wpływ nawożenia azotowego na odczyn gleby
Zastosowanie 1kg N w postaci siarczanu amonu jest źródłem 110 mol H+, a w formie saletry amonowej i mocznika 36 mol H+. Saletrzaki oddziałują na kwasowość gleby neutralnie. Największym źródłem jonów H+ w skali kraju jest imisja SO2- - 52-55% całkowitego udziału zakwaszenia. Udział nawożenia N w zakwaszeniu gleb stanowi średnio w Polsce 30-45%. Lokalnie znaczenie w zakwaszeniu gleb mają : odpady pirytowe z odsiarczania węgla kamiennego, siarka elementarna, pył siarkowy emitowany wokół kopalni i z niehermetycznych środków transportu, kwaśne fosfolipidy, wiele innych odpadów
najczęściej używane mapy w naukach o środowisku
topograficzne(o skali 1:50000,1:25000,1:10000)
hydrologiczne
glebowe
sozologiczne
tematyczne (turystyczne, plany miast w skali np.1:5000)
geologiczne (odkryte i utworów powierzchniow)
mechanizm wydarzeń prowadzących do katastrofy przemysłowej
wydarzenia początkowe(błąd ludzki, odchylenie procesowe)
wydarzenia szczytowe(wpływ energii lub substancji)
nadzwyczajne zagrożenie(w przypadku braku systemów ograniczających n.z. dochodzi do katastrofy
katastrofa
pojęcie oceny oddziaływania na środowisko wg dyrektywy
OOŚ – ocena oddziaływania inwestycji na środowisko – pojęcie wprowadzone przez Dyrektywę Wspólnoty Europejskiej; sposób rozpoznania, opisu i oceny bezpośrednich i pośrednich wpływów inwestycji na ludzi, rośliny i zwierzęta, glebę, wody, atmosferę, klimat i krajobraz, na wzajemne oddziaływanie tych czynników oraz na dziedzictwo materialne i kulturowe
Ocena oddziaływania inwestycji na środowisko jest pomocna w dążeniu do osiągnięcia zrównoważonego rozwoju. Jej założeniem jest rozpoznanie środowiskowych, społecznych i ekonomicznych wpływów proponowanej inwestycji przed podjęciem decyzji o jej wykonaniu
Główne zagadnienia dotyczące oceny OOŚ:
opis inwestycji – lokalizacja, projektowana wielkość, przeznaczenie (przemysłowe, handlowe, mieszkaniowe)
rzeźba i użytkowanie terenu miejsca planowanej inwestycji oraz elementy je otaczające
przybliżona ocena przydatności miejsca do celów mieszkaniowych, budowy zakładów przemysłowych,szpitali
budowa geologiczna
utwory powierzchniowe i geomorfologia
charakterystyka hydrologiczna: sieć rzeczna i wielkość odpływu, jeziora, stawy
wysokości pływów i ryzyko wystąpienia powodzi na terenach nadmorskich, mikroklimat
charakterystyka ekologiczna – różnorodność i częstość występujących gatunków roślin i zwierząt, gatunki zagrożone i działania mające na celu ich uratowanie
elementy archeologiczne, znaczenie historyczne terenu, na którym planowana inwestycja
infrastruktura zanieczyszczenia powietrza
estetyka inwestycji
ekonomiczne skutki inwestycji, opracowanie aktów prawnych, które mogą zastosowanie w trakcie budowy
zasady określania poziomu akceptowanego ryzyka
ryzyko związane z daną działalnością powinna zapewniać taki sam poziom bezpieczeństwa jak w analogicznych zakładach w innych krajach
należy zawsze wybierać technologie, które wiążą się z mniejszym ryzykiem
ryzyko naturalne nie powinno znacząco wzrosnąć w wyniku podjęcia działalności przemysłowej
w zakładzie pracy powinny być zachowane odpowiednie standardy i wymagania w zakresie bezpieczeństwa pracy
typy zagrożeń chemicznych w odniesieniu do katastrof przemysłowych
pożar, wybuch, skażenie toksyczne
jakich informacji dostarczają mapy sozologiczne
przyrodnicze przyczyny zakwaszenia gleb i ich wpływ na środowisko glebowe
procesy fizyczne i chemiczne uczestniczące w wietrzeniu minerałów
procesy biologiczne związane z cyklami krążenia C, N i S
Przyrodnicze procesy zakwaszenia w środowisku naturalnym nie są na tyle intensywne, by ilość H+ przekraczała możliwości buforowe gleby
Syndrom zakwaszenia gleb (degradacja chemiczna) zachodzi, jeśli procesy naturalne wsparte przez czynniki antropogeniczne
główne elementy raportu oceny oddziaływania (inwestycji) na środowisko
opis inwestycji
opis prawdopodobnego oddziaływania inwestycji na środowisko
przegląd działań zmniejszających zagrożenie związane z realizacją inwestycji np. metody zabezpieczające przed wprowadzeniem do środowiska zanieczyszczeń
co oznacza poziom akceptowanego ryzyka
W przypadku katastrof przemysłowych, a w szczególności katastrof chemicznych istotną wielkością jest określenie ryzyka związanego z istnieniem i pracą danej instalacji. Prawdopodobieństwo wystąpienia katastrof i konsekwencje wynikające z jej przebiegu mogą być określane za pomocą teorii i statystyk awarii i wypadków w wyniku analizy częstotliwości i skutków związanych z wystąpieniem różnych zagrożeń określony zostaje stopień ryzyka. Jeśli stopień ten jest akceptowany, to można traktować dany proces technologiczny jako bezpieczny
skutki zakwaszenia gleb
zmiany właściwości chemicznych gleb,strata kationów zasadowych (Ca,Mg,K,Na) przez wymywanie z SO42- / NO3- jako towarzyszącymi anionami, obniżenie pH gleby powodujące toksyczne stężenie Al3+ i metali ciężkich w roztworze glebow
zmiany właściwości biologicznych gleby i toksyczny wpływ na zespół mikroorganizmów glebowych objawiający się obniżeniem tempa oddychania i biomasy oraz zmian w strukturze zespołu, depresja aktywności enzymatycznej gleb
zmiany składu mineralnego, stosunków między pierwiastkami w roślinach(stres mineralny)
nasilenie chorób glebowych roślin
wzrost występowania różnych gatunków chwastów w uprawach roślin zbożowych i okopowych
co to są mapy sozologiczne
Mapy sozologiczne – mają info pod kątem zagospodarowania terenu – mapy potencjalnego wykorzystania środowiska. Są tak opracowane, by przedstawić konkretne cechy środowiska, mają wpływ na planowanie przestrzenne, tj.
