GODŁA MAP TOPOGRAFICZNYCH

• Godło jest symbolem liczbowym lub liczbowo- literowym, jednoznacznie identyfikującym arkusz i określającym jego położenie względem innych arkuszy mapy. Pozwala ono na szybkie odnalezienie na skorowidzu każdego arkusza oraz arkuszy sąsiednich.

• Najczęściej stosowane sposoby oznaczania godła to:

1. numeracja pasów i słupów,

2. numeracja porządkowa kolejnych arkuszy,

3. kombinacja obydwu sposobów,

4. przyjęcie za godło arkusza współrzędnych geograficznych jednego z narożników.

1. Bardzo przejrzyste założenie, pozwala na szybkie określanie godeł sąsiednich arkuszy, nawet bez korzystania ze skorowidza. Funkcjonuje on najlepiej przy oznaczaniu arkuszy w tej samej skali. Przykładem jego zastosowania jest międzywojenna Mapa taktyczna Polski 1:100 000 oraz Międzynarodowa Mapa Świata 1: 1 000 000.

2. używana jest do map o niezbyt wielkiej liczbie arkuszy. Ograniczona użyteczność tego sposobu wynika- w przypadku braku skorowidza- z niemożności określenia godeł większości arkuszy sąsiednich.

3. Mapy topograficzne wielu krajów tworzą szeregi skalowe, co znajduje odbicie w zapisie godeł. Godła odpowiadające różnym skalom są ze sobą powiązane, a przy ich zapisie najbardziej efektywne jest połączenie sposobu pasowo- słupowego i porządkowego. Takie rozwiązanie stosuje się najczęściej na mapach, których nomenklatura oparta jest na podziale arkuszowym Międzynarodowej Mapy Świata (m. In. na mapach Polski).

4. godło odpowiada szerokości i długości geograficznej jednego z narożników arkusza (np. na niektórych mapach Stanów Zjednoczonych jest to narożnik południowo- wschodni.

- strefy opisane od 1 do 60,

- A przy równiku, Z przy biegunie

Podział arkuszowy części map nie opiera się na współrzędnych geograficznych, lecz na współrzędnych prostokątnych. Arkusze są prostokątami o stałych wymiarach. Oznaczone na nich siatka kartograficzna nie ma związku z podziałem arkuszowym, a południki i równoleżniki, w miarę oddalania się od południka środkowego, tworzą z ramką coraz większy kąt.

Przykłady:

a) zapis godeł map topograficznych 1:50 000, 1:25 000 i 1:10 000 w układzie „1965”:

235.4 – 1:50 000

235.44 – 1:25 000

235.443 – 1:10 000

b) zapis godeł mapy przeglądowej 1:500 000 i mapy topograficznej 1:100 000 w układzie „Guzik-1980”:

83 -1:500 000

83.05 – 1:200 000 (mapy w tej skali nie wydano)

83.05.3 – 1:100 000

c) zapis godeł map topograficznych w systemie międzynarodowym (układy „1942” i „1992”):

M-34 – 1:1000 000

M-34-D – 1:500 000

M-34-D-XXXV - 1:200 000

M-34-141 – 1:100 000

M-34-141-D – 1:50 000

M-34-141-D-d – 1:25 000

M-34-141-D-d-3 – 1:10 000