218 ustawy o finansach publicznych – dotacje z budżetu.
Art. 220 ustawy o finansach publicznych – ciekawostka – kto rozstrzyga spór pomiędzy jst? Spory administracyjne rozstrzygane są przez sąd powszechny. Coraz bardziej prawo administracyjne wykorzystuje prawo cywilne, a raczej wykorzystuje metody do niedawna pozostające domeną prawa cywilnego .
Art. 222 ustawy o finansach publicznych – budżet to także rezerwy.
Art. 224 ustawy o finansach publicznych – pożyczka dla jst od państwa (pod warunkiem spełnienia pewnych przesłanek); taka sytuacja w gminie Praszka uchwała Rady Gminy nr 72/IX/2011 (skarga do RIO).
Art. 242 ustawy o finansach publicznych – novum – po raz pierwszy ustawodawca powiązał wydatki bieżące i dochody bieżące. Jeśli sprawdzi się w samorządach, będzie stosowana na skalę kraju.
Rozdział 2 działu V ustawy o finansach publicznych „Wieloletnia prognoza finansowa jednostki samorządu terytorialnego” – Totalna porażka „wróżenie z fusów do potęgi czwartej, a nawet piątej”.
Art. 226 ustawy o finansach publicznych – dodatkowe obowiązki nałożone na jednostki odpowiedzialne za działalność finansową.
Rozdział 3 działu V ustawy o finansach publicznych „Uchwała budżetowa”
Co roku się ją aktualizuje w oparciu o stan faktyczny.
Ma specyficzne cechy i specyficzną treść – najbardziej obszerna uchwała która odejmują radni; reguluje bardzo szerokie spektrum spraw.
Art. 235 ustawy o finansach publicznych – konsekwencja z art. 242 ustawy o finansach publicznych – podział na dochody bieżące i majątkowe; tego jeszcze nie ma w budżecie państwowym. Bardzo korzystnie – trzeba wiązać wydatki i dochody bieżące – a nie wszystko sztucznie wrzucać do jednego worka; poszczególne wydatki z poszczególnymi dochodami trzeba wiązać.
Art. 236 ustawy o finansach publicznych – wydatki bieżące i majątkowe.
Art. 238 ustawy o finansach publicznych – procedura; wójt/burmistrz/prezydent gra pierwsze skrzypce; ustęp 1 pkt 2 – RIO, bo radny to hydraulik, proboszcz („czy proboszcz może być radnym
w ogóle?”) i się nie zna; termin projektu – do 15 listopada!
Art. 239 ustawy o finansach publicznych – podjęcie uchwały budżetowej przed rozpoczęciem roku budżetowego; szczególne przypadki – do 31 stycznia roku budżetowego.
Art. 240 ust. 2 ustawy o finansach publicznych – podobnie jest w przypadku państwa – bez zgody rządu nie można zwiększać wydatków. Ustęp 3 – tylko w zakresie zadań własnych i zleconych; RIO ingeruje wprost jako nadzorca w samodzielność finansową jst; gdyby nie ten przepis, to wiele gmin czekałaby upadłość.
Art. 241 ustawy o finansach publicznych – bardzo mądry przepis; uchwała o prowizorium.
Art. 242 ustawy o finansach publicznych – ustęp 2 – „na koniec roku”, więc mamy już wszystko policzone; dyscyplina, która od jst ma przejść wyżej: staramy się nie wydawać na wydatki bieżące więcej niż jest to konieczne.
Art. 243 ustawy o finansach publicznych – mamy tylko wiedzieć, że istnieje taki artykuł. Cała ustawa
o dochodach jst wygląda tak jak ten wzór. Zabronienie z automatu (z mocy prawa) zaciągania przez gminy nowych kredytów, jeśli powodowałoby to przekroczenie wartości z tego wzoru. RIO uchyla uchwałę, która jest z tym niezgodna.
Art. 246 ustawy o finansach publicznych – RIO opiniuje także kwestie deficytu.
Rozdział 4 działu V ustawy o finansach publicznych „Wykonywanie budżetu jednostki samorządu terytorialnego”
Art. 247 ust. 3 ustawy o finansach publicznych – zarząd jst jest odpowiedzialny.
Art. 248 ustawy o finansach publicznych – termin 7 dni; zarząd jst przekazuje równolegle informacje do podległych służb, żeby mogli przygotować ewentualnie własny plan odnośnie wydatków/finansów.
Art. 249 ustawy o finansach publicznych – układ wykonawczy, opracowuje zarząd; termin 21 dni:
Projekt do 15 listopada informacje dla podległych uchwała 21 dni.
Art. 251 ustawy o finansach publicznych – odpowiedź na art. 167 ustawy o finansach publicznych – dotacje od SP podlegają zwrotowi.
Art. 252 ustawy o finansach publicznych – sposób liczenia odsetek i kwestia wymagalności tych odsetek.
Art. 254 ustawy o finansach publicznych – art. 43 ustawy o finansach publicznych stanowi doprecyzowanie;
Art. 260 ustawy o finansach publicznych – blokowanie wydatków; podobnie jak w państwie; zahamowanie z mocy prawa zachowań patologicznych.
Art. 262 ustawy o finansach publicznych – kwestia reprezentacji; 2 członków zarządu wskazanych przez zarząd i kontrasygnata Skarbnika jst; bez kontrasygnaty nikt przy zdrowych zmysłach nie podejmie się zobowiązania; praktyka – ogólna uchwala, które upoważnia wójta. Do określonego pułapu finansowego nie wymaga się dodatkowego podpisu.