cechy podłoża
podatność na ruchy masowe i osiadanie
zagrożenia powodziowe
rozmieszczenie zasobów mineralnych, np. piasku i żwiru oraz wyrobisk
mapy sozologiczne pozwalają unikać inwestycji nieodpowiednich w danym terenie
zdefiniuj pojęcie katastrofa przemysłowa
Katastrofy przemysłowe – wydarzenie będące wynikiem niekontrolowanego przebiegu procesu, w którym są niebezpieczne lub palne substancje. Wydarzenia te prowadzą do zagrożenia zdrowia i życia ludzkiego i do powstania strat ekonomicznych i zniszczenia lub uszkodzenia środowiska przyrodniczego (wybuch cykloheksanu, dioksyny z zakładów chemicznych, zatrucie metyloizocyjanianem, skażenie radioaktywne-stosunkowo krótki czas oddziaływania, wyjątkowo duża intensywność)
co jest założeniem oceny oddziaływania na środowisko OOŚ
jakich info dostarczają mapy hydrologiczne
Mapy hydrologiczne – dotyczą obszarów, gdzie w skałach podścielających jest woda w ilościach opłacalnych do jej eksploatacji. Dostarczają info dotyczących:
występowania formacji wodonośnych i utworów nieprzepuszczalnych
głębokości do zwierciadła wód podziemnych
rozmieszczenie wierceń
jakości wód podziemnych (stężenia najważniejszych jonów)
mapy tematyczne – wymień
topograficzne
turystyczne
geologiczne
hydrologiczne
glebowe
sozologiczne
jony amonowe czynnikiem zakwaszenia gleb
Zakwaszające działanie NH4+ w glebie ujawnia się przez nitryfikację, w wyniku której z 1 mola NH4+ powstają 2 mole protonu H+(NH4++2O2 -> NO3- + 2H+ + H2O), dodatkowo w wyniku pobierania jonu NH4+ przez system korzeniowy roślin w ryzosferze stwierdza się wzrost stężeń H+, który jest pochodzenia fizjologicznego
co to są systemy informacji geograficznej GIS
GIS – systemy informacji geograficznej – niezwykle wydajne oprogramowanie komputerowe, które opracowano w celu zapisywania, gromadzenia i analizy informacji dotyczących cech powierzchni Ziemi, umożliwiają 2 i 3D wizualizację obrazu i z przestrzenną obróbkę danych, pozwalają na nakładanie na siebie coraz nowszych info w postaci warstw tematycznych
GIS umożliwia przedstawienie wielu warstw informacji w formie pojedynczego obrazu np. rozkład przestrzenny ruchów masowych na danym obszarze może analizowany w nawiązaniu do topografii terenu, geologii i rozmieszczenia typów gleb
główne przyczyny katastrof przemysłowych
awarie mechaniczne
błąd procesowy, sabotaż
błąd operacyjny(ludzki)
błąd projektowy
zagrożenia naturalne
przyczyny nieznane(różne)
główne zagadnienia dotyczące oceny oddziaływania na środowisko
dlaczego ocena oddziaływania na środowisko pomocna w dążeniu do osiągnięcia zrównoważ. rozwoju
mapy tematyczne wykorzystywane w naukach o środowisku – wymień
wpływ zakwaszenia gleb na środowisko przyrodnicze – krótkie omówienie
Przyrodnicze czynniki zakwaszenia gleb:
procesy fizyczne i chemiczne uczestniczące w wietrzeniu minerałów
procesy biologiczne związane z cyklami krążenia C,N,S
Przyrodnicze procesy zakwaszenia w środowisku naturalnym nie są tak intensywne, by ilość H+ przekraczała możliwości buforowe gleby. Syndrom zakwaszenia gleb(degradacja chemiczna) zachodzi jeśli procesy naturalne zostaną wyparte przez czynniki antropologiczne
jaka jest różnica między katastrofą przemysłową a klęską żywiołową (katastrową naturalną)
Klęska żywiołowa różni się od katastrofy przemysłowej tym, iż jest to wydarzenie wywołane bez udziału człowieka, za które odpowiadają prawa natury
Klęski żywiołowe :tajfuny, wybuchy wulkanów, tornada, powodzie, silne opady gradu, susze
zastosowanie map hydrologicznych