Zagadnienie prawdy w klasycznej psychoanalizie i tzw. postmodernistycznej psychoterapii: podstawowe różnice i podobieństwa.
Klasyczna psychoanaliza: Freud dążył w poznaniu drugiego człowieka do klasycznie rozumianej prawdy, prawdy istniejącej na zewnątrz, o czym nie zdecydowały ani intelektualne mody czy społeczne oczekiwania, ani nadzieja sukcesu w odkrywaniu tej obiektywnej rzeczywistości. Była to decyzja moralna wg znaczenia jakie przypisał mu później Popper. Obiektywna wiedza o człowieku nie jest jawna, jest pierwotnie ukrytą wiedzą, zarówno w sensie, że wymyka się świadomości ludzkiej, pozostając poza jej zasięgiem, jak i nawet dostępna świadomości, z uwagi na swą niejednoznaczność pozostaje trudna do rozpoznania. Nawet jeśli wydaje się, że została odkryta, nie można spodziewać się dowodu na jej prawdziwość. Świadomości dostępne jest wobec tego to, co jest cieniem prawdy, a nie samą prawdą. Wiedza prawdziwa nie jest więc w procesie poznania stwarzana, a odkrywana. Wobec tego poznanie człowieka jest procesem nieskończonym. Klasyczna psychologia modernistyczna oparta jest na klasycznie rozumianej prawdzie- prawda jest zgodnością intelektu i rzeczy, kiedy to intelekt orzeka, że coś jest i faktycznie to coś jest lub że nie jest i faktycznie to coś nie jest. To co jest prawdziwe jest prawdziwe absolutnie samo w sobie, prawda jest identycznie jedna, obojętnie, czy ujmuje ją człowiek czy nieczłowiek, bogowie czy aniołowie- zdali się twierdzić przedstawiciele tego nurtu. Zakładali oni również pierwotność tego co się poznaje w stosunku do myśli i języka. Świat jest już jakiś, zanim zaczynamy go poznawać. My patrząc nie zmieniamy tego na co patrzymy- założenie niezależności prawdy od ludzkiego poznania. Prawda jest najwyższym dobrem i ten kto ją poznaje czyni dobrze, ponieważ znajomość prawdy może zapewnić nam dobro, szczęście i harmonię. Jednocześnie odnajdywanie prawdy wymaga od tego kto jej szuka określonej postawy, ponieważ prawda nie ujawnia się nieprzygotowanym. Przykładem psychologii modernistycznej może być psychologia rozumiejąca, opisująca, gdzie proces odkrywania prawdy jest procesem nieskończonym. Psychologia poznając poznaje indywidualne życie człowieka, które „nie jest, ale żyje” Wg Freuda psychoterapia jest odkrywaniem ukrytej prawdy w człowieku. Jest drogą rekonstruowania wolnej od zniekształceń jedynej prawdziwej historii klienta. Wiara w uzdrawiającą moc prawdy i wyzwalającą a język jej wyrazem.
Poznając człowieka nigdy nie przedstawimy sobie tego życia, a możemy go jedynie interpretować, przedstawienie bowiem wyznacza dystans, a proces interpretacji to nie mające końca oglądanie, które zawsze dokonuje się pomiędzy dwoma osobami- poznającym i poznawanym, którzy w poznaniu uczestniczą w takim samym stopniu. Dostęp do tej prawdy możliwy jest dzięki wierności określonej metodzie, a metoda ta jest skuteczna w rękach odpowiednio przygotowanych terapeutów. Prawda jest wartością, która objawia się jedynie wybranym i tylko wtedy, gdy będą posłuszni wymogom metody.
Psychoterapia postmodernistyczna: Krytyka prawdy obiektywnej. Porzucenie wiary w uzdrawiającą i wyzwalającą moc prawdy, która nie jest obiektywna. Postmodernizm zrywa z epistemologią opartą ma dualizmie wg modernistów świat jest uporządkowany, hierarchiczny i wszystko ma w nim swoje miejsce. Do rozwiązania problemów, czyli rozwinięcia się nowych narracji może dojść tylko wówczas gdy relacja miedzy osobami jest równoważna. Gdy nie dzieli się osoby na te które wiedzą więcej a które mniej i nie rozstrzyga się która z nich jest bliższa prawdy.